تاریخ انتشار: ۰۹:۰۴ - ۰۹ ارديبهشت ۱۴۰۰

ماهیت اقتصادی فقر

حسین راغفر، اقتصاددان در مورد ماهیت اقتصادی فقر نوشت: فقر فقط آمار نیست. سخن از فقر سخن درباره تنگدستی، تغذیه ناکافی، بهداشت و سلامت ضعیف، فقدان آموزش و پرورش کافی و سایر نیاز‌های یک زندگی شایسته انسانی است که امید به زنده ماندن و زندگی را کوتاه می‌کند.

ماهیت اقتصادی فقر

اقتصاد۲۴ - فقر فقط آمار نیست. سخن از فقر سخن درباره تنگدستی، تغذیه ناکافی، بهداشت و سلامت ضعیف، فقدان آموزش و پرورش کافی و سایر نیاز‌های یک زندگی شایسته انسانی است که امید به زنده ماندن و زندگی را کوتاه می‌کند. فقر درباره ناتوانی انسان‌ها درباره کسب ظرفیت کامل انسانی آنهاست؛ درباره فرصت‌های از دست رفته است. فقر نفی انسانیت است. وقتی می‌گوییم مردم «فقیر» هستند، حامل یک بار مسئولیت اخلاقی است و این معنا را منتقل می‌کند که، فقر مشقت غیر قابل پذیرشی است، شرایط سختی است که باید برای آن کاری کرد. به این ترتیب فقر یک مفهوم اخلاقی نیز هست و انجام این مسئولیت متوجه دولت و حکومت است.

در بررسی علل بروز فقر این اجماع وجود دارد که فقر یک پدیده طبیعی نیست بلکه محصول نظام‌های اجتماعی است. اینکه فقر را چگونه تعریف کنیم و علل بروز آن را چه عواملی بدانیم مشخص می‌شود که چگونه باید با آن مقابله کنیم. ساختار و روابط قدرت در مقیاس جهانی و نیز نظام اجتماعی در مقیاس ملی و ساختار‌های نهادی منبعث از آن اصلی‌ترین علل بروز فقر در دنیای کنونی هستند. تورم که یکی از اصلی‌ترین عوامل گسترش نابرابری‌ها و فقر گروه‌های پایین درآمدی و فقیر شدن طبقه متوسط است حاصل سیاست‌های غلط بخش عمومی است.

برخی از سیاستگذاری‌ها تأثیر فقر بر هویت و از خود بیگانگی مناسبات و روابط اجتماعی را به نحوی شکل می‌دهند که معرفت و دانش عمومی، اخلاق و برداشت‌های عموم افراد جامعه را آسیب می‌زنند و مناسبات موجود را طبیعی جلوه می‌دهند و آن‌ها را باز تولید و دائمی می‌کنند که محصول چنین مناسباتی زایش فقر و تداوم حیات عوامل زاینده فقر است.


بیشتر بخوانید: بدهی ۱۳ رقمی دولت سیزدهم


فقدان زیرساخت‌های مناسب توسعه روستایی و توزیع بی‌قاعده و نامناسب منابع عمومی بین شهر و روستا از دلائل اصلی فقر روستایی و مهاجرت‌های بی‌رویه است؛ که به‌دنبال آن شکل‌گیری اسکان غیر رسمی و بر پایی شهرک‌های اقماری فاقد زیرساخت‌های مدنی است که خود از اصلی‌ترین دلایل اشکال مدرن ناامنی است.
بدون تردید یکی از علل فقر در ایران ماهیت اقتصاد نفتی‌ای است که با شکل‌گیری نهاد‌های ضد توسعه- به‌طور خاص فساد- در آن مانع از تحقق ظرفیت‌های اساسی اقتصاد کشور در دستیابی به توانایی‌های متناسب با استعداد‌های انسانی و طبیعی و فرهنگی آن شده است.

امروزه این بحث مورد کاوش محققین فقر است که شرم حاصل از فقر، مستقل از مکان، زمان و فرهنگ، یک پدیده جهانی است و بنابراین از جمله عناصر اصلی مشقتی است که در کانون انواع مختلف فقر قرار دارد و توضیحگر واکنش‌های پرخاشگرانه و ورود به قلمرو‌های ممنوعه جرم و جرایم و خروج از مرز هنجار‌ها و ارزش‌های انسانی است. این احساس شرم با رژه اشرافیگری در خیابان‌ها اوج می‌گیرد و نه تنها عزت نفس و غرور جوانان طبقات متوسط و فقیر را لکه دار می‌کند بلکه هویت انسانی آن‌ها را نیز لگدمال می‌کند.

هزینه‌های فقر سلامت بر حسب هزینه‌های پزشکی و درمانی، مرگ‌های زودهنگام، هزینه فرصت نیروی کار، آسیب‌های جسمانی و تعلیم و تربیت ضعیف بسیار بالاست به‌طوری که چشم انداز‌های توسعه کشور را با ابهام مواجه می‌کند. فقر، فراتر از تغذیه و آموزش، ابعاد دیگری نیز دارد. فقرا از فعالیت‌های مسیر اصلی جامعه طرد می‌شوند و کنار گذاشته می‌شوند. آن‌ها در مقابل اَشکال مختلف ناامنی آسیب پذیر‌تر از دیگران هستند؛ و در جهان در حال توسعه ناامنی و تجلیات مختلف فقر تهدید جدی برای ثبات و پایداری سیاسی- اجتماعی است.

