اقتصاد۲۴- سنت نامنویسی مدعیان اصلی انتخابات ریاستجمهوری در روز آخر ثبتنام، اینبار نیز تکرار شد. سیاستمداران سرشناس دو طیف اصلاحطلب و اصولگرا از هشت صبح روز گذشته با فواصل کوتاه به ساختمان ستاد انتخابات در وزارت کشور آمدند تا در صورت تأیید صلاحیت از سوی شورای نگهبان خود را در معرض رأی مردم قرار دهند.
سحرخیزترین چهره دیروز، محسن هاشمی، فرزند آیتالله هاشمیرفسنجانی و رئیس شورای شهر تهران بود. او بعد از ثبتنام در جمع خبرنگاران گفت که عنوان برنامههای من «رفاه و عدالت» و همانگونه که پدرم با دولت کار و سازندگی توانستند خرابیهای جنگ و محرومیتها را برطرف کنند، ما نیز میتوانیم با اراده ملی آسیبهای وارده را به رفاه و توسعه و معیشت مردم و اعتماد عمومی جبران کنیم.
هاشمی عنوان کرد: «هدف «دولت رفاه و عدالت» رفاه و توسعه و معیشت مناسب و البته عدالت به معنای مبارزه با تبعیض و فساد است». او همچنین گفت که فکر میکنم در کوتاهمدت باید به فکر حل مشکلات معیشتی مردم باشیم و در میانمدت بتوانیم رشد اقتصادی را که در کشور دچار رکود و حتی منفی شده است، جبران کنیم.
محسن هاشمی درباره ائتلاف اصلاحطلبان و احتمال حمایت این جناح از علی لاریجانی، گفت: «از ۱۴ نامزد پیشنهادی احزاب اصلاحطلب خواسته شد ثبتنام کنند و بعد از ثبتنام و تأیید صلاحیت نسبت به اعلام کاندیدای اصلح اقدام خواهد شد».
او درباره رایزنی با اسحاق جهانگیری برای کاندیداتوری، عنوان کرد: «آقای جهانگیری از بزرگان اصلاحات هستند و تجربیات زیادی در دولتهای مختلف دارند و من از ایشان مشورت گرفتم و ایشان پیشنهاد کردند که در انتخابات ثبتنام کنم». او البته گفت که خود را یک اصلاحطلب میانهرو میداند.
دیگر سیاستمدار سحرخیز، علی لاریجانی رئیس پیشین مجلس بود. او بعد از نامنویسی، در جمع خبرنگاران گفت با کلید جادویی و سوپرمنبازی و داغ و درفش نمیتوان مشکلات را حل کرد.
او سپس گفت: «عدهای اداره کشور را از مسیر حکمت و عقل خارج کردهاند و با سوارشدن بر موج احساسات و با پناهبردن به مسیرهای انحرافی یا فراموشی آرمانهای امام هزینههای گزافی را برای زندگی مردم ایجاد کردهاند. آنان با صدای بلند، همبستگی ملت را مخدوش کردند و به تعبیر شهید مطهری فرصتطلبان آنقدر تند و افراطی شعار میدهند تا انقلابیون را کنار بزنند».
لاریجانی گفت که مسئله مهم ایجاد وفاق و وحدت و همبستگی ملی در کشور است. او عنوان کرد: «هر کسی وعده بهشت در این شرایط پیچیده کشور میدهد، خلاف میگوید. باید اول آتش جهنم اختلاف و لجبازی و افراطگری و کارنابلدی را خاموش کرد. حل مشکلات کشور با هوسهای پوپولیستی و نردبانسازی از محرومیت ملت حل نمیشود».
او در پاسخ به این پرسش که به چه دلیل حاضر به ثبتنام شد، گفت: «من با کسی رایزنی نکردم. آنچه من را مصمم کرد به ثبتنام اقدام کنم، این بود که احساس کردم شرایط ایران به نحوی است که کسانی که در این مسائل داخلی نمیتوانند مشکل اصلی را سامان دهند؛ بنابراین پس از سخنان رهبری مبنی بر اینکه کسانی که بین خود و خدایشان در خودشان این را میبینند که توانایی حل مشکلات را دارند، پا به عرصه بگذارند و ثبتنام کنند، این اقدام را انجام دادم».
