سوءمدیریت دلیل بی آبی در خوزستان

اقتصاد ۲۴-خوزستان به «بلا» عادت کرده است؛ روزی درگیر سیل و مشکلات فاضلاب است، روزی ریزگرد‌ها به آنجا حمله می‌کند و روزی کارگران این خطه درگیر بلای خصوصی‌سازی نا‌بجا می‌شوند. آنطور که پیداست دیدن روز‌های عادی برای مردم خوزستان آرزو شده است.
حالا بی‌آبی و خشکسالی در یکی از گرم‌ترین تابستان‌های چند سال اخیر، مردم شریف خوزستان را آزار می‌دهد. طبق اظهارات مسؤولان محلی این استان، هم‌اکنون برای حدود ۷۰۰ روستا با تانکر آبرسانی می‌شود. البته این موضوع در کنار قطعی‌های مکرر آب در تمام مناطق این استان است. قطعی‌های آب به گونه‌ای است که در روز‌های گذشته در مرکز استان خوزستان یعنی اهواز هم مردم چند ساعت بیشتر دسترسی به آب نداشتند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد فارغ از هر گونه اتفاق طبیعی در این استان، دلیل اصلی تنش‌های آبی اخیر عدم مدیریت آب است.
در سال‌های اخیر ۲ سد در ورودی این استان یعنی کرخه و دز وظیفه تامین آب شرب و کشاورزی خوزستان را بر عهده داشتند. در پی بارندگی‌های شدید سال ۹۸ هر دوی این سد‌ها پر از آب شدند به طوری که حتی ناترازی ورودی و خروجی آن‌ها مسؤولان را مجاب به باز کردن دریچه‌های سد کرد که باعث سیل کوتاه‌مدت در این استان شد. مسؤولان محلی در این منطقه پیش‌بینی می‌کردند این اتفاق سال ۹۹ هم تکرار شود، به همین دلیل از آذرماه اقدام به آزاد‌سازی آب سد‌ها کردند، اما دیری نپایید متوجه شدند ماه‌های پایانی سال ۹۹ و سال ۱۴۰۰ دیگر خبری از باران نیست، اما برای فهم این موضوع خیلی دیر شده بود و دریچه سد‌ها برای استقبال از بارانی که پیش‌بینی می‌کردند رخ دهد، باز شده بود. یکی از نکات قابل توجه درباره خوزستان موقعیت جغرافیایی آن است به طوری که این استان در پایین‌دست منطقه جغرافیایی خود واقع و همین موضوع باعث شده تاثیرات خشکسالی و ترسالی در آن محسوس‌تر دیده شود.
رودخانه‌های کرخه و کارون هم به این استان از استان‌های دیگر راهی می‌شوند و از این رو ممکن است در این مسیر اساسا آبی به خوزستان نرسد.

زمستان سیل، تابستان خشکسالی

شرایط خوزستان و بی‌مدیریتی مسؤولان به‌گونه‌ای شده است که این استان به صورت متناوب در برخی سال‌ها درگیر سیل و در برخی مواقع درگیر خشکسالی است. این موضوع نشان‌دهنده بی‌مدیریتی واضح در این استان است.
آیت‌الله عباس کعبی، نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری در این باره عنوان کرد: از نظر بنده مدیریت عادلانه توزیع آب و حکمرانی آب در کنار مشکل برق و دیگر مشکلات حیاتی، یکی از چالش‌های به جا مانده برای دولت آینده است که ناشی از سوءتدبیر و مدیریت این دولت بویژه وزارت نیرو است.
وی افزود: وزارت نیرو مقصر است و باید پاسخگو باشد، چون در فصل زمستان که ترسالی است خوزستان سیل می‌آید و مجبور می‌شوند آب سد‌ها را رها کنند و در تابستان که تنش‌آبی است، شاهد این فاجعه محیط‌زیستی می‌شویم.
کعبی گفت: بنده چند روز گذشته از قوه قضائیه درخواست کردم هیاتی تحت عنوان احقاق حقوق عامه فرستاده شود که خوشبختانه قوه قضائیه سریعا برای بررسی مشکل آب خوزستان اقدام کرد و هیأتی نیز اعزام شد.

بیشتر بخوانید: تشنگی کلیدواژه اعتراضات مردمی در خوزستان

وی افزود: دولت از همه استان‌ها خواسته تا بر اساس تنش آبی میزان نیاز به آب‌شان را اعلام کنند و خوزستان اعلام کرده یک میلیارد و ۲۵۰ میلیون مترمکعب برای بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، دامداری و آب شرب نیازمند است.
نماینده خوزستان در مجلس خبرگان رهبری عنوان کرد: خوزستان با وجود رودخانه‌های کارون، مارون، زهره، کرخه، نیسان و... دچار کمبود آب است و جالب اینجاست که هیات دولت هم قبول کرد که خوزستان کمبود آب دارد.
وی افزود: به همین دلیل آن‌ها باید بالادست و پایین‌دست کرخه را مدیریت می‌کردند تا این اتفاقات رقم نخورد.

