سل Z در ایران با بازاری مواجه است که برای او نه تنها جذابیت لازم را ندارد بلکه دستمزد کافی و زیرساختهای دیجیتال مناسب نیز فراهم نیست. محدودیتهای فرهنگی و سیاسی نیز فرصت کارآفرینی و حضور مؤثر این نسل را محدود کرده و بخش بزرگی از پتانسیل آنها بلااستفاده باقی مانده است
پس از حملات مستقیم اسرائیل به ایران، آندسته از کارگران روزمزدی که زندگی و کارشان به تهران گره خورده، به محض ترک پایتخت، عملا منبع درآمد خود را از دست دادهاند. برخلاف کارمندان دولتی یا شاغلان رسمی که در این شرایط، دستکم حقوق پایه یا بیمه بیکاری را دریافت میکنند، برای کارگر روزمزدی که در پروژههای عمرانی، باربری، کارگاههای ساختمانی یا مراکز خدماتی بدون قرارداد فعالیت میکرده، هیچ حمایت رسمی تعریف نشده است.
بررسی آگهیهای منتشرشده در پلتفرمها، تصویری روشن از الگوهای رایج استخدام نیروی کار ساده ارائه میدهد: شغلهایی با حقوق نزدیک به حداقل مصوب، ساعات کاری بالا، امکاناتی همچون جای خواب، غذا و بندهایی که گاهی جزئیات اساسی کار را مسکوت میگذارند. در بیشتر آگهیهای بررسیشده، حقوق اعلامشده برای کارگر ساده در بازه ۱۰ تا ۲۵ میلیون تومان قرار دارد؛ که مطابق با رقم مصوب و حتی در برخی مشاغل کمی بالاتر از آن است. البته در معدود مواردی هم حقوقهای پایینتر از این رقم قانونی به چشم میخورد که حتی بیمه هم ندارد.
طبق مصوبه شورای عالی کار، حداقل حقوق سال ۱۴۰۴ حدود ۱۰.۵ میلیون تومان تعیین شده، حال آنکه سبد معیشت پایه برای یک خانواده چهارنفره بیش از دو برابر این رقم برآورد میشود. این شکاف عمیق درحالی است که خط فقر رسمی در سال پیش از آن، از مرز ۳۰ میلیون تومان عبور کرده بود.
ماینده کارفرمایان در شورای عالی کار گفت: سبد پیشنهادی ما برای یک خانواده ۳ نفره، ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان است که حدود ۳۹ درصد آن شامل خوراک، آشامیدنی و دخانیات و ۶۱.۱۰ درصد هم شامل سایر کالاها میشود.
دستمزد دغدغه اصلی کارگران در ماه پایانی سال است؛ چراکه روش تعیین دستمزد به گونهای است که معمولاًتا روزهای پایانی سال عدد و رقم مزد تعیین نمیشود و در روزهای پایانی سال به صورت فشرده جلسات شورای عالی کار برگزار و در نهایت با چانه زنی عدد و رقم مزد تعیین میشود.
یک فعال میگوید: یکی از روالهایی که دولتها در چند سال گذشته در پی گرفتهاند، اعلام دستمزد در اواخر اسفند است. در چنین شرایطی قدرت چانهزنی و فرصت درباره ابعاد کارشناسی ارقام از دست میرود و نظر اعلام شده باید در سریعترین زمان که همان اوایل فروردین سال بعد است، اجرایی شود. این در حالی است که ما باید زمان کافی برای جلسات داشته باشیم تا با استفاده از آمار و اطلاعات صحیح، درباره دستمزد و چالشهای کارگری و کارفرمایی صحبت کنیم؛ اما این اتفاق رخ نمیدهد و الان هم رویه سالهای قبل متاسفانه در حال اجراست.
کد خبر: ۲۸۷۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۷
در گفتوگوی اقتصاد ۲۴ با یک پژوهشگر حقوق کار بررسی شد:
یک پژوهشگر حقوق کار میگوید: سال آینده بروز و ظهور از فقر کارگران را خواهیم داشت. جمعیت میلیونی به زیر خط فقر مطلق کشیده خواهند شد و جمعیت فقیر مطلق ما از دهکهای بالایی مثل ۳ و ۴ و ۵ به دهکهای ۱ و ۲ نزول خواهند کرد. ما با سقوط طبقه کارگر فقیر از پلههای پایینتر به زیر زمین یا زیر خط فقر مواجه خواهیم شد.
زندگی کارگری متاثر از اقتصاد کشور است و این واقعیت تنها محصور به ایران نیست. سیاستهای اقتصادی دولتها، احوالات و کیفیت زندگی کارگران را تعیین کرده و اگر بهبودی حاصل شود، حال کارگران نیز بهتر خواهد شد.
کد خبر: ۲۳۷۸۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
گزارش اقتصاد ۲۴ از اما و اگرها در مورد افزایش دستمزد و حقوق کارمندان و کارگران:
یک تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به پیشبینی بودجه ۱۴۰۳ برای افزایش ۲۰ درصدی حقوق کارمندان معتقد است؛ با روند افزایشهای اینچنینی در بودجههای سالانه عملا دستمزدها افزایش واقعی ندارند؛ این افزایشها دستمزد اسمی هستند و دستمزد اسمی با دستمزد واقعی فاصله دارد.
در سیصد و چهاردهمین جلسه شورای عالی کار مقرر شد چنانچه مزد کارمندان دولت در سال ۱۴۰۲ مجدداً افزایش یابد، حداقل مزد مشمولان قانون کار نیز متناسب با آن افزایش یابد.
پس از سه جلسه رایزنی نمایندگان کارگری، کارفرمایی و دولت سرانجام حداقل دستمزد کارگر ان برای سال پیش رو ۲ میلیون و ۶۵۵ هزار و ۴۹۳ تومان تعیین شد که نسبت به سال جاری، ۳۹ درصد رشد داشته است. جزئیات تصمیم شورای عالی کار را ببینید.
با وجود مصوباتی که کمیسیون تلفیق مجلس در مورد افزایش حقوق کارکنان در سال آینده داشت با رد لایحه بودجه در صحن علنی، وضعیت حقوق مشخص نشد و به نظر میرسد بار دیگر از پرحاشیهترین بحثهای بودجه باشد؛ افرایش ۱۵ درصدی، حداقل ۲.۸ میلیونی، رشد پلکانی و حتی یکسان از سناریوهای مطرح و حتی مصوب بود که فعلا بلاتکلیف باقی مانده است.