تنزل رتبه ایران در توسعه دولت الکترونیک

اقتصاد ۲۴- دولت الکترونیکی از پدیده‌های مهم حاصل از بکارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات است که پیاده سازی آن تحولی عمیق در نحوه زندگی، اداره و رهبری کشور‌ها داشته است از این رو فرایند توسعه و پیاده سازیدولت الکترونیکییک فرایند پویا و جامع است.

اهمیت اجرا و توسعه دولت الکترونیکی در کشور در طی دو دهه اخیر همواره از مسائل مهم سیاستگذاری و قانونگذاری کشور بوده است و تصویرسازی رتبه دوم منطقه دردولت الکترونیکیدر همین راستا قابل درک است. در این باره در ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم چنین آمده است: شاخص توسعه دولت الکترونیک باید به گونه‎ای طراحی شود که سرانه پهنای باند و سایر شاخص‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات در پایان برنامه در رتبه دوم منطقه قرار گیرد.

با توجه به اهمیت توسعه دولت الکترونیک باید گفت بنابر آمار و ارقام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، جمهوری اسلامی ایران در توسعه دولت الکترونیک در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برد و رتبه ایران از لحاظ شاخص توسعه الکترونیک در سال ۲۰۱۶ میلادی ۱۰۶ دنیا بوده است و در مقایسه با مقدار متوسط شاخص توسعه دولت الکترونیک در جهان، کشور ایران پایین‌تر از مقدار متوسط جهان قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: راه اندازی کمپین درخواست ابقای اعتبار شیوه‌نامه کمیته رفع موانع استارتاپ‌ها

در سال ۲۰۱۶ در منطقه آسیا کشور کره جنوبی بهترین عملکرد را داشته و در این سال، ایران در رتبه ۲۹ و بعد از کشور‌هایی همچون ویتنام، اردن، قرقیزستان، کویت، قطر، ترکیه، ازبکستان، مغولستان، بحرین، ارمنستان، قبرس، فیلیپین، لبنان، تایلند قرار داشته است. در سال ۲۰۱۶ کشور‌های کره جنوبی، سنگاپور و ژاپن در آسیا بهترین عملکرد را در توسعه دولت الکترونیکی داشته اند.

در سال ۲۰۱۸ این رتبه به رتبه ایران به ۸۶ رسید، ولی در سال ۲۰۲۰ با نزول ۳ رتبه‌ای به ۸۹ دنیا رسید. طبق گزارش ۲۰۲۰ سازمان ملل متحد بهترین کشور‌های دنیا به لحاظ توسعه دولت الکترونیکی کشور‌های دانمارک، کره جنوبی و استونی بوده و کشور‌هایی مثل فنلاند، استرالیا، سوئد، انگلیس، نیوزلند، امریکا، هلند، سنگاپور، ایسلن و نروژ در رده‌های بعدی قرار داشته اند.

طبق بررسی‌ها درآمد کشور‌ها عاملی تعیین کننده در دستیابی به سطح بالاتر توسعه دولت الکترونیک می‌باشد. گروه کشور‌هایی با درآمد بیشتر، دارای شاخص توسعه دولت الکترونیک بالاتر می‌باشند و هر چه به سمت گروه کم درآمد پیش می‌رویم شاخص توسعه کاهش می‌یابد. بر اساس اطلاعات ارائه شده ایران با سرانه درآمد ناخالص ۶۸۴۰ دلار در گروه‌های کشور‌های با درآمد متوسط به بالا در سال ۲۰۱۶ قرار داشته است.

سخن پایانی اینکه کشور ایران به لحاظ فناوری اطلاعات و ارتباطات در جایگاه مناسبی قرار ندارد و جایگاه آن با اهداف توسعه کشور به خصوص سند چشم انداز ۲۰ و برنامه‌های توسعه ساله مغایر است. به طوری که از لحاظ شاخص زیرساخت مخابراتی بیشترین فاصله را با متوسط جهانی دارد. از این رو با توجه به اینکه جهان به سمت هوشمند شدن پیش می‌رود، توجه به فناوری اطلاعات و ارتباطات جهت داشتن شهر‌های هوشمند امری ضروری است و عدم توجه به این امر در دراز مدت می‌تواند خطرات جبران ناپذیری داشته باشد.

منبع: تسنیم