فرونشست هاله‌ای در تهران به‌احتمال بسیار زیاد به‌دلیل بیش‌برداشت آب سفره‌های زیرزمینی با احداث چاه‌های جدید یا افزایش برداشت از چاه‌های گذشته ایجاد شده است
بر اساس آخرین آمار منتشرشده از سوی سازمان نقشه‌برداری کشور، میزان فرونشست زمین در حریم جنوب غرب تهران به ۳۱ سانتیمتر رسیده است. این رقم هشداردهنده نشان‌دهنده یکی از جدی‌ترین مخاطرات زیست‌محیطی استان تهران است.
ایران دارای عجیب‌ترین، طولانی‌ترین و قدیمی‌ترین قنات‌ها در جهان است و به‌همین دلیل یونسکو در سال ۱۳۹۵ تعداد ۱۱ قنات ایرانی را به عنوان شاهکار مهندسی در مدیریت منابع آب در فهرست جهانی یونسکو به عنوان بیستمین اثر جهانی ایران به ثبت رساند.
پدیده فرونشست زمین در تهران به بحرانی جدی تبدیل شده و سازمان نقشه‌برداری کشور با هشدار درباره سرعت بالای فرونشست در برخی مناطق، از احتمال وقوع فاجعه زیست‌محیطی و انسانی در پایتخت خبر می‌دهد.
در حالی چندی پیش رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی از میزان فرونشست زمین در مناطق مختلف کشور اظهار بی‌اطلاعی کرد که گزارش‌ها از همین مرکز نشان می‌دهد که نرخ فرونشست در تهران ۲۰ تا ۳۱ سانتیمتر در سال است و ۴۰۰ شهر ایران در در پهنه‌های پر خطر قرار دارند.
در ابتدای سال ۱۴۰۴ دشت ورامین تهران و اصفهان شاهد نرخ فرونشست بیش از ۲۵ سانتی متر در سال هستند که جزو بالاترین نرخ‌های جهانی است. دشت‌های مشهد کاشان و کرمان نیز با تشدید فرونشست مواجهند.
دشت نیشابور نیز مانند ۳۵۹ دشت موجود در پهنه ایران در حال فرونشست است، لیکن مقدار فرونشست در برخی مناطق مانند دشت جنوبی تهران سالانه از ۳۵ سانتیمتر نیز فراتر می‌رود و این موضوع در ایران بستگی به کاهش نفوذ آب و برداشت آب‌های زیرزمینی دارد.
پدیده فرونشست، در ایران به بحرانی تبدیل شده است که مسئولان به هشدار در مورد آن بسنده می‌کنند. در حالی که پژوهش‌های بین‌المللی، چهار میلی‌متر فرونشست در سال را در حد بحران می‌دانند، میزان این چالش در ایران به سالانه ۱۸ سانتیمتر رسیده است. آمار‌ها می‌گویند ۳۰ استان کشور در درجات مختلف با پدیده فرونشست درگیر هستند و تنها گیلان از بروز فرونشست در امان مانده است.
سیصد و یازدهمین جلسه شورای شهر تهران پر بود از موضوعات حائز اهمیت. از افزایش عوارض بهشت زهرا گرفته تا توقف بخشنامه معاون علیرضا زاکانی، شهردار تهران و شرایط فضای سبز تهران. اما یکی از موضوعات مهمی که مطرح شد، فرونشست‌هاست.
مهدی پیرهادی، عضو شورای شهر تهران:جمعیت استان تهران بیش از ۱۵ میلیون نفر است و تراکم جمعیتی حدود ۱۹ برابر کل کشور را شامل می‌شود. /تهران با بحران کم‌آبی و فرونشست زمین مواجه است که در مناطق جنوبی و جنوب غربی تهران تهدید‌های جدی به وجود آورده است. امیدواریم رؤسای سه قوه این مسئله را به طور جدی پیگیری کنند. /طبق اعلام سازمان نقشه‌برداری، فرونشست ۳۱ سانتیمتر در برخی مناطق گزارش شده است. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، ممکن است در مدت ۱۰ سال شاهد سه متر نشست در این مناطق باشیم. /با توجه به وجود ساختمان‌های فرسوده در این محدوده‌ها، خطرات جدی برای ساکنین این مناطق به وجود خواهد آمد. /آیا ساختمان‌های فرسوده با چنین فرونشستی نمی‌ریزند؟ و آیا جان مردم داخل این ساختمان‌ها در خطر نخواهد بود؟ /زدن چاه در مناطق جنوبی و جنوب غربی تهران قطعاً خیانت به شهر تهران و تهدید جان شهروندان است.
فرونشست زمین ، این پدیده خاموش، اما ویرانگر، اکنون به یکی از چهار ابرچالش زیست‌محیطی ایران تبدیل شده است. بر اساس داده‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، ۵۶ هزار کیلومتر مربع از پهنه ایران معادل مساحت کشور کرواسی در معرض فرونشست با نرخ سالانه بیش از ۱۰ سانتیمتر قرار دارد.
رییس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه بحران آب پایتخت مربوط به دو سال اخیر نیست، گفت: روند کاهش بارش‌ها در نیم قرن گذشته مشهود بوده، اما برنامه‌ریزی جدی برای مدیریت منابع آب انجام نشده است
اصفهان، شهری که زمانی پایتخت ایران و شکوه هنر صفوی در ایران بود حالا با مشکلات متعددی مواجه شده است. فرونشست زمین ، خشکیدگی مهمترین نماد سرزندگی یعنی زاینده رود، ترک‌های افتاده به جان بنا‌های تاریخی و کهولت کاشی‌های بنا‌های تاریخی این شهر و هزار و یک مشکل دیگر، اصفهان را تبدیل به شهر نگران ایران کرده است.
استان تهران در حالی سال‌هاست با فرونشست دست و پنجه نرم می‌کند که به عقیده بسیاری از کارشناسان، این معضل مانند بمب ساعتی زیر پای شهروندان بوده و باید هرچه سریعتر رفع شود.
مهدی زارع طی یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: در دو دهه اخیر طرح موضوع فرونشست زمین از سمینار‌های آکادمیک و انتشارات دانشگاهی به عرصه رسانه‌های عمومی آمده و کمابیش هر از گاهی اخباری از نتایج مطالعات پژوهشگران در این زمینه منتشر می‌شود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران از حادثه فرونشست زمین مجاور محل گودبرداری یک ساختمان در حال احداث در خیابان زعفرانیه خبر داد و گفت: خوشبختانه این حادثه تلفاتی نداشت.
کد خبر: ۲۸۲۳۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۹
گزارش اخیر مرکز تحقیقات راه، زمین و مسکن نشان می‌دهد
نیمی از آثار تاریخی ایران که در فهرست میراث جهانی ثبت شده‌اند، در معرض تهدیدات شدید فرونشست قرار دارند، تهدیدی که براساس گزارش‌های رسمی نتیجه سوءمدیریت منابع آب و بی‌توجهی به نشانه‌ها و هشدار‌های کارشناسان است
بر اساس استاندارد جهانی، اگر میزان فرونشست زمین از چهار میلی‌متر در سال بیشتر باشد، باید شرایط بحرانی اعلام کنند؛ در حالی که سالانه در تهران ۳۶ سانتیمتر، فارس ۵۴ سانتیمتر، خراسان ۲۵ و اصفهان ۲۳ سانتیمتر فرونشست زمین داریم.