مسعود پزشکیان، نماینده مجلس یازدهم که سابقه نایبرئیسی در مجلس قبل را دارد نیز بعد از ثبتنام گفت: «نمیشود با افرادی که سالها مسئولیت داشته و مسبب مشکلات هستند، راه را ادامه داد. باور غلطی است که فکر کنیم این افراد میتوانند مشکلات را حل کنند. آزموده را آزمودن خطاست».
او در پاسخ به این پرسش که به نفع چه کسی کنارهگیری خواهد کرد، عنوان کرد: «من با قدرت در صحنه هستم؛ اما اگر اقبال مردم در جبهه اصلاحات براساس نظرسنجیهای ملی به یک نفر زیادتر باشد، گفتهام به نفع آن فرد کنار میروم. اشتباه است که گفته شود نامزد پوششی جهانگیری هستم».
بیشتر بخوانید: آرایش انتخابات کامل شد
عباس آخوندی، وزیر سابق دولت حسن روحانی نیز دیروز به وزارت کشور رفت و ثبتنام کرد. او پس از نامنویسی در جمع خبرنگاران گفت میآیم تا گلوگاههای تجاری ایران را باز کنم؛ زیرا که مسیر تولید و توسعه اقتصادی تنها از مجرای آزادی تجارت میگذرد.
او با تأکید بر اینکه نگران ایران هستم، افزود: «من میفهمم که شهروندان ایران پدیده چنددولتی یا بیدولتی را با تمام رگ و پوستشان حس میکنند. مردم مشاهده میکنند که دولت مستقر امکان سیاستگذاری ندارد و کمتر سیاستی را میتواند به نتیجه برساند و اغلب، مشکلهای مردم حل نمیشوند و بر هم انباشته میشوند. بسیاری از گرفتاریهای شهروندان روی زمین مانده، تا جایی که دولت حتی توان و امکان تصمیمگیری برای تهدیدی فوری مانند بیماری همهگیر کرونا را نیز از دست داده است».
آخوندی ادامه داد: «در ایده ایرانی که من به آن باور دارم، ایران چهارراه جهان و ستون فقرات راه ابریشم است؛ بنابراین برترین مأموریت ما در جهان بازنگهداشتن این چهارراه و حفظ امنیت و روانی حرکت در این راه است».
مصطفی کواکبیان، فعال اصلاحطلب و دبیرکل حزب مردمسالاری نیز بعد از نامنویسی گفت رشد نقدینگی یکی از مشکلات کشور است و من برای حل این مشکل اختصاص کارت رفاهی به جای پرداخت مستقیم یارانه را در برنامه دارم.
او عنوان کرد: «مشکل اساسی مردم، مشکلات معیشتی و اقتصادی است. باورم این است که بزرگترین ضربهای که خوردهایم، کاهش ارزش پول ملی است که برای حل این مشکل برنامه دارم و معتقدم باید به استقلال بانک مرکزی بیندیشیم تا بانک مرکزی تابع رئیسجمهور نباشد. ۱۵ برنامه تفصیلی اقتصادی دیگر هم دارم که بهزودی رونمایی میشود».
عزتالله ضرغامی، رئیس اسبق صداوسیما نیز وارد گود انتخاباتی شد و نامنویسی کرد. او سپس در جمع خبرنگاران گفت میانگین سنی دستیاران من زیر ۴۰ سال است و این یک لبیک عملی به سیاستهایی است که رهبری فرمودند.
او افزود: «باید با صلابت و قدرت زیر میز این وضعیت میرا و موهوم و جعلی بازماندگان تقاطع قدرت و ثروت که همه مقدسات را هزینه خود کردهاند، زد. کوچکصفتانی که سالهاست بر طبل دفع حداکثری میکوبند و انقلاب را صرفا به انحصار قبیله خود درآوردهاند. سوداگرانی که هرگز بهرهای از «اصول» و «اصلاح» نبردهاند و سالهاست ملت بیپناه را اسیر جنگ زرگری خود ساختهاند».
ضرغامی تأسف خورد که اولین برنامهای که باید اعلام کند، امنیت غذایی است. او همچنین گفت: «یکی از شعارهای من این است که من روحانی نیستم و با صدای بلند این را برای مردم یادآوری خواهم کرد. یکی از اقدامات اشتباه دولت روحانی تبدیل همه موضوعات کشور به موضوعات دوقطبی از دوقطبی مذاکره و ضدمذاکره و دیگری فضای مجازی و فیلترینگ است. ملت ایران بدانند که فرصت تاریخی مذاکره را از ملت ایران، دولت آقای روحانی گرفت».
