در شرایطی که محدودیت ۲ درصدی دامنه نوسان از ابتدای هفته برداشته شد باز هم بازار با مازد عرضه، صفهای فروش و افت ارزش معاملات مواجه شد. دیروز ارزش معاملات خرد سهام با ریزش ۲۰ درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم ۲ هزار و ۸۳۶ میلیارد تومان رسید.
میان گفتمان و شعارهای دو کاندیدای راه یافته به دور دوم شکاف جدی وجود دارد و به نظر میرسد رقابت این دو نامزد بر مشارکت در انتخابات بیفزاید. باید دید بازار به انتخاب هر یک چه واکنشی نشان خواهد داد.
بازار سهام در دو روز معاملاتی انتهایی هفته گذشته شاهد چرخش روند معاملاتی بود و شاهد افزایش تراز شاخصهای سهامی و ورود پول حقیقی در کنار افزایش ارزش معاملات خرد بودیم.
با اینکه در بازار نیروی صعودی غایب است و تقاضای کمی در بازار ثبت میشود، برخی از تحلیلگران معتقدند با اتمام محدودیت دامنه نوسان ۲ درصدی، از روز نهم تیر ماه شاهد بهبود روند بازار خواهیم بود.
وضعیت بازار سرمایه در صورتی بهبود خواهد یافت که دولت بعدی بتواند اعتماد سرمایه گذاران را جلب کند، ثبات به اقتصاد ایران برگردد و روابط اقتصادی ایران با جهان ترمیم شود؛ بنابراین یک سوال برای رأی دهندگان وجود دارد، آیا تداوم سیاستهای دولت سیزدهم به سود اقتصاد ایران است یا تغییر سیاستهای اقتصادی کشور؟
به نظر میرسد اهالی بازار سرمایه از اولین مناظره انتخاباتی ۶ نامزد ریاست جمهوری سیگنال مثبتی دریافت نکردند. مناظرهای که موضوع آن اقتصاد بود و محورهای آن رشد اقتصادی، برنامه هفتم توسعه و جلب مشارکت مردم در اقتصاد بود. اما پس از آن روند بازار سرمایه تغییری نکرد و بازار واکنش معناداری نشان نداد.
روز یکشنبه برای دهمین روز سرمایه حقیقی از بورس خارج شد که رقم آن ۴۱۱ میلیارد تومان بود. در ۱۰ روز اخیر ۳ هزار و ۳۶۵ میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شده است. این روند کی متوقف خواهد شد؟
به نظر میرسد با توجه به نفوذ بازار سرمایه در میان مردم و نیز وضعیت نابسامان بازار در سالهای اخیر شاهد موضع گیری و وعدههای سایر کاندیداها هم باشیم. اما انتقاد از کاندیداها این است که به کلیگویی میپردازند و نه برنامه مشخصی ارائه میکنند و نه تیم اقتصادی خود را معرفی میکنند.
روز شنبه شاخص به فاصله ۶ هزار واحدی مرز ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد رسید. شاخص دیروز برای سومین روز بالا آمد و در صورتی که بتواند پیش از تعطیلات روزهای دوشنبه و سهشنبه، برای چهارمین روز رشد کند و مرز ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحد را پس بگیرد میتواند از شکل گیری روند صعودی صحبت کرد؛ بنابراین امروز برای بازار سهام روز مهمی است.
دولتیها قصد داشتند به بازار سیگنال مثبت دهند و بازار نیز این سیگنال را دریافت کرده است، اما تداوم رشد بازار به عملیاتی شدن وعدههای دولت بستگی دارد. ارزش معاملات در سطح پایینی قرار دارد و معامله گران به اقدامات عملی در جهت سیاست گذاری صحیح و بازار محور دولت نیاز دارند.
هر چند اعمال دامنه نوسان ۲ درصدی از شدت ریزش بازار کاسته است، اما سیاست سازمان بورس عملا به افزایش صفهای فروش و تداوم ریزش بازار منجر شده است. در حالی که اگر به بازار اجازه داده شود که تعدیل قیمتی را در یک مرحله انجام دهد، بازار گرفتار روزهای ریزشی متوالی و تجمیع و انباشت عرضه در صفهای فروش نمیشود. سیاست محدودیت نوسان برای کنترل هیجان فروش در یک یا دو روز معاملاتی –به ویژه در واکنش به اتفاق غیرمترقبهای مثل درگذشت رییس جمهور- قابل دفاع است، اما دادههای معاملات نشان میدهد که تداوم آن برای بازار سودمند نیست. به تعبیر دیگر سیاستی که ماهیت آن کوتاه مدت است در میان مدت و بلندمدت کارآمد نیست. گویی که به خاطر انتخابات ریاست جمهوری در پیش رو و تغییر مجلس، به بسیاری از امور نگاه کوتاه مدت میشود.
افزایش گمانه زنیها و اخبار غیررسمی درباره مذاکرات برای رفع یا کاهش تحریمها مورد توجه فعالان بازار است. شایعاتی که خاطره مذاکرات عمان در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ را به اذهان متبادر کرده است. رؤیایی که فعلا از تعبیر و تحقق آن فاصله زیادی داریم.
دیروز شاخص به کانال پایینتر ریزش کرد. سقوط شاخص به کانال ۲ میلیونی در شرایطی رخ داد که برای دومین روز معاملاتی متوالی نوسان قیمت سهام به منفی و مثبت ۲ درصد محدود شده بود؛ بنابراین این محدودیت موجب طویل شدن صفهای فروش سهام شد.
ناظران علت اصلی ریزش بورس را نرخ سود اوراق، بند س تبصره ۶ قانون بودجه و نیز دستورالعمل تعیین نرخ خوراک صنایع پتروپالایشی میدانند. انتشار گزارش شرکت پالایش نفت بندرعباس که در آن اعلام کاهش سود کرد اثر منفی بر بازار داشت.