از سال ۲۰۲۰ تاکنون، مسئله فروش نفت ایران به چین تبدیل به یکی از اهرمهای چانه زنی واشنگتن برای «کنترل رفتار ایران» و مجبور کردن این قدرت منطقهای به پذیرش شروط اتمی غرب شده است.
دولت در بنبست بودجهای گرفتار شده؛ تحریم و رکود تورمی درآمدها را محدود کرده و نگرانی از واکنشهای اجتماعی مانع حذف هزینههای فسادزای سیاستهای حمایتی مانند ارز ترجیحی است.
بر این اساس، ایران به طور متوسط روزانه ۱.۵۶ میلیون بشکه نفت فروخته و ۳۵ میلیارد دلار درآمد داشته است. یک موسسه بینالمللی رهگیری نفتکشها اعلام کرد که صادرات نفت خام ایران در ماه سپتامبر ۲۰۲۵ (شهریور/مهر ۱۴۰۴) به حدود ۲ میلیون بشکه در روز رسیده که بالاترین میزان در هفت سال اخیر است.
پورمحمدی: ارز ۲۸۵۰۰ تومانی به واردات برنج میدهیم تا برنج ۶۰ هزار تومانی به مردم برسد، اما قیمت آن ۱۵۰ هزار تومان میشود. هر ۱.۴ کیلو نهاده باید یک کیلو گوشت مرغ بدهد، اما این عدد به ۱.۹ کیلوگرم نهاده برای هر کیلو مرغ رسیده است.
وزیر نفت با اعلام رشد بیش از ۱۲۰ هزار بشکهای تولید روزانه نفت و اتخاز تدابیر لازم برای دور زدن تحریمها، گفت: صادرات نفت خام در ماههای اخیر حتی به رکوردهایی نیز دست یافته است و اجرای احتمالی مکانیزم ماشه نگرانی تازهای برای فروش نفت ایجاد نمیکند.
با توجه به بازگشت تحریمهای چندجانبه، سه سناریوی اصلی را میتوان برای اقتصاد کشور متصور بود. این سناریوها که توسط نهادهای کارشناسی مانند اتاق بازرگانی ایران نیز تحلیل شدهاند، چشماندازهای متفاوتی را بر اساس میزان پایبندی جامعه بینالمللی به تحریمها و احتمال گشایشهای دیپلماتیک ترسیم میکنند.
وزارت خزانهداری آمریکا در تداوم فشارهای حداکثری واشنگتن علیه ایران، یک فرد، هفت شرکت و ۹ نفتکش را به بهانه نقش داشتن در فروش نفت تهران و دور زدن تحریمهای ضد ایرانی هدف تحریم قرار داد.
بازار آشفته اقتصاد نفتزده ایران چنان در تلاطم است که هر بادی میتواند آن را تکان دهد؛ چه ایجاد تعرفههای ۵۰ درصدی آمریکا علیه هند باشد و چه فعال شدن مکانیسم ماشه که علیالظاهر نباید این دو خیلی به فروش نفت ما ارتباطی داشته باشد.
وزیر خزانهداری آمریکا (۵ماهقبل): ما متعهد هستیم که صادرات نفت ایران را به ۱۰۰ هزار بشکه در روز برگردانیم/حالا بر اساس دادههای شرکت ردیابی نفتکشهای ورتکسا، ایران در ماه ژوئن به صادرات رکورد ۱.۸ میلیون بشکه در روز رسیده است/ ترامپ از ابتدای ریاست جمهوری بارها گفته بود که فروش نفت ایران را به صفر میرساند که با واکنش قاطع و انقلابی مقامات ایران بخصوص وزیر نفت مواجه شد.
اکنون فضا با زمان بایدن کاملا متفاوت است. دولت بایدن تلاش میکرد ایران را برای بازگشت به میز مذاکره ترغیب کند و سیاست عدم کنترل صادرات نفت ایران به چین در همین راستا بود، اما اکنون اتفاقی که ترامپ رقم میزند اینست که ابزار ایران را برای افزایش التهاب در بازار جهانی نفت و تبدیلش به یک ابزار چانهزنی در مذاکرات آتی از ما میگیرد.
کد خبر: ۳۱۱۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹
اقتصاد ۲۴ در گفتوگو با یک فعال اقتصادی و یک تحلیلگر سیاست خارجه بررسی کرد:
دونالد ترامپ که بارها در کارزارهای انتخاباتی خود از سیاست فشار حداکثری علیه ایران دفاع کرده، حالا در توییتی ضدونقیض، به چین چراغ سبز خرید نفت از ایران را نشان داده است. اکنون و در بحبوحه تحولات نظامی، اقتصاد ایران بهشدت وابسته به همین درآمدهای نیمهپنهان نفتی است.
وزیر نفت، کاهش فروش نفت کشورمان را تکذیب کرد و گفت: این موضوع صحت ندارد. پاکنژاد در پاسخ به پرسشی در خصوص انتشار اخباری از قیمت بنزین سوپر وارداتی، از این موضوع اظهار بی اطلاعی کرد.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی، در مصاحبهای و همزمان با انتشار گزارش سرمایهگذاری جهانی انرژی اعلام کرد: «کاهش سرمایهگذاری در حوزه نفت ناشی از عدم قطعیتهای اقتصادی، انتظار از تقاضای کمتر و قیمتهای پایینتر است.»
نفت ایران در آوریل (فروردین ماه) ۶۹ دلار و ۷۳ سنت به ازای هر بشکه فروخته شد؛ جدیدترین آمار گزارش ماهانه اوپک این را نشان میدهد. نفت ایران در ماه مارس (اسفند ۱۴۰۳) ۷۴.۷۶ دلار فروخته شده بود که به این ترتیب، نفت ایران ۵ دلار و ۳ سنت ارزان شده است.
ناوگان سایه یا ناوگان تاریکی، بخش دیگر اهداف تحریمی آمریکا را به خود اختصاص داده است. Dark Fleet یا Shadow Fleet مختص به ایران نیست. این ناوگان، نفت را خارج از سیستم بینالمللی و در پوششهای مختلف منتقل میکند و به پالایشگاههای قوری میرساند.
بر اساس دادههای شرکت تحلیل اطلاعات «کپلر» (Kpler)، پس از آخرین دور تحریمها علیه نفتکشها، مالکان، واسطهها و تاجران، فهرست سیاه آمریکا اکنون بیش از دو سوم از حدود ۱۵۰ نفتکشی را که در سال ۲۰۲۴ محمولههای نفت خام ایران را حمل کردهاند، شامل میشود.
کارشناس حوزه انرژی درباره خبر افزایش فروش نفت ایران به چین گفت: با آمدن ترامپ به کاخ سفید یک اقدام پیشدستانه کردیم و بخش وسیعی از نفتمان را مجددا روی شناورها در آب دپو کردیم.