اقتصاد ۲۴- نازنین خودی- سرنوشت بازار مسکن در آستانه شروع به کار دولت چهاردهم حالا برای بخش عمده‌ای از جامعه مهم شده است. بررسی بازار نشان می‌دهد رکودی که در طول سه سال گذشته حکمفرما بوده هنوز پا برجاست با این تفاوت که این بار آمیخته به امید شده است. «علی نوذرپور» کارشناس بازار مسکن نیز این را تایید و به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: انتخاب آقای پزشکیان در شرایط کنونی یک آرامشی در همه بازار‌ها از جمله بازار مسکن ایجاد کرده است. التهاباتی که در بازار‌ها بود کمتر شده و امیدی نسبت به آینده شکل گرفته است. این اتفاق اهمیت دارد از این جهت که حرکات سینوسی و بالا پایینی که در حوزه مسکن است را فعلا متوقف کرده است.
اما این همه ماجرا نیست. در جریان انتقال دولت احتمالا فعالان این حوزه منتظر مشخص شدن تیم اقتصادی مسعود پزشکیان و برنامه‌های او در حوزه مسکن باشند. او در جریان مناظرات بدون دادن برنامه مشخصی تنها بر کنترل تورم عمومی تاکید داشت و معتقد بود از این رهگذر مشکل مسکن نیز حل خواهد شد. کاهش تورم عمومی اگرچه لازم است، اما آیا در شرایطی که کمبود عرضه مسکن هر ساله انباشته می‌شود، کافی است؟
کنترل تورم عمومی برای حل بحران مسکن، کافی است؟
علی نوذرپور درباره این موضوع در گفتگو با اقتصاد ۲۴ عنوان می‌کند: تورم خیلی تاثیرگذار در حوزه اقتصاد بازار‌ها را تحت تاثیر قرار خواهد داد از جمله حوزه مسکن. ولی برای این که ما در حوزه مسکن یک برنامه قابل تحقق ارائه بدهیم نیازمند این هستیم که سیاست گذاری‌های های درستی انجام دهیم. از جمله اینکه دولت تسهیلات مناسب را برای بخش خصوصی در ساخت و ساز انبوه سازان و پیمانکاران این پروژه فراهم کند. تسهیلات بانکی هم برای سازندگان و هم برای مصرف کنندگان و کسانی که می‌خواهند مسکن داشته باشند باید فراهم شود. این تسهیلات باید بتواند تقریبا ۷۰ تا ۷۵ درصد از قیمت مسکن را پوشش دهد. در غیر این صورت، چون توان اقتصادی خانوار‌های ما امکان پرداخت قیمت ملک و ساختمان را در آن واحد ندارند و قاعدتا بایستی از طریق تسهیلات بانکی این کار انجام بشود. این نکته اولی است که در خصوص سیاست گذاری در این حوزه اهمیت دارد.
خلق ثروت برای خانه دار شدن از مسیر رفع تحریم‌ها می‌گذرد
او می‌افزاید: نکته دوم این که دولت ما باید تلاش کند که درآمد مردم افزایش پیدا کند. چه آن‌هایی که در نقش دولت مستقر هستند، کارمند دولت هستند و چه آن‌هایی که در بخش خصوصی هستند. در این صورت نوعی ثروت در کشور تولید می‌شود. این ثروت بخش اعظمش مربوط به منابعی است که در اختیار دولت است از جمله نفت و فرآورده‌های نفتی. این‌ها بایستی به قیمت مناسب فروخته شود و ارز حاصل از آن برای تولید و اشتغال مورد استفاده قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید: مسعود پزشکیان باید پاسخگوی کدام چالش‌ها و مطالبات باشد؟/ فردای پیروزی پزشکیان، یک ایران چالش، یک جهان مطالبه!