رئیس دستگاه قضا نیز بعد از ثبتنام در انتخابات ریاستجمهوری گفت به صورت مستقل آمده و هرچند گروههای بسیاری از او دعوت کردهاند؛ اما حضورش نافی حضور هیچکس نیست.
او ادامه داد: «من رقیب جناحهای سیاسی و گروههای مختلف نیستم. من رقیب ناکارآمدی هستم و در این میدان همانطورکه در دستگاه قضائی از همکاری دانشگاه، حوزه و سایر بخشها استفاده کردم، در این عرصه هم استفاده میکنم. معتقدم هیچ بنبستی برای اداره امور کشور وجود نداشته و همه امکانات را داریم و باید یک مدیریت کارآمد و جهادی باشد».
رئیسی گفت بنای ایجاد ستاد انتخاباتی و امکان مالی برای هزینهکردن ندارد و همه مردمی که او را دعوت کردند، خودشان ستادهای خودجوش با شعار «هر خانه یک ستاد» تشکیل میدهند.
او درباره اینکه برنامهای برای حضور در انتخابات داشته، عنوان کرد: «انتظار من این بود که در این میدان، عزیزی غیر از من حضور پیدا کند؛ چراکه من کار مهم و مأموریتی سنگین داشته و دارم. با نزدیکی به ایام انتخابات احساس کردم همه درخواستهایی که از سوی مردم و جامعه نخبگانی و دغدغهمند میشود، برای من مسئولیتی جدی ایجاد میکند که دیگر جای راحتطلبی و عافیتطلبی نیست. من در این قوه کارهایی به عهده دارم؛ اما اهمیت حوزه دستگاه اجرائی از این قوه بیشتر است».
رئیسی ادامه داد: «گفته بودم با توجه به مسئولیت در قوه قضائیه نمیخواهم بیایم؛ اما وضعیت و عرصه به نحوی پیش رفت که این مسئولیت به گردن من افتاد، تا جایی که احساس کردم اگر از زیر بار آن شانه خالی کنم، فرار از مسئولیت و خدمتگزاری به مردم است».
اسحاق جهانگیری، معاوناول رئیسجمهور نیز بعد از ثبتنام به جمع خبرنگاران رفت و بیانیه انتخاباتی خود را خواند. در این بیانیه آمده بود: «قصد ورود به این انتخابات را نداشتم و امیدوار بودم نیازی به حضورم نباشد؛ اما با توجه به نیامدن برادر عزیزم دکتر جواد ظریف و عدم امکان ثبتنام تعدادی دیگر از کسانی که میتوانستند این مسئولیت را بپذیرند و اینکه جبهه اصلاحات ایران، رهبران و شخصیتهای دلسوز اصلاحطلب و بسیاری از جوانان و فعالان سیاسی و مدنی تشخیص دادهاند که باید به صحنه بیایم، بهرغم میل و مصلحت شخصی و با توکل به خدا از قبول مسئولیت شانه خالی نمیکنم. آبرو و تجربهام را که متعلق به ملت است، تقدیم ملت میکنم. با آگاهی از شرایط دشوار امروز کشور و سردیها و کنارهگزینیها وارد این میدان میشوم و از هیچ تلاش و اقدامی، تا آنجا که ارزشها و هویت اصلاحگرانهام را تهدید نکند، دریغ نمیکنم».
او ادامه داد: «میدانم که چه شرایط سختی پیشروی رئیسجمهوری آینده است، اما نمیشد راه عافیت پیش گرفت. به مردم هم نمیتوانم وعدههای ناممکن دروغین بدهم. ما به خون شهدا و هموطنانی که اسیر فقر، رنج، کولبری، سوختبری و تبعیضاند مدیونیم. آینده را باید با هم بسازیم. امروز خوشبختانه زمینه احیای مجدد برجام و رفع تحریمها که مقدمهای برای گشایش در وضعیت کشور و معیشت مردم است، فراهم شده است و نباید در این مسیر مانعی ایجاد کنند. گشودن گرههای ناشی از تحریمهای شدید سهساله که ضربات سنگینی بر پیکر اقتصاد کشور وارد کرده، کاری بسیار دشوار و سنگین است. ادامه مسیر رفع عزتمندانه تحریمها را باید مدبرانه پی گرفت و البته بعد از پایان تحریمها نیز بازسازی اقتصاد کشور دشواریها و پیچیدگیها و الزامات زیادی دارد».
