یکی از فعالان محیط زیست پیرویِ موضوع احداث غیرقانونی سد «ماندگان» بر رودخانه ماربُر میگوید: «تغییر مسیر رودخانهها یکی از عوارض احداث سدهای ارزیابینشده و غیرقانونی است؛ که با وارد کردن یک شوک به جریان اصلی یک رودخانه، به ایجاد تنشهای آبی دامن میزند.
استادیار دانشکده منابع طبیعی در دانشگاه صنعتی اصفهان، گفت: مهمترین مسئلهای که همه نیز بر آن اتفاقنظر دارند این است که رودخانه زایندهرود باید دائمی باشد. مسلما شرایط کنونی راهکاری جز باز و بسته کردن مداوم آب باقی نگذاشته است.
انتقال آب از دریای عمان بخشی از طرح احیای زایندهرود است که با اجرای مرحله نخست، برداشت آب از زایندهرود توسط صنایع قطع خواهد شد و در مرحله دوم علاوه بر آب صنایع، مازاد آب در بخش آشامیدنی، کشاورزی و حقابه محیط زیست صرف میشود.
سی و سه پل معروفترین جاذبه گردشگری شهر اصفهان است که روی رودخانه زاینده رود احداث شده است. پس از بارشهای اخیر، آب به بستر خشک رودخانه رسیده، با جاری شدن آن پلهای خواجو، چوبی و سی و سه پل جان دوبارهای گرفته اند و مردم را بیش از گذشته دور هم جمع میکند.
پس از بارشهای اخیر در سطح استان اصفهان که به میزان ۹۰ میلی متر بود و در ۲۵ سال گذشته سابقه نداشته است، آب به بستر خشک رودخانه زاینده رود رسید و با جاری شدن آب، بار دیگر این رودخانه جان تازهای پیدا کرد و شادی را برای مردم و کشاورزان به ارمغان آورد. این آب به مدت ۱۰ روز تا اوایل اسفندماه در رودخانه زایندهرود جریان خواهد داشت تا کشاورزان شرق اصفهان کشت غلات داشته باشند.
سید امیر طباطبائیان به مصرف ۲.۲ لیتر بهجای ۱۶.۵ لیتر برای تولید یک کیلو فولاد اشاره کرد و گفت:متأسفانه از ابتدای ساخت فولاد مبارکه و بهرهبرداری آن همواره هجمههایی علیه شرکتهایی وجود داشته است؛ اما سیاست فولاد مبارکه قطع وابستگی به زایندهرود است.قرارداد تأمین آب فولاد مبارکه از سال ۵۶ منعقد شده درحالیکه در سال ۵۴ قرار بوده شرکت به نام British Steel در منطقه فولاد مبارکه ساخته شود و در اصل حقآبه فولاد مبارکه از آنجاست.
در حالی بحران آب و خشکی زاینده رود مردم را به بستر خشک آن کشانده و اعتراض خود را آغاز کردهاند که پدیده فرونشست زمین بیش از هر جای دیگری این استان را تهدید میکند تهدیدی که بهای آن نابودی کامل آثار تاریخی این شهر است.
بعد از گذشت حدود ۱۴ روز از آغاز تجمع اعتراضی کشاورزان اصفهانی نسبت به خشک شدن زایندهرود، قشرهایی از مردم این شهر نیز به کشاورزان پیوستند و با تجمع در کنار پل خواجو خواهان جاری شدن دائمی آب این رودخانه شدند. تصاویری از دوشنبه شب و حضور هزاران نفر از مردم اصفهان مقابل پل خواجو را ببینید.
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ما به ازای انتقال آب از حوضه زایندهرود جایگزین باید جبران شود، گفت: لازم است با کسی که به شکل پمپاژ و چاههای حریمی به زایندهرود دستاندازی داشته است، برخورد شود
کشاورزان اصفهانی که یک هفته است بر کف خشکیده زاینده رود تجمع کرده اند و شبها را با وجود سرما در این منطقه سپری میکنند یک خواسته دارند و آن حقابه شان و جاری شدن زاینده رود ی است که بنا بر سیاستهای اشتباه، خشکیده شد. یکی از کشاورزان به اقتصاد ۲۴ میگوید: ما تنها ۱۰ روز دیگر برای کشت گندم فرصت داریم که اگر به ما آب ندهند قادر به کشت گندم نیستیم.
آب از ساعت ۱۸ روز گذشته (شنبه ۱۹ تیر ماه) با دبی ۸ متر مکعب از خروجی سد نکوآباد رها شده و در ساعت ۲۳ خروجی سد به ۵۰ متر مکعب رسیده و سر دهنه شاخههای چپ و راست نکوآباد هم بسته شده است. با توجه به اینکه رودخانه حدود ۹ ماه خشک بوده، رفتار آن ملموس نیست؛ به همین دلیل پیشبینی میشود از اوایل تا اواسط وقت روز دوشنبه آب به اصفهان برسد و در رودخانه و به سمت شرق جاری شود.
رودخانه زاینده رود به طول بیش از ۳۸۰ کیلومتر بزرگترین رودخانه منطقه مرکزی ایران از کوههای زاگرس مرکزی بویژه زردکوه بختیاری سرچشمه گرفته و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق حدود ۲۰۰ کیلومتر پیش میرود و در نهایت به تالاب بین المللی گاوخونی در شرق اصفهان میریزد. تالاب گاو خونی در ۳۰ کیلومتری شهرستان ورزنه و ۱۴۰ کیلومتری اصفهان است که بخش بزرگی از آن در اصفهان و مابقی در یزد میباشد.
معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای اصفهان با اشاره به جاری شدن دوباره زایندهرود در چند روز گذشته گفت: این امر بنا به درخواست دوستداران محیط زیست انجام گرفته است.
دریچههای سد زاینده رود پس از 20 روز مجددا بسته شدند تا « زنده رود» بازهم خشک شود؛ بنا به گفته مسوؤلان چنانچه ذخیره آبی سد در وضعیت مطلوبی قرار داشته باشد این امکان وجود دارد که در بهار 98 بار دیگر آب در زاینده رود جاری شود.