به گفته نوذرپور این میسر نیست مگر این که ما روابط خود را با دنیا به سمت صلح و در واقع هماهنگی و همراهی ببریم. نمی‌شود با این وضعیت سیاست خارجی، مسئله اف ای تی اف و برجام، انتظار رونق اقتصادی را داشته باشیم؛ بنابراین رونق اقتصادی می‌تواند کمک کند به این که خانوار‌های ما و جامعه ما ثروتمند بشود و درآمدش افزایش پیدا کند و امکان خرید مسکن برایش فراهم شود. در حوزه تولید هم پیمانکاران و سازندگان خیلی اهمیت دارند که بتوانند مسکن تولید کنند. این هم به حوزه اقتصاد، تورم و افزایش قیمت مصالح ساختمانی برمی‌گردد. در حال حاضر ما تقاضا برای خرید مسکن داریم، ولی عرضه متناسب با آن را نداریم و یکی از دلایل گرانی هم همین مسئله عدم تعادل بین عرضه و تقاضا است.
هدفگذاری مسکنی دولت جدید بر اساس واقعیت‌های اقتصادی خواهد بود؟
این کارشناس بازار مسکن در ارزیابی نظرات پزشکیان و نداشتن برنامه او برای ساخت مسکن بر این باور است که علتش عدم تحقق وعده‌های قبلی دولت‌ها در این مورد است. او در این باره توضیح می‌دهد: مانند وعده دولت سیزدهم که در سال یک میلیون واحد مسکونی بود و باید قاعدتا سه میلیون تحویل می‌دادند. ولی آن چیزی که اتفاق افتاده در حد ۲۳-۲۴ هزار واحد مسکونی بود که احتمالا تولید نشده و به اتمام نرسیده است. این رقم ۱ میلیون و ۲۰۰ هزارتایی که مطرح می‌کنند بیشتر در حوزه زمین است، یعنی زمین واگذار شده یا مجوزی صادر شده یا در حال ساختن است.
بر این اساس به گفته علی نوذرپور این عدم تحقق وعده دولت سیزدهم رئیس جمهور جدید را مجاب کرده که بر اساس واقعیت‌ها و بر اساس منابعی که در اختیار دولت و مردم است هدف گذاری کند. افزایش عرضه را نیز منوط کردند به اینکه دولت مستقر شود و بر اساس برنامه هفتم وزارت راه و شهرسازی پس از ارزیابی از وضعیت موجود و تحلیل مسائل و مشکلات و نقاط ضعف و قوت فرصت‌ها و تهدید‌هایی که در حوزه مسکن است یک برنامه مشخص و معین و قابل تحقق را ارائه کنند که این هم کار خوبی است.
ساخت مسکن چینی خوب است به شرط اینکه...
او درباره ورود چینی‌ها به حوزه ساخت و ساز در ایران نیز بر این باور است: برای افزایش عرضه استفاده از همه ظرفیت‌ها و همه ابزار‌ها خوب است؛ به شرط اینکه منافع ملی تامین شود. این مورد بایستی در تعادل با توان سازندگان داخلی انجام می‌شد. اگر سازندگان داخلی ما توان تولید دارند، قاعدتا حضور سرمایه گذاران چینی معنا ندارد مگر اینکه آن‌ها بتوانند یک سرمایه‌ای را وارد کشور کنند. نه اینکه از منابع ما مسکن تولید کنند. اگر چنین ظرفیتی برای کشور‌های مختلف باشد و آن‌ها بیایند سرمایه گذاری کنند و سرمایه‌شان را بیاورند و تولید مسکن کنند کار خوبی است.
دولت با این تسهیلات می‌تواند به بازار اجاره ورود کند
آن طور که این کارشناس بازار مسکن با اشاره به بازار اجاره می‌گوید: این مشکل نیز باز به تولید برمی‌گردد. تا زمانی که این تولید نباشد و عدم تعادل باشد قیمت مسکن که افزایش پیدا می‌کند، به تبع آن قیمت اجاره‌ها نیز افزایش می‌یابد و مسئله به صورت اساسی حل نخواهد شد. ولی دولت‌ها می‌توانند با یکسری تصمیمات و دادن یارانه و یکسری اعمال تخفیف‌ها نظیر مالیات‌ها یا عوارض، کمک کنند به اینکه این رشد به گونه‌ای نباشد که از توان اقتصادی خانوار‌ها بیشتر شود.