جهانگیری گفت: «با مشکلات کنونی کشور از نزدیک آشنا هستم و میپذیرم اگر مسئولانه به میدان نیایم، در بدترشدن وضع جامعه و خسارتهای ناشی از عدم ورود به انتخابات ممکن است سهیم باشم. برای همین، در کنار همه نیروهایی که نگران وضعیت و آینده کشورند و دغدغه رنج هموطنانشان را دارند، برای جلب مشارکت مؤثر مردم تلاش خواهم کرد. میدانم بدون افزایش مشارکت مردم و بهصحنهآمدن جمعیت خاموش در انتخابات نمیتوان پیروز شد. درک میکنم که اکنون بسیاری از هموطنانم به سوءحکمرانیها معترضاند و امیدی به انتخابات ندارند و راه قهر با صندوق را مطرح میکنند، اما برای بهروزی همین ایرانیان، راهی روشنتر از احیای صندوق رأی و تلاش مصلحانه برای افزایش اثربخشی رأی عموم مردم نمیشناسم». او همچنین گفت آنچه را بهعنوان معاوناول اختیارش را نداشتم و برای بسط توسعه فراگیر و پایدار، دموکراتیک، متوازن و مشارکتی ضروری و ممکن میدانم، اجرائی خواهم کرد و برای بسط عدالت، آزادی، مردمسالاری و رفاه ایرانیان و بالیدن ایران در قرن پانزدهم شمسی هرچه در توان دارم را عرضه میکنم و «دولتِ ملت» را تشکیل خواهم داد.
محمد شریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز بعد از ثبتنام در جمع خبرنگاران گفت آمدهام دولت گفتوگوی اجتماعی فراگیر، اصلاحگر و کارآفرین با توان حل منازعات را تشکیل دهم.
او در پاسخ به این پرسش که در صورت ردصلاحیت چه واکنشی خواهد داشت، گفت فکر نمیکنم با سابقه ۱۶ساله در هیئت دولت ردصلاحیت شوم. سپس به شوخی گفت، اما اگر ردصلاحیت شوم چه میتوانم بکنم؟ شاید بیمه آنان را قطع کنم، چون همچنان وزیر هستم.
رئیس بانک مرکزی نیز بعد از ثبتنام در جمع خبرنگاران گفت امروز جایگاه اقتصاد کشور و رفاه و آرامش مردم همتراز با تلاش و صبوری مردم نیست. عبدالناصر همتی گفت: «بدون وابستگی به هیچ تشکل سیاسی، با اتکا به مردم وارد صحنه میشوم. برنامه خود را در روزهای آینده منتشر خواهم کرد؛ این برنامه آرمانپردازی نیست، بلکه ماحصل تجربه و درک محدودیتها و فرصتهای کشور است».
محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بعد از نامنویسی، در جمع خبرنگاران گفت: «شرمنده ملت ایران هستم. این بود میراث امام خمینی (ره) و نتیجه مقاومت ۴۰ ساله مردم؟ چرا اقتصاد مثل بخش امنیتی و دفاعی اداره نمیشود. در بخشی از اداره کشور نااهلان وارد شدهاند. حال کشور خوب نیست». او ادامه داد امروز روز شعار نیست، بلکه روز عملکردن است. امروز باید از سعی و خطا جلوگیری کنیم. تکرار دولتهای گذشته سم مهلکی است و به دولت جدید، کارآمد، قوی و مردمی نیازمندیم.
رضایی طعنهای هم به سخنان امروز لاریجانی زد و عنوان کرد: «اقتصاد ایران از فلسفهبافی دولتمردان آسیب جدی دیده است. اقتصاد پادگان یا دادگاه نیست، اما جای فلسفهبافی هم نیست. اقتصاد علم است، ولی نه علم به اقتصاد دارند نه به هشدار اقتصاددانان توجه میکنند. در ۹۲ گفتم کلیدهای بیخاصیت کاری نمیکنند. امروز دولت نباید در پستوهای پاستور بنشید و مردم را در مبارزه با کرونا رها کند. مقابله با کرونا جهاد میخواهد. دولتی تشکیل میدهیم که کمتر از شش ماه کل کشور را واکسینه کند».
