با وجود تجربه غرب در مدیریت روند شهرنشینی، پیشبینی میشود شهرهای بزرگ غربی جایگاه چندان قدرتمندی را در فضای اقتصادی جهان نداشته باشند.
اقتصاد 24 - موسسه تحقیقات آکسفورد اکونومیک (Oxford Economics) شهرهای قدرتمند اقتصادی جهان تا 15 سال آینده را معرفی کرد. طبق گزارش این موسسه تا سال 2027، پیش بینی میشود کل تولید ناخالص داخلی شهرهای آسیا برای اولین بار از تولید ناخالص داخلی کل شهرهای آمریکای شمالی و اروپا فراتر رود و انتظار میرود تا سال 2035، این آمار در آسیا تنها با تولید بیشتر در شهرهای چین تا 17 درصد افزایش یابد.
شهرهای قدرتمند اقتصادی جهان
نیویورک همچنان با داشتن بزرگترین بخش خدمات مالی و تجاری، نخستین اقتصاد شهری جهان در سال 2035 خواهد بود. توکیو و لسآنجلس در رتبه بعدی قرار دارند و شانگهای همراه لندن چهارمین قدرت اقتصادی خواهد بود. اما پاریس در رده بندیهای تولید ناخالص داخلی سیر نزولی خواهد داشت.
همچنین جاکارتا یکی از شهرهای بزرگ صنعتی خواهد شد و در ردهبندی تولیدات صنعتی در سال 2035 به رتبه هشتم ارتقا خواهد یافت.
بر اساس این گزارش، جمعیت شلوغترین شهر جهان، یعنی توکیو، تا آن زمان بالغ بر 38 میلیون نفر خواهد بود و این شهر در صدر جدول تولیدات صنعتی خواهد بود. شهرهای دیگر ژاپن، مانند اوزاکا-کیوتو و ناگوایا در کنار شهرهای چونگ کینگ، شنژن و تیانجین در چین و هیوستون در تگزاس آمریکا پنجمین شهر بزرگ صنعتی در سال 2035 هستند.
اما داستان با مقایسه نرخ رشد تولید ناخالص داخلی در آینده، فرق میکند؛ 17 شهر از 20 شهر جهان با رشد سریع بین سالهای 2019 و 2035 از کشور هند خواهند بود و بنگالور، حیدرآباد و چنای قویترین بازده را خواهند داشت.
در پیش بینی Oxford Economics از شهرهای قدرتمند اقتصادی جهان، پنوم پن سریعترین شهر بین سالهای 2019 تا 2035 خواهد بود و دارالسلام بین شهرهای آفریقا رتبه نخست را دارد.
استکهلم سریعترین شهر بزرگ اروپایی در حال رشد است و سن خوزه در میان شهرهای دیگر آمریکای شمالی بهترین وضعیت را در جدول دارد. پیشبینی میشود لیما در بین شهرهای بزرگ آمریکای لاتین قویترین رشد تولید ناخالص داخلی را داشته باشد.
در حالی که رتبهبندیها از بزرگترین و سریعترین شهرهای در حال رشد تا سال 2035 بسیار متفاوت هستند، اما شنژن و گوانگژو در هر دو زمینه رتبه بسیار بالایی دارند.
به طور کلی، پیش بینی می شود در دوره 2019 تا 2035، اقتصاد جهان (طبق تولید ناخالص داخلی و با توجه به قیمتهای ثابت و نرخ ارز) به طور متوسط 2.6 درصد در سال رشد خواهد کرد و رشد جهانی 54 درصد را به ارمغان خواهد آورد. اما 780 شهر بزرگ جهان با سرعت بیشتری، یعنی 2.8 درصد در سال یا 60 درصد، در طول این سالها رشد میکنند. این بدان معناست که شهرهای بزرگ جهان رشد اقتصاد جهان را با خود به همراه خواهند داشت.
نتیجهگیری
چه نتیجهای باید از این آمار گرفت؟ البته ممکن است در 20 سال آینده جزییات این گزارش تغییراتی داشته باشد، اما کلیت این پیش بینی درست است. ما باید بپذیریم که شهرنشینی تا حداقل یک نسل بعد یا بیشتر ادامه خواهد داشت و این میتواند پیامدهایی را به همراه داشته باشد.
هامیش مک را، تحلیلگر ایندیپندنت، در تحلیل خود اینگونه نوشت: "این امر شرایط اجتماعی و اقتصادی سیاره ما را تغییر خواهد داد. همانطور که ابتدا در غرب تجربه شد، همه میدانند مهاجرت از حومه شهر به شهری بزرگ آزادی اجتماعی را با خود همراه دارد. هیچ کس نمیداند شما چه کسی هستید. مردم نسبت به جایی که قبلا ساکن بودند آزادتر خواهند بود."
نکته دیگر از دید مک را این است که ساکنین شهرهای بزرگ نه تنها ثروتمندتر خواهند شد، بلکه استاندارد زندگی بالاتری را نیز تجربه خواهند کرد. برای مثال، آنها به طور کلی به مراقبتهای بهداشتی و آموزش بهتری دسترسی خواهند داشت.
اما نتیجه سوم از دیدگاه تحلیلگر ایندیپندنت این بود که شهرنشینی فرصت بزرگ سرمایهگذاری است. ما دانش زیادی درباره بایدها و نبایدهای توسعه شهرهای جذاب خواهیم داشت. اصول اولیه آب، فاضلاب و حمل و نقل متحول خواهد شد. قسمتهایی از زمین به پارکها و مراکز تفریح اختصاص داده خواهد شد. در این میان، شهرکهای غیررسمی نیز رشد خواهند کرد که نیاز به سازمان دهی حساسی دارند.
درس بزرگ مدیریت شهرهای بزرگ این خواهد بود که مدل اداره شهرهای ثروتمند برای شهرهای متعلق به بازار نوظهور کارایی نخواهد داشت. نقشهکشی جادهها و سیستمهای ترافیک باید بهرهوری بیشتری داشته باشد و این در حالی خواهد بود که شهرهای روستایی چندان بهرهای از این سیاست ها نخواهند برد. رقابتها پررنگتر خواهند شد و شهرهایی که در رتبههای بعدی قرار دارند، از تمام تواناییها و تلاش خود استفاده خواهند کرد تا بازار را به دست گیرند.
منابع: گزارش Oxford Economics و وبسایت Independent
مترجم: فرزانه اسکندریان