با افزایش نرخ تورم و تشدید گرانی، الگوی مصرفی خانوار‌ها دستخوش تغییراتی اساسی شده است. گروهی پول کافی برای خرید کالا‌های بادوام ندارند، برخی گوشت را از سبد مصرفی خود حذف کرده‌اند و بسیاری خرید میوه را جیره‌بندی کرده‌اند.
در شرایطی که مرکز آمار ایران می‌گوید شاخص فلاکت در پایان سال ۹۸ به ۴۵.۴ درصد رسید بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد با ثبت رکورد ۴۶.۱ درصدی در پایان سال ۹۹، شاخص فلاکت بالاترین حدنصاب دهه ۹۰ را ثبت کرده است.
هر چند آمار رسمی و دقیقی از خط فقر در ایران وجود ندارد، اما برآورد‌ها از ۷ تا ۱۰ میلیون تومان متغیر است. با وجود تخمین‌هایی که در خصوص خط فقر انجام شده، سطح حقوق کارگران از سه میلیون تومان فراتر نمی‌رود.
تازه‌ترین برآورد‌های انجام‌شده نشان می‌دهد ۲۰ درصد ایرانیان زیر خط فقر مطلق زندگی می‌کنند. به این ترتیب بیش از ۱۶ میلیون نفر از جمعیت کشور دسترسی کافی به حداقل‌های معیشتی را ندارند و سبد مصرفی آن‌ها خالی از اقلام مصرفی و مورد نیاز روزانه است.
محمد رضا مرندی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در نشست تخصصی «نگاهی به کارنامه نظام جمهوری اسلامی ایران در گام اول» که در موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد، گفت: در ارزیابی کارآمدی یک سیستم باید ۴ عنصر اهداف، عملکرد، موانع و امکانات مورد توجه قرار گیرند.