در راستای التزامبخشی به شرایط صدور و استفاده از چکهای تضمین شده، مقدمات ممنوعیت صدور چک رمزدار به صورت تدریجی و گامبه گام در شبکه بانکی اجرایی میشود.
چکهای صیادی که به چکهای بنفش رنگ معروف هستند، جای دسته چکهای قدیمی را گرفتهاند؛ بنابراین تمام مراحل صدور چک، دریافت و انتقال آن باید در سامانه صیاد ثبت شود. اگر چک صیاد در سامانه صیاد ثبت نشود و یا اطلاعات ثبت شده در سامانه صیاد با اطلاعات مندرج در برگه چک مطابقت نداشته باشد، امکان برگشت زدن چک در بانک وجود ندارد.
بررسی آمار مربوط به چکهای مبادلهشده نشان میدهد که ممانعت قانون جدید چک از صدور چک جدید توسط افراد دارای سوءسابقه تاثیرگذار بوده و و صادرکنندگان از صدور چک بلامحل دوری میکنند.
بانک مرکزی در راستای گسترش و سهولت دسترسی به خدمات سامانه صیاد (پیچک) برای انجام امور ثبت، تایید و انتقال چکهای جدید صیادی، شبکه بانکی کشور را به ارائه این خدمات از طریق دستگاههای خودپرداز و کیوسکهای بانکی ملزم کرده است.
از ابتدای امسال تا پایان شهریور، نسبت چکهای برگشتی در دسته چکهای قدیمی ۹ درصد و در دسته چکهای بنفش رنگ جدید ۵ درصد بوده که از کاهش ۴۴ درصدی برگشتیها در چکهای جدیدحکایت دارد.
چکها احیا میشوند و شاخص اعتماد بازار تقویت میشود و انتظار میرود در ۲ سال آینده حتی از تعداد افرادی که بهدلیل صدور چک بلامحل درگیر پروندههای قضایی و حتی زندان شدهاند، بهصورت محسوس کاسته شود.
سخنگوی اجرای قانون جدید چک گفت: هموطنان چکهای جدید صیادی که ثبتش در سامانه صیاد انجام نشده است را نپذیرند، در غیر این صورت بانک نمیتواند در زمان نقد کردن چک، وجهی پرداخت کند.
درحالیکه قانون، وظایفی را برعهده بانک مرکزی برای اجرای کامل و دقیق قانون جدید چک در جهت سهولت مشتریان بانکها قرار داده، اما تاکنون بخشهای زیادی از این قانون اجرا نشده است و رئیس کل بانک مرکزی در این زمینه وعده داده تا پایان سال جاری موادی از قانون که اجرا نشده، به صورت کامل اجرا خواهند شد.
قانون جدید چک از ابتدای سالجاری اجرا میشود که از آن زمان تاکنون برخی اصلاحات در آن صورت گرفته است و در آینده نیز امکانات جدیدی به این قانون برای بهره مندی راحتتر افراد از الزمات آن افزوده میشود.
کمیسیون اصل ۹۰ در گزارشی با اشاره به تصویب «اصلاح قانون صدور چک» در سال ٩٧ اعلام کرد: علیرغم تلاش بانک مرکزی، اهداف این قانون به دلیل وجود برخی نقایص در نحوه اجرای قانون توسط شبکه بانکی محقق نشده در حالیکه اجرای دقیق این اصلاحات قانونی، در زمینه پیشگیری از پولشویی، فرار مالیاتی، چکهای برگشتی و کاهش پروندههای ثبتی در محاکم قضایی بسیار اثرگذار است.
آمار بانک مرکزی درباره چکهای برگشتی در دومین ماه سال جاری نشان میدهد که در این ماه ۶۷۰ هزار فقره چک برگشت خورده که از نظر تعداد و مبلغ معادل ۱۷.۸ و ۴۶.۳ درصد افزایش داشته است.
رئیس دبیرخانه ستاد پیگیری و هماهنگی مناسبسازی کشور گفت: از این پس نابینایان قادر خواهند بود اطلاعاتی مانند نام، نام خانوادگی و تاریخ انقضا را روی کارتهای خود با خط بریل بخوانند.
سخنگوی اجرای قانون جدید چک به تشریح اصلاحیه قانون جدید چک پرداخت و گفت: تاریخ سه سال اعتبار چک در اصلاحیه جدید حذف شده است و اکنون فرجه زمانی سه ساله روی دسته چک وجود ندارد.
صادرکنندگان و گیرندگان چکهای جدید میتوانند در صورت اتصال خودپردازها و سامانههای پیامکی به سامانه صیاد با سهولت بیشتری نسبت به ثبت یا تأیید اطلاعات چک خود اقدام کنند.
سخنگوی اجرای قانون چک با بیان اینکه از ابتدای فروردین تا اواخر اردیبهشت ماه به طور متوسط روزانه حدود ۲۴ هزار فقره چک ثبت میشود، از کاهش قابل توجه نسبت چکهای برگشتی به کل چکهای صادر شده خبر داد.
با وجود اینکه نزدیک به ۵ ماه از موعد مقرر برای اجرای همه تکالیف قانون جدید چک میگذرد، بانک مرکزی هنوز برخی تکالیف قانونی را انجام نداده یا به صورت ناقص انجام داده است.