کاهش ۳۸ سانتیمتری تراز دریاچه ارومیه

اقتصاد۲۴ - وزارت نیرو طی سال گذشته حق‌آبه دریاچه ارومیه طی سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ را ۶۴۰ میلیون متر مکعب اعلام کرد و مقرر شد که این حق‌آبه از ابتدای آذر ماه سال گذشته تا آخر اردیبهشت امسال به سمت ارومیه رها سازی شود، اما ستاد احیای دریاچه ارومیه اعلام کرده است که متاسفانه تاکنون تنها بخش کمی از این حق‌آبه - ۱۶۰ میلیون متر مکعب - به دریاچه ارومیه رسیده است و به‌طور کلی می‌توان گفت که اکنون دریچه سد‌ها را به روی ارومیه بسته‌اند.

فرهاد سرخوش، رییس استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه، می‌گوید: با وجود اینکه نامه‌نگاری‌های زیادی با وزارت نیرو و دستگاه‌های ذی‌ربط در استان شده، اما حق‌آبه دریاچه ارومیه هنوز پرداخت نشده است که این شرایط با درنظر گرفتن کم‌بارشی‌های امسال در کشور نگران کننده است.

به گفته سرخوش بهانه وزارت نیرو این است که سال آبی جاری سال خشک و کم بارشی بوده است علاوه بر آن برف زیادی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه نبارید که طی فروردین و اردیبهشت به سمت سد‌ها حرکت کنند این درحالیست که بر اساس توافق‌های انجام شده قرار بوده است که در سال‌های کم بارشی مثل امسال مصرف آب در تمامی حوزه‌ها ازجمله کشاورزی کاهش پیدا کند تا محیط زیست بتواند حق خود را برداشت کند، اما متاسفانه در شرایط کنونی فقط حق‌آبه دریاچه ارومیه از بین رفته است.

بیشتر بخوانید: انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه چه تبعاتی دارد؟

در سال آبی ۱۳۹۷-۱۳۹۶ میزان بارش‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از سال آبی جاری کمتر بود، اما طی این سال حدود ۴۶۱ میلیون متر مکعب آب به سمت دریاچه رهاسازی شد. سرخوش ضمن بیان این مطالب تصریح می‌کند: این مسئله نشان می‌دهد که حتی در سال‌های خشک نیز می‌توان حق محیط زیست از آب را پرداخت کرد.

از سویی دیگر وضعیت سد‌ها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه چندان وخیم نیست. رییس استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در این‌باره توضیح می‌دهد: درحال حاضر حجم آب سد‌ها در استان آذربایجان غربی ۹۶۰ میلیون متر مکعب است که نسبت به سال قبل تنها حدود ۱۰ درصد کمتر شده است. از سویی دیگر میزان بارش‌ها در این حوضه نسبت به سال قبل حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است. به‌هرحال هیچ کدام از این موارد نمی‌تواند دلیلی بر عدم پرداخت حق‌آبه دریاچه ارومیه شود.

سرخوش در ادامه با اشاره به اینکه این نگرانی وجود دارد که در صورت عدم پرداخت حق‌آبه با شروع گرما و تبخیر آب تراز و حجم آب دریاچه ارومیه کاهش پیدا کند، می‌گوید: در حال‌حاضر تراز دریاچه ارومیه ۱۲۷۱.۴۲ سانتیمتر است که نسبت به مدت مشابه در سال قبل ۳۸ سانتیمتر کمتر شده است البته باید این موضوع را در نظر گرفت که بر اساس آخرین بررسی‌های انجام شده دریاچه ارومیه ۶۰ تا ۷۰ سانتیمتر عمق پیدا کرده است و لایه‌های نمکی در آن حل شده‌اند.

پیش از این مسعود تجریشی - مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه - ضمن انتقاد از عملکرد وزارت نیرو درخصوص پرداخت حق‌آبه دریاچه ارومیه گفته بود که متاسفانه طی سال آبی ۱۴۰۰- ۱۳۹۹ دریچه سد‌ها را به روی ارومیه بسته و اجازه نداده‌اند آبی به دریاچه برسد.

به گفته او سازمان حفاظت محیط زیست با وزیر نیرو و مدیران استانی مکاتبه کرده، اما بی‌فایده بوده است و تا زمانی که خلا‌های قانونی درخصوص حق‌آبه‌های زیست محیطی داشته باشیم، وضعیت همین خواهد بود و با کاهش بارش‌ها در کشور تضاد منافع بین بهره‌برداران و محیط زیست بیشتر می‌شود.