او ادامه داد: «آمدهایم سپر شویم نه اینکه ملت را سپر کنیم. ما تغییر را از خود و خانوادههای خود آغاز میکنیم. ما آمدهایم که صادقانه با مردم صحبت کنیم. یک عده اینجا آمدند و زدند زیر گریه و یک عده گفتند نه چکش و نه کلید. شماها عامل بدبختی ملت بودید. ما اینجا تراژدی و نمایشنامه کمدی دیدیم. گویی اینها هیچ دخالتی در ایجاد شرایط امروز نداشتهاند. اگر مشکل اقتصادی را حل میکردند، من هیچگاه به صحنه نمیآمدم».
رضایی در پاسخ به این پرسش که آیا به نفع کسی کنارهگیری میکند، گفت در صحنه این انتخابات جبهه انقلاب با قدرت وارد شده است و با قدرت ادامه میدهد.
زهرا شجاعی نیز برای نامزدی در انتخابات ثبتنام کرد و سپس در جمع خبرنگاران گفت حضورم در این مقطع تاریخی، نه نمادین و نه تشریفاتی و نه از سر قدرتطلبی، بلکه بر اساس تکلیف و اقدام هوشمندانه جبهه اصلاحات ایران است.
او گفت: «معتقد به اصلاحات، پایبند به اصول انقلاب اسلامی، حامی تحول و باورمند به شایستهسالاری و محو هرگونه تبعیض قومی، مذهبی و جنسیتی هستم. پا به این عرصه گذاشتم تا هم از تلاش و کوشش زنان ایرانزمین در جهت رفع تبعیضها و استیفای حقوق و تحقق عدالت جنسیتی تقدیر کنم و هم صدای زنان خاموشی باشم که در نهایت عزت و آبرومندی در حفظ کیان خانواده و رشد جامعه و دستیابی به اهداف توسعه پایدار، متوازن، همهجانبه و درونزا، در انتظار تحقق قسط و عدالت اجتماعی هستند».
سعید جلیلی نیز بالاخره در ساعت پایانی ثبتنام در حالی که برخی هوادارانش روبهروی وزارت کشور آمده و به نفع او شعار میدادند، وارد ستاد انتخابات کشور شد و نامنویسی کرد. او در جمع خبرنگاران گفت بهترین کسی که میتواند فضای انتخابات را مدیریت کند، خود مردم هستند و نامزدهای انتخاباتی باید برنامههای خود را در معرض آزمون مردم قرار دهند. جلیلی ادامه داد: «باید برای چهار سال آینده مبتنی بر هشت سال قبل برنامه داشته باشیم؛ چراکه هشت سال در کشور گذشت و در این هشت سال راههای غلط و پرهزینهای ارائه شد که به مردم فشار وارد شد. در هشت سال قبل متأسفانه نهتنها فشاری از مردم کم نشد، بلکه فشارها مضاعف شد. امیدوارم انتخابات پیشرو پرشور و بیاضطراب و عرصهای برای آشنایی مردم با نامزدها و برنامهها باشد و امیدوارم این انتخابات عرصه آشنایی مردم با برنامهها باشد، نه عرصه اغوا».
جلیلی با تأکید بر اینکه کشور را با نمایش نمیتوان اداره کرد، افزود: «هشت سال قبل این تجربه را بهخوبی نشان داد و برخی نمایشها نشان داد که اگر ریشه در واقعیت نداشته باشند، مشکلی را از مردم برطرف نمیکنند. اگر نگوییم میخواهیم به چه نتیجهای در انتخاباتها برسیم، خود نمایش تبدیل به عرصهای از کارنامه میشود که برای ملت سودی ندارد».
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورایعالی فضای مجازی، علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس، حجتالاسلام محس رهامی، مسعود زریبافان، حجتالاسلام رسول منتجبنیا و محمدجواد حقشناس، عضو فعلی شورای شهر تهران از جمله افرادی بودند که روز گذشته در وزارت کشور ثبتنام کردند. حالا باید منتظر ماند و دید شورای نگهبان از میان افرادی که در پنج روز گذشته برای تصدی ریاست دولت ثبتنام کردهاند، کدامیک را تأیید صلاحیت خواهد کرد.