گاومیش‌های تشنه حمیدیه

در روز‌های اخیر انتشار تصاویری از گاومیش‌های تشنه تالاب هورالعظیم در فضای مجازی موجب بروز واکنش‌هایی از سوی مردم و مسؤولان شد که از جمله آن‌ها می‌توان به رهاسازی ۱۰۰ میلیمتر در ثانیه آب از سد کرخه به سمت پایین‌دست اشاره کرد. گاومیش اگر خنک نشود بیمار می‌شود و از بین می‌رود، البته به گفته قاسم تقی‌زاده‌خامسی، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا بخشی از آنچه این روز‌ها در تالاب‌ها مشاهده و با عنوان مرگ‌و‌میر ماهیان منتشر می‌شود به دلیل عدم تامین حقابه رودخانه کرخه است.
همچنین حسین رفیع کارشناس آب گفت: بیشتر تالاب‌های ایران در آخرین نقطه حوضه آبریز قرار دارند و به همین علت وقتی در بالادست اتفاقات مختلفی در جریان آب به وجود می‌آوریم، در انتهایی‌ترین نقطه که تالاب است، تاثیرات آن را می‌بینیم. در واقع ساخت سد، اجرای پروژه‌های انتقال آب، برداشت‌های بی‌رویه آب در مسیر منتهی به تالاب و نوع کشت نامناسب در طول مسیر جریان آبی حوضه آبریز بر وضعیت تالاب تاثیر می‌گذارد.
همچنین مدیرعامل اتحادیه دامداران خوزستان گفت: اگرچه آب به میزان کافی و مورد نظر به دست دامداران نمی‌رسد، اما آب ارسالی به دامداران تا حدودی جوابگوی نیاز آنهاست. جواد ابراهیمی در گفتگو با ایسنا، با بیان اینکه حدود ۹۰ درصد دامداری‌ها در خوزستان به صورت سنتی فعالیت می‌کنند، اظهار کرد: وسعت خوزستان بسیار زیاد است و در غرب استان از هور تا جفیر، هویزه، شوش، رفیع و دیگر مناطق پراکندگی دامداری‌ها بسیار بالاست.
وی افزود: با توجه به پراکندگی و وسعت زیاد دامداری‌ها در استان نمی‌توان آمار دقیق خسارات و تلفات وارده به دامداری‌ها بر اثر بحران آب را برآورد کرد، اما به دامداران اعلام شده با مراجعه به سازمان جهاد کشاورزی و تشکیل پرونده نسبت به اعلام و برآورد خسارت خود اقدام کنند.
مدیرعامل اتحادیه دامداران خوزستان درباره اقدامات این اتحادیه گفت: با همکاری سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در کنار رودخانه‌هایی که خشک شده‌اند، تعدادی استخر در هورالعظیم، حمیدیه و دشت آزادگان برای گاومیش‌ها ایجاد می‌شود تا زمانی که سطح آب رودخانه‌ها کاهش می‌یابد، آب به صورت ذخیره در آن استخر‌ها وجود داشته باشد و برای مدتی پاسخگوی نیاز آن‌ها باشد.
ابراهیمی ادامه داد: با باز شدن دریچه سد‌های دز و کرخه و جاری شدن مجدد آب در رودخانه‌های این مناطق، آب به طرف این استخر‌ها هدایت می‌شود تا بتوان تا حدودی مشکلات آبی دامداران این مناطق را برطرف کرد و این استخر‌ها به عنوان یک منبع ذخیره برای مدتی باقی بمانند.
وی با بیان اینکه روزانه برای حوزه حمیدیه حدود ۲۰ تا ۳۰ دستگاه تانکر آب ارسال می‌شود، گفت: خوشبختانه با ورود سپاه و بسیج به موضوع بحران کم‌آبی، تعدادی تانکر آب در اختیار ما قرار گرفته است و آب برای روستا‌ها و دامداری‌هایی که آب ندارند، ارسال می‌شود.
مدیرعامل اتحادیه دامداران خوزستان گفت: اگرچه آب به میزان کافی و مورد نظر به دست دامداران نمی‌رسد، اما آب ارسالی به دامداران تا حدودی جوابگوی نیاز آنهاست.
اختصاص ۵۵ میلیارد تومان برای حل مشکلات آبرسانی خوزستان از اعتبارات ستاد اجرایی فرمان حضرت امام
استاندار خوزستان گفت: طی مذاکره با نماینده ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) مقرر شد مبلغ ۵۵ میلیارد تومان برای حل مشکلات تنش آبی و آبرسانی در مناطق محروم و روستایی خوزستان و تهیه تانکر آبرسانی توسط این ستاد اختصاص یابد. قاسم دشتکی در جلسه هماهنگی دهه ولایت که در بیت امام جمعه برگزار شد، اظهار کرد: سال بسیار سختی از نظر تنش آبی و خشکسالی داشتیم و مردم هم بسیار از این بابت اذیت شده‌اند و ناراحتی و گلایه‌مندی آن‌ها بحق است و ما هم باید به صورت شبانه‌روزی تلاش کنیم تا دغدغه‌های مردم را کاهش دهیم. دشتکی بیان کرد: در برخی مناطق استان آبرسانی از طریق تانکر انجام می‌شود که از مدیر مربوط خواستم رقم مورد نیاز برای این کار را اعلام کند. بر اساس اعلام وی، حدود ۳ میلیارد تومان برای این بخش اختصاص دادیم و تاکید کردم هر میزان بیش از این مورد نیاز است حتما تامین می‌کنیم تا هیچ‌گونه مشکلی در این بخش نداشته باشیم. وی تاکید کرد: همچنین ۱۷۰ میلیارد تومان از مناطق محروم، ۱۰۷میلیارد تومان نیز از محل تنش آبی و یک نوبت دیگر هم ۷۵ میلیارد تومان از تنش آبی به آبفا اختصاص دادند و از فرمانداران خواستیم بخش آب را در اولویت خود قرار دهند و پروژه‌هایی را که با مبلغ حدود ۱۰میلیارد تومان به سرانجام می‌رسند اجرایی کنند.
استاندار خوزستان گفت: در پایان این نشست نیز پس از مذاکره با نماینده ستاد اجرایی فرمان حضرت امام مقرر شد مبلغ ۵۵ میلیارد تومان برای حل مشکلات تنش آبی و آبرسانی در مناطق محروم و روستایی خوزستان و تهیه تانکر آبرسانی توسط ستاد اجرایی فرمان حضرت امام اختصاص یابد که ۵۰ درصد از این رقم طی روز‌های آینده تخصیص خواهد یافت.

