دور جدید مذاکرات شرمالشیخ تلاش جدی و آخرین شانس میانجیگران برای اجماع بر طرح ترامپ است. اگر این دور به شکست بینجامد، نه تنها شرایط انسانی در غزه به وخامت بیشتری میگراید، بلکه اعتماد به روند سیاسی و صلح منطقهای نیز آسیب خواهد دید.
پس از اعلام تصمیم حماس در پذیرش طرح و اعلام آمادگی برای گفتوگو بر سر جزئیات آن، کشور و طرفهای درگیر در موضوع جنگ غزه و مسئله فلسطین نسبت به این اقدام واکنش نشان دادند و از آن استقبال کردند. کشورهایی که درگیری مستقیمی با این مسئله ندارند هم استقبال خود را نشان دادند.
تصویری تکاندهنده از یک خانواده فلسطینی در غزه منتشر شده که دیروز عصر، هنگام بازگشت به خانهشان، توسط پهپاد مسلح ارتش صهیونیستی هدف حمله موشکی قرار گرفتند و تمامی اعضای خانواده به شهادت رسیدند.
منابع خبری مصر از آغاز دور جدیدی از مذاکرات (غیر مستقیم) بین رژیم صهیونیستی و حماس در شهر شرمالشیخ خبر دادند که بخشی از طرح دونالد ترامپ برای آتشبس در نوار غزه و تکمیل توافق تبادل اسراست.
ادعای مایک پمپئو، وزیر خارجه اسبق آمریکا گفت: این توافق را آدمهای تهران هدایت میکنند. ما همیشه روی حماس تمرکز میکنیم. روی حزبالله تمرکز میکنیم. اما این تلاشی ایرانی است برای ادامهی بیثباتسازی اسرائیل، بیثبات کردن منطقه و وارد آوردن فشار بر ایالات متحدهی آمریکا. تا زمانی که رهبر ایران تصمیم نگیرد حماس واقعاً سلاحهایش را زمین بگذارد و آن گروگانها را بازگرداند، هیچ نتیجهای قابلدستیابی نیست.
ترامپ در پستی در سوشالتروث نوشت: گفتوگوهای بسیار مثبتی با حماس و کشورهایی از سراسر جهان (عرب، مسلمان و دیگران) در آخر هفته انجام شده است تا برای آزادی گروگانها، پایان دادن به جنگ در غزه و از همه مهمتر، دستیابی به صلحی که مدتهاست در خاورمیانه جستوجو میشود، تلاش شود. این مذاکرات بسیار موفق بوده و با سرعت در حال پیشرفت است. تیمهای فنی قرار است دوشنبه در مصر دوباره دیدار کنند تا جزئیات نهایی را بررسی و روشن کنند. به من اطلاع دادهاند که مرحله نخست باید تا پایان این هفته تکمیل شود و از همه میخواهم سریع عمل کنند.
پس از اعلام موضع حماس، آکسیوس و همچنین شبکه ۱۲ اسرائیل گزارش داد که بنیامین نتانیاهو از موافقت جنبش مقاومت فلسطین با این طرح غافلگیر شده است. چراکه انتظار پاسخی منفی به این طرح داشته است.
طبق طرح ترامپ، حماس باید طی سه روز باقیمانده ۴۸ گروگان را آزاد کند که حدود ۲۰ نفر آنان زندهاند. در مقابل، اسرائیل عملیات را متوقف کرده و از بخشهایی از غزه عقبنشینی میکند، صدها زندانی را آزاد میسازد و مسیر کمکهای بشردوستانه و بازسازی را میگشاید.
بنیامین نتانیاهو، رئیسجمهور اسرائیل، سعی کرده است تصاویر کودکان گرسنه را «جعلی» بداند و به دروغ ادعا کرده است که IPC آستانههای خود را برای قحطی کاهش داده است.
نخست وزیر بریتانیا گفت: پذیرش طرح صلح ترامپ یک گام مهم رو به جلوست. ما به شدت از تلاشهای رئیس جمهور ترامپ که ما را به طرح صلح، بیش از هر زمانی دیگر نزدیک کرد، حمایت میکنیم.
در پی اعلام آمادگی حماس برای مذاکره و پذیرش برخی شروط طرح ترامپ، اسرائیل نیز از اجرای فاز اول این طرح خبر داد؛ هرچند هنوز اختلافاتی اساسی باقی مانده است.
به عقیده بسیاری از ناظران منطقهای و تحلیلگران جهان عرب، طرح ترامپ برای غزه بیش از آنکه یک «توافق صلح» باشد، یک «معامله سیاسی» است که بهطور عمده منافع اسرائیل و آمریکا را تأمین میکند.
هدف کاروان الصمود، شکستن محاصره دریایی غزه بود که از سال ۲۰۰۷ تاکنون در جریان است. خرداد امسال نیز کاروان زمینی الصمود به سمت فلسطین در حرکت بود که در شرق لیبی از ادامه مسیر آنها و و ورودشان به مصر جلوگیری شد.
طرح ۲۰ مادهای ترامپ ضرورتا مقدمهای برای تشکیل دولت فلسطین نیست، بلکه به دنبال استقرار دولتی ضعیف و نزدیک به اسراییل در نوار غزه است که احتمالا با چالشها و مقاومتهای فراوانی مواجه خواهد شد. اجرای این طرح نیازمند اعتمادسازی، هماهنگی بینالمللی و غلبه بر اختلافات داخلی است.
طرح ۲۰ مادهای ترامپ یک پیشنهاد تلفیقی میان تضمینهای امنیتی و وعدههای اقتصادی است که تلاش میکند یک راهحل سریع برای پایان جنگ ارائه کند، اما دوام و عملیاتیسازی آن به پذیرش حماس، تضمین اجرای بندهای کلیدی و مدیریت حساسیتهای منطقهای هم بستگی دارد.
هدف اصلی این طرح ۲۰ مادهای ترامپ، فراتر از آتشبس فوری، بازطراحی نقشه سیاسی خاورمیانه، عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی و کاهش نفوذ ایران در منطقه عنوان شده است.