اقتصاد۲۴- مسکن یکی از دغدغه‌های پرچالش میلیون‌ها ایرانی است. مشکلات رسیدن به یک چهاردیواری ساده به جایی رسیده است که بسیاری از افراد جامعه اگر سال‌ها حقوق خود را پس انداز کنند و هیچ خرجی هم نداشته باشند، ممکن است در سال‌های خیلی دور به این مهم دست پیدا کنند؛ آن هم با کلی وام و شاید قرض.
نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی برای اینکه کمی از دغدغه‌های جویندگان مسکن را کم کنند تا مسکن ارزان قیمت به دست این قشر از جامعه برسد، طرحی را با عنوان جهش تولید و تامین مسکن تدوین کردند که بر اساس آن دولت مکلف است طی چهار سال، سالانه یک میلیون واحد مسکن تولید کند. بر همین اساس برخی از کارشناسان حوزه مسکن بر این باور هستند که این کار شدنی نیست و بیشتر باید آن را خیال و آرزو دانست.
مهدی سلطان محمدی در همین خصوص به اقتصاد۲۴ گفت: دولت توانایی انجام ساخت یک میلیون مسکن در سال را نخواهد داشت. طبق آمار‌ها میزان ساخت مسکن توسط دولت در طول تاریخ ایران، به طور متوسط زیر ۵ درصد بوده است؛ یعنی اگر بخواهیم یک میلیون مسکن در سال بسازیم، سهم دولت زیر ۵۰ هزار مسکن می‌شود. همچنین سابقه‌ای وجود ندارد که دولت‌ها توانسته باشند ۵۰ هزار مسکن در سال بسازند مگر اینکه بخواهند در این امر به مردم کمک کنند که یک میلیون مسکن در سال ساخته شود که این موضوع هم جای تردید دارد، چراکه باید دید این کمک به چه نحوی خواهد بود.
وی افزود: اگر دولت بخواهد زمین در اختیار متقضیان مسکن قرار دهد، باید بررسی شود که اصلا این میزان زمین وجود دارد یا خیر و نکته بعد اینکه زمین رایگان نیست و به هر حال آماده سازی و تهیه زمین و ایجاد زیرساخت‌های زمین و اینکه یک بیابان به محل سکونت تبدیل شود، هزینه‌های سنگینی دارد که این موارد در محاسبات آورده نشده است. حتی اگر این مسئله که زمین رایگان در اختیار متقاضیان قرار گیرد را بپذیریم، منابع مالی که مردم برای ساخت مسکن نیاز دارند، چگونه تامین خواهد شد. اگر در حال حاضر قرار باشد یک میلیون واحد مسکونی ساخته شود، قیمت تمام شده ساخت آن حدودا ۶۰۰ الی ۷۰۰ میلیون تومان می‌شود.
بیشتر بخوانید: نگاهی به تیم اقتصادی دولت سیزدهم و سوابق آن‌ها
این کارشناس حوزه مسکن تصریح کرد: با تورمی که در حال افزایش است، این پول چگونه می‌خواهد تامین شود. از مردم هم نمی‌توان انتظار داشت که چنین آورده‌ای را وسط کار بیاورند، چون چنین بودجه‌ای ندارند. به عنوان نمونه آخرین فراخوانی که برای مسکن ملی داده شد که مردم در ساخت آن مشارکت کنند، با اینکه رقم بسیار پایین‌تر از این ارقام بود، عملا استقبال زیادی نشد، چراکه مردم منابع لازم را ندارند. به فرض اینکه مردم ۲۰۰ الی ۳۰۰ میلیون هم بیاورند و دولت هم قبول کند که ۵۰۰ میلیون وام دهد، اولا که مردم همین پول را هم ندارند و دوم اینکه مشخص نیست که به اندازه یک میلیون واحد، متقاضی واقعی وجود داشته باشد.
وی در ادامه گفت: زمین رایگان در شهر‌های بزرگ قطعا جای مطلوبی نخواهد بود و باید به حاشیه یا مناطقی بروند که تازه می‌خواهند عمران و آبادانی انجام دهند. البته این مقدار برآورد حال حاضر است و پروژه‌ای که ساخت آن چند سال طول می‌کشد، متقضای باید چندصد میلیون دیگر طی این سال‌ها بپردازد. فرض دیگر اینکه دولت بخواهد ۵۰۰ میلیون هم وام دهد، این منبع مالی از کجا تامین خواهد شد. برای یک میلیون واحد باید ۵۰۰ هزار میلیارد تومان اعتبار فراهم شود که بانک‌ها چنین ظرفیتی ندارند و حداکثر ظرفیت وام دهی بانک‌ها حداکثر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است که آن هم باید به بخش‌های مختلف صنعت، اقتصاد و بخش‌های مرتبط داده شود، لذا بخشی هم که قرار باشد به مسکن مردم داده شود، فاصله زیادی با ۵۰۰ میلیارد تومانی دارد که بانک‌ها می‌خواهند تامین کنند.
سلطان محمدی اظهار کرد: بنابراین بانک‌ها قادر به این کار نیستند و اگر قرار باشد بانک مرکزی این کار را انجام دهد که چاپ اسکناس تورم وحشتناک را در پی خواهد داشت. به همین روی اولین تنگنایی که با آن روبرو خواهیم شد، سرمایه لازم برای این کار است، پس باید بررسی شود که به چه صورت عمل خواهد شد. طرحی مثل جهش تولید و تامین مسکن آرزوی خوبی است و هدف گذاری شده و خوشحال کننده هم است که اگر محقق شوند، بسیار عالی است، اما اهداف در ذهن که قرار است عملیاتی و اجرا شود، لازمه تحقق آن داشتن برنامه مناسب و منابع لازم پیش بینی شده است. به غیر از منابع دیگر، یکی از منابع لازم، سرمایه است. در حال حاضر تنگنا‌هایی همچون بحث سیمان و فولاد وجود دارد که باید برای همه این‌ها چاره اندیشی شود و برنامه واقع بینانه برای عملیاتی شدن اهداف داده شود.