خروجی سد‌های دز و کرخه افزایش یافت

در همین حال رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از رهاسازی آب و افزایش خروجی سد‌های کرخه و دز خبر داد. فریدون حسنوند در گفتگو با فارس اظهار کرد: میزان خروجی سد کرخه و سد دز برای پایین‌دست افزایش یافت و آب در حال رهاسازی است. وی گفت: این رهاسازی با پیگیری رئیس مجلس به وزارت نیرو ابلاغ شد و بر این اساس، خروجی سد دز به ۱۴۰ مترمکعب و خروجی سد کرخه به ۱۶۰ مترمکعب رسید.

مجلس پیگیر حل بحران خوزستان

«بی‌آبی در خوزستان» یکی از محور‌های اصلی ‎ موضوعات بیست‌و ششمین جلسه علنی مجلس یازدهم به ریاست محمدباقر قالیباف بود؛ جلسه‌ای که دیروز با حضور ۲۱۲ نفر از نمایندگان برگزار شد. رئیس قوه مقننه در این باره تصریح کرد: بحران کمبود آب خوزستان و گلایه‌ها و شکایت‌های بحق مردم شریف آن استان، موضوع مهم دیگری بود که برای رسیدگی به آن رئیس محترم کمیسیون انرژی ماموریت یافتند با نظارت میدانی از نزدیک ابعاد مسأله را بررسی کرده و موضوع را پیگیری کنند. با همت نمایندگان محترم استان خوزستان و اعضای محترم کمیسیون انرژی، موضوعاتی مثل افزایش ظرفیت خروجی سد‌های کرخه و دز، تامین آب پایین‌دست در دشت آزادگان، مشکلات دامداران و کشاورزان، تامین مالی فوری فعالیت‌های مرتبط با تامین آب شرب و آب مورد نیاز برای دام و همچنین پرداخت خسارت‌های کشاورزان که پیش از این مورد تصویب قرار گرفته بود، به عنوان مهم‌ترین اقدامات نظارتی مجلس، مورد بررسی و پیگیری قرار گرفته که با همراهی و جدیت مدیران اجرایی کشور و استان منجر به نتایج موثری در کمتر شدن مشکلات مردم شد. وی گفت: امیدواریم با ادامه اقدامات مشکل مردم به طور کامل رفع شود. همچنین لازم به ذکر است پیگیری فوری رئیس محترم دستگاه قضا برای حل مشکلات آب در استان خوزستان و رفع دغدغه‌های مردم از اقدامات مثبت و ارزشمند روز‌های اخیر بود که نقش قابل توجهی در افزایش هماهنگی‌ها و بسیج ظرفیت‌های هر ۳ قوه برای حل مشکلات مردم داشت.

