بحران معلم و کلاس در ایران ۱۴۰۴، فقط کمبود نیرو یا آجر و سیمان نیست؛ بحرانی است که به ریشههای حکمرانی آموزشی بازمیگردد. وقتی مدارس دولتی در حاشیه تهران ماه نخست سال تحصیلی را بدون معلم ریاضی میگذرانند و یک ماه از تقویم آموزشی بهدلیل آلودگی و ناترازی دود میشود، معنایش این است که سرمایه انسانی آینده را از دست میدهیم. در جهان، استاندارد کلاس بیستنفره با معلم آموزشدیده، معیار بدیهی کیفیت است، اما در ایران این هنوز آرزوست.
۱۶ میلیون و ۴۲۰ هزار تومان، میانگین حقوق معلمان است، از افراد تازه استخدام شده تا فردی که رتبه استاد معلمی را دارد و ۳۰ سال یا بیشتر خدمت کرده است؛ رقمی که بدون اضافه تدریس و برای ۲۴ ساعت تدریس موظف در هفته است؛ این را سخنگوی وزارت آموزش و پرورش میگوید. گویا این حقوق نتیجه اجرای رتبهبندی معلمان است که این قشر در مطالبات خود به کرات آن را مطرح کرده بودند. رتبه معلمین به پنج طبقه تقسیم میشود و حقوق معلمین ارتباط مستقیمی با رتبه آنها دارد.
یکی از موانع جدید جذب معلم، کد ۱۹ است که به معنای عدم صلاحیت در گزینشهای عقیدتی و سیاسی است، حتی اگر فرد از نظر علمی مناسب باشد. این کد باعث اعتراضات گستردهای از سوی داوطلبان استخدام شده است که به دلیل آن، قادر به ورود به سیستم آموزشی نشدهاند.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه مهر امسال ۱۰۵ هزار معلم جدید وارد نظام آموزشی میشوند، گفت: سال تحصیلی ۱۴۰۴ - ۱۴۰۳ مشکلات قبل را نخواهیم داشت و کسری معلم به سرعت جبران میشود.
معاون پارلمانی رئیس جمهور از افزایش جذب معلم برای سال تحصیلی آینده خبر داد و گفت: برنامهریزیها از اکنون تا مهر سال آینده برای حل مشکل کمبود معلم انجام شده است تا با این مشکلات مواجه نباشیم.
خلاصه ماجرا این است که امسال کمبود معلم در مدارس ایران کار را به جایی رسانده که چندین هزار کلاس درس بدون معلم مانده و در برخی موارد و براساس اطلاعات مخاطبان در تماس با «اعتماد»، بعضی از والدین و در چندین مورد زنان خانهدار به درخواست ریاست مدرسه، کار مدیریت کلاس و به اصطلاحی معلمی را برعهده گرفتند.
به اعتقاد برخی مدیران اسبق آموزش و پرورش، بخش عمده معضل کمبود معلم در کشور را میتوان بی نظمیهای مکرر در وعدههای وزیر آموزش و پرورش و عدم برنامه ریزی دقیق برای حل معضلات وزارتخانه تحت سرپرستی مرادصحرایی دانست.
کمبود معلم ، رضا مرادصحرایی وزیر آموزش و پرورش، میثم لطیفی رئیس سازمان اداری و استخدامی و داوود منظور رئیس برنامه و بودجه را به مجلس کشاند و روز گذشته در جلسه غیر علنی نمایندگان با مسوولان دولتی مساله کمبود معلم در سال تحصیلی جدید مورد بررسی قرار گرفت.
معینالدین سعیدی گفت: در استان سیستان وبلوچستان ۱۵ هزار کمبود معلم داریم؛ متاسفانه رویکردها به گونهای بوده که با قانون جوانی جمعیت، به راحتی معلمان فعلی انتقالی میگیرند و از شهر میروند.