منبع: روزنامه ایران
ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت انواع دستگاه ماینر امروز + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع لپ تاپ ایسوس امروز + جدول

قیمت All-in-One اپل امروز + جدول

قیمت انواع لپ تاپ ام اس آی MSI امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۰ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ اسفند ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ استقلال در دربی تهران با لباس جدید

عکس/ سفر مسعود پزشکیان به جنوب غرب تهران

اینفوگرافی/ برنده پرسپولیس است یا استقلال؟

عکس/ توپ فینال جام جهانی فوتبال ۱۹۳۰ در موزه فیفا

عکس/ شباهت باورنکردنی سیروان خسروی به مادرش

عکس/ لحظه آزادی اسرای فلسطینی

عکس/ استایل خاص فردین و ناصر ملک مطیعی ۴۳ سال پیش با لباس‌های برند

عکس/ جولان اتوبوس‌های دو طبقه ۵۱ سال پیش در میدان فردوسی تهران

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

درخواست تاجگردون از شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت برای کم شدن بی‌ثباتی اقتصادی

سامانه جدید بارشی در کشور؛ هلال احمر اعلام آماده باش کرد

استیضاح همتی در دستور کار روز یکشنبه مجلس قرار گرفت + جزئیات

مفقود شدن ۶ نفر در بهمن؛ اعزام تیم‌های نجات به محل حادثه

واکنش ایران به فراخوان خلع سلاح پ‌ک‌ک

هشدار مدیریت بحران به تهرانی‌ها؛ شنبه یکشنبه مراقب باشید

برنامه حضور النصر در ایران مشخص شد

برای درمان یبوست چه بخوریم؟

بهترین غذا برای سحری ماه رمضان چیست؟

آیا سرطان دهان کشنده است؟

عکس/ لاله مرزبان و شهاب حسینی در حاشیه یک سریال

رقابت جذاب والیبال برفی دختران در دیزین

آیا وام ودیعه مسکن در سال آینده افزایش می‌یابد؟

پیش‌بینی بازار خودرو در هفته دوم اسفند ۱۴۰۳

بازار فرش ایران در اختیار قاچاقچیان افغانستانی

عکس/ پرتاب ساعت مچی به سوی رامین رضاییان در دربی ۱۰۵

قیمت جدید کالا‌های اساسی اعلام شد+ جدول

عکس/ خشکبار شاهرضا ۶۰ سال پیش در خیابان شاهرضا سابق و انقلاب فعلی

ماجرای سرقت گردبند ۱۰۰میلیونی در پیروزی چه بود؟

اظهارات جدید عارف درباره قطعی برق

تصویری قدیمی از فریدون جیرانی

رکورد فوق العاده گلزن پرسپولیس در دربی

عکس/ آیین نوروز خوانی در گرگان

فیلم/ انفجار بمب حین اقامه نماز جمعه در پاکستان

عکس/ الناز شاکردوست در کنار جانی دپ ۱۰ سال پیش

عکس/ استایل جنجالی هنگامه قاضیانی

اظهارات تازه وزیر خارجه ترکیه علیه ایران

فیلم/ خبر خوش وزیر رفاه برای مددجویان و معلولان

فیلم/ فحاشی رکیک سعید قاسمی در هیئت اهل بیت

طائب: پول فروش نفت به حساب خودمان واریز می‌شود

پیش‌بینی همتی از وضعیت اقتصاد ایران در ماه‌های آینده

حمله قایق‌های جنگی اسرائیل به سواحل غزه

اینفوگرافی/ شلوغ‌ترین مسیر‌های مهاجرتی دنیا کجاست؟

خبر خوش وزیر کار درباره افزایش حقوق کارگران

آیا تاسیان واقعا سریال خوبی است؟

آبله میمونی همچنان در وضعیت اضطرار

اظهارات تازه پزشکیان درباره افزایش اختیارات استانداران

رکورد استقلال در دربی‌ها شکسته شد

عکس/ نمایی دیدنی از حرم امام رضا ۱۳۰ سال پیش و دوره قاجار

افزایش یارانه نان و دارو برای سال ۱۴۰۴

اعلام قیمت جدید زولبیا و بامیه در ماه رمضان

فیلم/ اژه‌ای: کسی که خطا کرده را با کسی که مرتکب فساد شده باید فرق گذاشت

عکس/ ساعت میلیاردی محمدرضا گلزار خبر ساز شد

عکس/ ایران رتبه پنجم جدیدترین رنکینگ لیگ‌ فوتبال آسیا

عکس/ سرویس و نگهداری لامبورگینی چقدر هزینه دارد؟

سقوط قیمت بیت کوین به کمتر از ۸۰ هزار دلار

زلنسکی وارد واشنگتن شد

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در جنوب تهران + جدول

قیمت طلای جهانی کاهش یافت

روزگار سخت سیستان؛ بلای ویرانگری که گرد و غبار و خشکسالی بر سر یک استان آورد