نماینده شادگان: به داد خوزستان برسید

حجت‌الاسلام مجید ناصری‌نژاد، عضو مجمع نمایندگان استان خوزستان در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی گفت: باید رئیس دولت در مجلس به خوزستان و مردم کشور جواب بدهد که چرا این بلا‌ها سر کشور آمده است؟ این چه مدیریتی است که من نماینده باید جواب دهم؟ وضع مردم در خوزستان به هم ریخته، دام‌شان تلف شده و زندگی‌شان از بین رفته و همه چیزشان نابود شده است؛ چه کسی باید به وضعیت مردم رسیدگی کند؟ وی با بیان اینکه روحانی و جهانگیری باید جوابگوی این وضعیت باشند، افزود: باید هیات‌رئیسه مجلس جلسه‌ای فوری برای خوزستان برگزار کند تا همه مسؤولان اجرایی در مجلس پاسخگو باشند؛ قضیه شوخی‌بردار نیست. ناصری‌نژاد به گزارش کمیسیون انرژی درباره خاموشی‌ها اشاره و اظهار کرد: یکی از علل اصلی خاموشی‌ها کم‌آبی است، منتها همواره گزارشی تهیه می‌شود که فایده‌ای نداشته و وضع بدتر شده است. نخلستان‌های ما در شادگان، آبادان، خرمشهر، اهواز، دشت آزادگان، شوش و همه شهرستان‌های خوزستان در حال نابودی است. باید یک جایی این قصه پرغصه خوزستان خاتمه پیدا کند. وی خاطرنشان کرد: ما خاضعانه از همه مسؤولان کشور بویژه نمایندگان مجلس درخواست می‌کنیم به داد خوزستان و مردم برسید و ببینید ما چه می‌کشیم. ما در منطقه‌ای زندگی می‌کنیم که یک‌سوم آب کشور را دارد، اما بی‌آب هستیم؛ وضعیت نگران‌کننده است. دشمن پشت سر هم در خوزستان توطئه می‌چیند و به دنبال اغتشاش است، البته که مردم خوزستان متدین و انقلابی و عاشق و مدافع ولایت هستند؛ مسؤولان به داد ما برسند.

خوزستان گرفتار دولتی بی‌تدبیر و ناامید شده است

سیدمحمد مولوی، نماینده مردم آبادان دیروز در صحن علنی مجلس اظهار کرد: خدا شما را نمی‌بخشد، چرا که مردم را آزرده کردید؛ تا جایی که شک کردند و بوی فتنه را احساس کردند. وی افزود: خوزستان فرزند دلیر ایران، جانباز انقلاب، مرزداری وفادار و مصداق عزت، شرف و غیرت است. نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی گفت: خوزستان همان استانی است که امام راحل فرمودند خوزستان دین خود را به اسلام ادا کرد. دولت‌ها برای ما خوزستانی‌ها به جای خاطره‌ساز بیشتر خطرساز بودند و به جای آنکه مشکلات‌مان را برطرف کنند، بر دردهای‌مان افزودند. وی ادامه داد: اینک گرفتار دولتی بی‌تدبیر و ناامید هستیم که هر دو چشم خود را بر خوزستان بسته و نمک بر زخم‌های‌مان پاشیده است. مولوی تصریح کرد: روحانی مصداق دقیقی از بی‌عهدی و بی‌مسؤولیتی نسبت به خوزستان است و باید از روزی بترسد که آه مادران دل شکسته و مردم روستا‌های خسارت دیده خوزستانی دامانش را می‌گیرد و محیط زندگی‌اش را همانند محیط‌زیست خوزستان تباه خواهد کرد. وی بیان کرد: آه مظلومیت نخل‌های زنده به‌گور شده و اشک عشایر زجر کشیده خوزستان کابوس زندگی‌اش خواهد شد. مولوی بیان کرد: آقای به اصطلاح حقوقدان! از بی‌توجهی‌ات سیل و گرد و غبار میهمان خانه‌های‌مان و بیکاری و رکود شاخص‌های زندگی‌مان و بی‌آبی و خشکی قاب تصویر طبیعت‌مان شد، اما هیچ‌گاه آرایش چهره‌ات را فراموش نکردی، چرا که خوزستان برایت معنا نداشت. وی اذعان کرد: ما مردم خوزستان به احترام نظام مقدس کشورمان شرافت را مراعات کردیم و حرمت را نگاه داشتیم.

منبع: وطن امروز