صنوف در تهران قدیم از چند حرفه تشکیل شده بود که تعدادشان به ۲۰پیشه میرسید و نزدیک به ۲۹هزار نفر در این پیشهها مشغول به کار بودند. هر قوم بهحرفه خاصی مشغول بود و فعالیتش را در همان شغل توسعه گسترش میداد. رقم و تعداد این حرفهها در مقایسه با صدها شغل و حرفه امروزی عدد ناچیزی است. در ادامه با عکسهای قدیمی از بازار تهران در دوره قاجار همراه باشید.
۶۰ سال پیش در شاهرود مردی با کلکسیون وسایل تدخین تریاک دستگیر شد.بیش از نیم قرن پیش در برخی از منازل وسایل مصرف تریاک به عنوان وسایل پذیرائی وجود داشت. روزنامه اطلاعات ۱۳ مهر ۱۳۴۳ از کشف یک کلکسیون وافور و وسایل مصرف تریاک در شهر شاهرود خبر داد.
۵۰ سال پیش دختران و زنان در چارچوب برنامه سپاه دانش به خدمت سربازی فراخونده میشدند. سپاه دانش نام نهاد آموزشی بود که با هدف ترویج امور تربیتی، بهداشتی و فرهنگی در نقاط دوره افتاده در سال ۱۳۴۱ تاسیس شد ... برخی از دختران و پسران فارغ التحصیل در مقاطع مختلف تحصیلی دوران خدمت خود را بعد از دوان آموزشی در یگانهای سپاه دانش سپری میکردند. روزنامه اطلاعات ۱۷ مهر ۱۳۵۳ از نحوه اعزام دختران به سپاه دانش گزارش مصوری منتشر کرد.
میدان توپخانه که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران با نام رسمی میدان امام خمینی نامیده میشود و پیش از انقلاب با نام رسمی میدان سپه نامیده میشد، یکی از میدانهای تاریخی و مرکزی شهر تهران است.
دیدن یک عکس بینظیر و بسیار قدیمی از امام زاده صالح خالی از لطف نیست. امامزاده صالح، یکی از مقدسترین و محبوبترین مکانهای مذهبی در تهران، با تاریخچهای طولانی و پر از ارزشهای فرهنگی و تاریخی، در منطقه تجریش واقع شده است. این امامزاده به نام حضرت صالح، نخستین پسر امام موسی کاظم (ع) که از نسل پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) آمده است، اختصاص دارد.
عکس زیر از ساختمان راه آهن تهران در سال ۱۳۲۵ است. محمود پاکزاد از اولین عکاسانی است که تاریخ خیابانهای تهران را مصور و مستند کرده است، البته از جمله شهرهایی که پاکزاد برای عکاسی به آنها سفر کرده میتوان به اصفهان، شیراز، تبریز، گرگان، اهواز، آبادان، خرمشهر، همدان، آذربایجان، قم، شهرهای شمالی ایران اشاره کرد. پاکزاد در سال ۱۳۷۷ خودش را بازنشسته کرد و در سال ۱۳۷۸ عکسهای خود را به سازمان اسناد ملی اهدا کرد. عکس زیر از ساختمان راه آهن تهران در سال ۱۳۲۵ است.
در سال ۱۳۲۳ شهرداری تهران قیمت انواع نوشیدنی و خوراکی در کافهها را اعلام کرد. شهرداری تهران در میانه جنگ جهانی دوم و اشغال تهران توسط متفقین در کنار اعلام قیمت انواع کالاهای اساسی قیمت انواع نوشیدنیهای گرم و سرد در مراکز خدماتی تهران را هم اعلام کرد. نرخنامه کافههای تهران به روایت روزنامه اطلاعات ۱۰ مهر ۱۳۲۳ را بخوانید و عکسهایی از ۳ کافه معروف پایتخت در همان سال را تماشا کنید. کافه نادری در هتل نادری/ خیابان جمهوری، کافه لقانطه / میدان بهارستان و کافه شهرداری /چهارراه ولیعصر(عج)، محل کنونی تئاترشهر.
محمود پاکزاد از اولین عکاسانی است که تاریخ خیابانهای تهران را مصور و مستند کرده است، البته از جمله شهرهایی که پاکزاد برای عکاسی به آنها سفر کرده میتوان به اصفهان، شیراز، تبریز، گرگان، اهواز، آبادان، خرمشهر، همدان، آذربایجان، قم، شهرهای شمالی ایران اشاره کرد. پاکزاد در سال ۱۳۷۷ خودش را بازنشسته کرد و در سال ۱۳۷۸ عکسهای خود را به سازمان اسناد ملی اهدا کرد. عکس زیر از ساختمان دادگستری تهران در سال ۱۳۲۵ است.
والتر میتلهولتسر یک فعال هوانوردی سوئیسی بود. او در زمینههای خلبانی، عکاسی، مسافرت، نویسندگی و نیز یکی از نخستین کارآفرینان صنعت هوانوردی فعالیت داشت. میتلهولتسر در سال ۱۳۰۳ خورشیدی و آستانه سرنگونی سلطنت قاجاریه به ایران آمد. او از طرف شرکت هواپیمایی «یونکرس» مأموریت یافت تا خطوط هواپیمایی ایران را در دوره قاجار بررسی کند. این تصویر متعلق به سال ۱۳۰۳ در کاشان است.
ورزش زورخانهای یا ورزش باستانی یا ورزش پهلوانی، با قدمت بیش از ۳۰۰۰ سال نام دستهای از حرکات ورزشی و رزمی است، که در گود زورخانه و با آواز و نواز و گویش مرشد از گذشتههای دور رواج داشته است. «آیینهای پهلوانی و زورخانهای» در سال ۲۰۱۰ در فهرست میراث معنوی یونسکو از سوی ایران به عنوان میراث بشری و بخشی از تاریخ ایران به ثبت جهانی رسید.
در سال ۱۳۱۳ اغلب مردم برای سفر به بیروت و بغداد از اتوبوس استفاده میکردند. در سالهای بین دو جنگ جهانی بندر بیروت مقصد اغلب بازرگانان خاورمیانه بود. اهمیت تجاری بیروت باعث شده بود که در همه پایتختهای منطقه شرکتهای مسافربری بیروت را جزو مقصدهای خود قرار دهند. روزنامه اطلاعات ۱۱ مهر ۱۳۱۳ آگهی شرکت مسافربری ماوراء شرق را منتشر کرده که در آن بهای بلیت سفر با اتوبوس به بغداد و بیروت ذکر شده است. آگهی را بخوانید و عکسی از بیروت در سال ۱۹۳۴ تماشا کنید.
۸۰ سال پیش وزارت آموزش و پرورش مدارس مختلط در ایران را محدود کرد. در ابتدای سال تحصیلی ۱۳۲۴ – ۱۳۲۳ وزارت آموزش و پرورش (فرهنگ) شرایط مدارس مختلط پسران و دختران در ایران را اعلام کرد. بر اساس این اعلامیه تنها مدارسی که دانشآموزان آن زیر ۱۰ سال داشته باشند، میتوانند همزمان محل تحصیل دختران و پسران باشند. این شرایط را به نقل از گزارش روزنامه اطلاعات ۸ مهر ۱۳۲۳ بخوانید و عکسی از مدرسه ژاندارک تهران واقع در خیابان منوچهری در همان سالها تماشا کنید.