ایران در مذاکرات هستهای شرط دارد که بندی به توافق هستهای افزوده شود که براساس آن، با انتخاب رئیس جمهور جدید در آمریکا امکان لغو توافق وجود نداشته باشد. شاید اولین نتیجه شکست مذکرات وین، بالا گرفتن شدت جنگ سرد دایر بین ایالات متحده و هم پیمانان منطقهای آن با ایران و متحدان منطقهای و جهانی اش باشد.
جمهوری خواهان آمریکا از ابتدا با توافق هستهای برجام مخالف بودند، اما در آستانه از سرگیری مذاکرات احیای برجام، مخالفت آنها با این توافق در کنار دیگر تحولات آتی در آمریکا به یک معضل جدید برای کشور بدل شده است.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا در گفتوگویی با شبکه سی. ان. ان با بیان این که آمریکا آماده بازگشت به مذاکرات توافق هستهای است، مدعی شد که تهران هنوز ارادهای برای انجام این کار از خود نشان نداده است.
روح الله فقیهی، تحلیلگر امور بینالملل با انتشار یادداشتی با عنوان «چرا ایران برای پیوستن مجدد به مذاکرات هستهای مردد بود؟ از تندروها بپرسید» در نشریه نشنال اینترست استدلال کرده که ثمربخش بودن این مذاکرات در گرو فهم دلایل دیر پیوستن دولت رئیسی به مذاکرات است.
جیم ریش سیاست کاخ سفید مبنی بر تفکیک بین توافق هستهای و دیگر فعالیتهای موشکی و منطقهای ایران در منطقه را نادرست دانست و گفت: «این توافق مورد حمایت ما نیست. اگر میخواهید به توافقی واقعی برسید، باید آن را در سنای آمریکا طرح کرده تا به عنوان یک معاهده تصویب شود.»
در حالی که بسیاری در واشنگتن بر این باورند که ایران مذاکرات را بهعنوان بهانهای برای پیشبرد برنامه هستهایاش به تأخیر انداخته دلایل زیادی وجود دارد که باور کنیم استراتژی ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور محافظهکار ایران، بیشتر به سیاست داخلی ایران مربوط میشود. رئیسی برجام را رد نکرده است، اما به دنبال آن است که زیرکتر و کمتر مشتاقتر از سلف میانهرو خود، حسن روحانی ظاهر شود.
با وجود اظهارات تندمسولان قبلی و فعلی آمریکا، در مورد ورود به مقابله نظامی با ایران در صورت افزایش غنی سازی توسط این کشور و نپذیرفتن شروط آمریکا در بازگشت به توافق هسته ای، طرف ایرانی هیچ اهمیتی به آن نمیدهد و میداند واشنگتن از ترس تکرار سناریوی عراق در سال ۲۰۰۳ وارد مقابله مستقیم با تهران نمیشود.
ایران و آمریکا در جریان مذاکرات هستهای وین به طور غیرمستقیم و به واسطه طرفهای باقی مانده در برجام در حال مذاکره برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ بودند.
زمان اولین دور مذاکرات احیای برجام میان ایران با ۱+۴ در دولت جدید توسط ایران تعیین شد و احتمالاً تا ساعتی دیگر توسط یک مقام ارشد مذاکره کننده ایران رسماً اعلام خواهد شد.
آمریکا و ایران به رویارویی نزدیکتر میشوند. در سال ۲۰۱۵، ایران با ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، آلمان، روسیه و چین قراردادی امضا کرد تا تولید هستهای خود را در ازای لغو تحریمهایی که اقتصاد کشور را فلج کرده بود، محدود کند.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه: تا آنجایی که به یاد دارم، پس از نشست بروکسل در ۲۷ اکتبر، طرف ایرانی موضع مشخصتری داشت و قصد داشت روز دقیق از سرگیری مذاکرات وین را نه به زودی، بلکه دقیقا هفته آینده اعلام کند.
وزارت امور خارجه ایران از زمان تغییر دولت و به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی ادعا میکند اولویت خود را از صرف مذاکره برای برجام با قدرتهای بزرگ کنار گذاشته و به رابطه با همسایگان بهای بیشتری میدهد.
ایران از ماه خرداد و پیش از پایان دوران ریاست جمهوری حسن روحانی به میز مذاکرات احیای برجام بازنگشته است. اگرچه بسیاری از کارشناسان و خبرنگاران آشنا با موضوع انتظار داشتند در ماه مه، تکلیف مذاکرات با دستیابی به یک توافق یکسره شود.
یک روز بعد از اعلام مواضع مسئولان وزارت خارجه برای آغاز مذاکرات هستهای و مشخص شدن آمار مربوط به رشد ۳ برابری درآمدها و فرآوردههای نفتی، رئیسکل بانک مرکزی از افزایش میزان عرضه ارز در سامانه نیما خبر داد.
سیانان نوشت منابعی به این شبکه گفتهاند که گفتگوهایی در درون دولت جو بایدن درباره چگونگی و میزان افزایش فشارها و تحریمها هنزمان با آغاز مذاکرات برجام علیه ایران در حال انجام است.
مطهرنیا کارشناس سیاست خارجی معقتد است که در مذاکرات پیش رو، ایران و طرفهای مذاکره کننده به خواستههای صد درصدی خود نخواهند رسید و با توجه به شرایط موجود نمیتوان به روند و نتیجه مذاکرات خوشبین بود.