در اردیبهشتماه، رسانههای محلی عراق گزارش دادند هورالهویزه (تالاب هویزه) در حال فروپاشیست؛ بیش از ۱۵ روستا خشک شده و رودخانههای منشعب از آن ناپدید شدهاند؛ گاومیشها در حال جاندادن هستند.
نحیفشدن هور چه در ایران و چه عراق درست در روزگاری رخ داد که تغییر اقلیم بارشها را کم و تبخیر را بیشتر کرده است. امروز، براساس آمار رسمی، بیش از ۶۷ درصد آب هورالعظیم از دست رفته است
«بحران آلودگی هوا و خصوصاً دود ناشی از سوزاندن هورالعظیم، در کنار معضلات آب و فاضلاب، زندگی در این شهرها را برای مردم، بهویژه کودکان و سالمندان، بسیار دشوار کرده و مشکلات تنفسی و بیماریهای مختلف را بهصورت تصاعدی افزایش داده است.»
فرماندار هویزه گفت: ۲ عملیات آبپاشی و مهار آتشسوزی تالاب هورالعظیم توسط هواپیمای ویژه مهار آتش، صبح امروز شنبه در بخش عراقی تالاب انجام شد/عباس پورعاطف بیان کرد: در حال حاضر هواپیما در حال آبگیری و ادامه فرآیند مهار آتشسوزی در تالاب هورالعظیم است و تا زمان خاموش شدن کامل آتش این عملیات ادامه خواهد داشت.
فرمانداری هویزه: برای مهار آتشسوزی گسترده در تالاب هورالعظیم بخش عراقی، از نیروهای آتشنشانی شرکتهای فعال در منطقه کمک گرفته شده است/عملیات اطفای حریق با همکاری دستگاههای مسئول همچنان ادامه دارد.
آنها که سالها درباره وضعیت تالابها هشدار میدهند، میگویند که سازمانهای مربوطه اطلاعات دقیقی از وضعیت تالابها نمیدهند؛ اطلاعاتی که ظاهراً محرمانه است. اما سوال اینجاست که چرا باید اطلاعات مربوط به تالابها محرمانه باشد؟
شط علی نام آبراه، اسکله و روستایی در منطقه هور العظیم است که در همجواری مرز ایران و عراق قرار دارد. این منطقه در جریان بمبارانهای شیمیایی گسترده عملیات خیبر و بدر، بهعنوان اولین نقطه هدف حملات شیمیایی دشمن قرار گرفت و در نتیجه، شمار زیادی از رزمندگان کشورمان در آنجا مصدوم یا شهید شدند. پس از جنگ نیز هور العظیم با مشکلاتی نظیر بهرهبرداری از چاههای نفت، خشکسالی و آلودگی مواجه شد. احداث جادهها زخمهای دیگری بود که به این زیستبوم وارد شد. اما با وجود همه این سختیها، هور العظیم همچنان زنده است و به حیات خود ادامه میدهد. هور نه محل جنگ است و نه مکانی برای استخراج نفت؛ اینجا خانه پرندگان است.
بخش ایرانی هورالعظیم با وجود همه ارزشهای اکولوژیک هنوز در فهرست رامسر سایت ثبت نشده، این در حالیست که بخش عراقی آن از چندین سال پیش در فهرست این تالابهای بینالمللی ثبت شده است.
تالاب هنوز هم در محاصره پروژههای نفتی قرار دارد. بعد از بحرانهایی که تالاب در دهه ۹۰ پشت سر گذاشت، حالا موسی مدحجی، رئیس اداره احیای تالابهای محیطزیست خوزستان میگوید، وزارت نفت قرار است آمار بشکههای نفت استخراجشده از تالاب از ۴۸۰ هزار بشکه در روز به ۸۲۰ هزار بشکه برسد، بنابراین باید طرحهای توسعهای میادین نفتی از این وزارتخانه به سازمان محیط ارائه شود.
در برنامهای ویژه از سری برنامههای «نوبت زمین» که از استودیوی نفت خبر پخش میشود، با محمد درویش، پژوهشگر و فعال برجسته محیط زیست، درباره یکی از مهمترین بحرانهای زیستمحیطی کشور گفتوگو کردهایم: مرگ تالاب هورالعظیم . این گفتوگو به بررسی اعتراف تلخ وزیر نفت مبنی بر نقش مستقیم وزارت نفت در خشک شدن این تالاب پرداخته و زوایای پنهان حکمرانی نادرست و توسعه بیرویه و نابخردانه را آشکار میکند؛ روندی که نهتنها به نابودی تنوع زیستی منجر شده، بلکه کیفیت زندگی مردم خوزستان را بهشدت کاهش داده است.
در ادامه ویدئویی از وجود گونههایی از پرندگان به نام خودکا، اردک کلهسبز، اردک کردهای، فلامینگو و کاکاییها در منطقه مخزن شماره ۴ تالاب هورالعظیم را مشاهده میکنید.