مداخله ارزی وظیفه ذاتی بانک‌های مرکزی جهان است

از چندین دهه قبل بانک‌های مرکزی دنیا برای حفظ ارزش پول ملی خود، هنگام نوسان در بازار ارز مداخله می‌کنند و اکنون پس از سال‌ها روش‌های مداخله بانک‌های مرکزی نوین شده، ولی همچنان اصل مداخله وجود دارد. در ایران نیز از ابتدای تأسیس بانک مرکزی یعنی سال ۱۳۳۹ این بانک براساس وظایف ذاتی خود نظارت و مداخله در بازار ارز را متناسب با شرایط روز انجام داده است که هم‌اکنون نیز این مداخلات ادامه دارد.

اقتصاد24 - نخستین مدیرعامل شرکت بورس اوراق بهادار تهران تأکید کرد: بانک مرکزی در اغلب کشور‌های دنیا، وظیفه ورود و کنترل بازار ارز را به شیوه‌ای که موثر تشخیص دهد، دارد تا در راستای تنظیم نرخ پول ملی و ارز‌های ورودی به آن کشور تناسب واقعی را ایجاد کند و مانع از ریزش نرخ پول ملی آن کشور شود.

علی رحمانی ادامه داد: بنابراین مداخله بانک‌های مرکزی جهان در امور ارزی، امری تعجب‌برانگیز نیست و حتی در زمره وظایف ذاتی بانک‌های مرکزی به‌عنوان نهاد ناظر بر بازار پولی و مالی است.

عضو مؤسس انجمن حسابرسان ایران افزود: بانک مرکزی ایران نیز در راستای حفظ ارزش پولی ملی و البته شرکت‌های ارزی، باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا ارزش ریال و این شرکت‌ها در سراشیبی سقوط قرار نگیرد.

این کارشناس اقتصادی گفت: ارزش پول ملی توسط بانک‌های مرکزی در تمام نقاط دنیا مراقبت می‌شود و این مورد تنها مختص اقتصاد ایران نبوده و نباید تصور کرد که تنها بانک مرکزی ایران هنگام بحران‌ها عملیات مداخله‌ای انجام می‌دهد.

رحمانی با اشاره به اینکه در تمام دنیا برای مراقبت از ارزش پول ملی، ابزار‌های کنترلی این بازار توسط بانک مرکزی مورداستفاده قرار می‌گیرد، تأکید کرد: در نظام اقتصادی اغلب کشورها، ابزار‌های مراقبت و محافظت از نرخ ارز، یعنی سه مؤلفه اساسی «ابزار‌های کنترلی»، «بازار متشکل» و «نهاد‌های نظارتی» وجود داشته، اما نظام اقتصادی ایران با کمبود‌های ابزاری مواجه بوده و از این لحاظ با دنیا فاصله عمیقی دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا اضافه کرد: نظام پولی- بانکی و در کل نظام اقتصادی ایران، دارای ابزار‌ها و نهاد‌های کنترلی مثمر ثمر ارزی نبوده و حتی خود بازار ارز کشور نیز بازاری متشکل نیست.

مدیرعامل پیشین شرکت بورس اوراق بهادار تهران درخصوص تأثیر مداخله بانک مرکزی در نرخ ارز نیز گفت: مداخله بانک مرکزی با هدف ورود به کنترل نرخ ارز انجام‌شده تا نرخ نزولی یا صعودی بازار نسبت به نرخ واقعی ارز، تنظیم شود، و درواقع، هدف این نوع مداخله صرفاً کنترل و تنظیم نرخ ارز در بازار است و اگر از انگیزه‌ای غیر از کنترل نرخ ارز برخوردار باشد موجب زیان اقتصاد و افت ارزش پول ملی کشور خواهد شد.