اقتصاد ۲۴ - براین اساس بالغ بر ۳۶ هزار دستگاه مابهالتفاوت خودروهای تولیدی و فروخته شده است که احتمالا خودروهای ناقصی است که تجاریسازی و روانه بازار نشده است. در سال ۱۳۹۹ در مجموع ایرانخودرو و سایپا ۷۹۷ هزار و ۲۹۷ دستگاه خودرو تولید کردند که طبق صورتهای مالی اعلام شده توسط این دو شرکت به سازمان بورس، در مجموع ۷۶۰ هزار و ۹۲۴ دستگاه از آن به فروش رسیده است.
کسر این دو سری اعداد از هم نشان میدهد که ۳۶ هزار و ۳۷۳ دستگاه خودرو از تولیدات ایرانخودرو و سایپا در سال گذشته تجاری نشده و به فروش نرسیده است. در حقیقت این آمار نشان میدهد که دو خودروساز بزرگ کشور در سال گذشته ۳۶ هزار و ۳۷۳ دستگاه خودرو ناقص تولید کردهاند که امکان عرضه به بازار و تجاریسازی نداشته است.
بررسی آمار تولید و فروش گروه صنعتی ایرانخودرو در سال گذشته نشان میدهد که این شرکت ۳۴۶ هزار و ۵۷۵ دستگاه از محصولات خانواده پژو (بهجز پژو ۲۰۰۸) تولید کرده که ۳۳۶ هزار و ۲۳۳ دستگاه آن را فرخته و ۱۸۱ دستگاه هم پژو ۲۰۰۸ تولید کرده که ۱۷۵ دستگاه آن را فروخته است. همچنین تولید محصولات خانواده سمند نیز ۵۵ هزار و ۲۲۰ دستگاه بوده که از این تعداد ۵۵ هزار و شش دستگاه را تجاری کرده است.
در سال گذشته همچنین ۱۳ هزار و ۳۰ دستگاه رانا، ۵۵ هزار و ۳۲۰ دستگاه دنا و ۱۵۳ دستگاه تارا تولید شده است که به ترتیب از این میزان تولیدها، ۱۲ هزار و ۳۶۷ دستگاه رانا، ۵۰ هزار و ۷۸۳ دستگاه دنا و ۵۴ دستگاه تارا توسط ایرانخودرو فروخته شده است.
ایران خودرو در محصولات مونتاژی نیز در سال گذشته ۹۴ دستگاه دانگفنگ، ۴۹۷۱ دستگاه هایما و همانطور که اشاره شد ۱۸۱ دستگاه پژو ۲۰۰۸ تولید کرده است که به ترتیب ۱۷۲ دانگفنگ فروخته (از تولیدات سالهای قبل از ۱۳۹۹ که در پارکینگ این شرکت مانده و در سال ۱۳۹۹ تکمیل و تجاری شده است)، ۴۷۹۳ دستگاه هایما و ۱۷۵ دستگاه پژو ۲۰۰۸ فروخته است.
از تولیدات مونتاژی پیش از سال ۱۳۹۹ این گروه صنعتی، یک دستگاه سوزوکی و ۳۳۲ دستگاه تندر (L ۹۰) در سال گذشته روانه بازار شده و به فروش رسیده است.
در نهایت هم ۴۷۹۴ دستگاه خودرو در گروه وانت و سایر محصولات ایرانخودرو تولید شده که ۴۷۳۰ دستگاه آن روانه بازار شده است.
براین اساس ۴۸۰ هزار و ۳۸۸ دستگاه خودرو در گروه صنعتی ایرانخودرو تولید شده که برای ۴۶۴ هزار و ۶۴۶ دستگاه آن صورت مالی ثبت شده است و همانطور که اشاره شد ۱۵ هزار و ۶۹۲ دستگاه از خودروهای تولیدی ایرانخودرو در سال گذشته، تجاری و به بازار عرضه نشده است. این در حالی است که فرشاد مقیمی- مدیرعامل گروه صنعتی ایرانخودرو- در نخستین جلسه کاری سال ۱۴۰۰، اعلام کرد: در روزهای پایانی اسفندماه، ۱۴ هزار خودروی ناقص تکمیل، تحویل یا آماده تحویل به مشتریان شده است. با احتساب تکمیل ۱۸ هزار خودروی ناقص در تعطیلات نوروز ۱۴۰۰، تعداد خودروهای دارای کسری در پارکینگها به ۳۳ هزار دستگاه رسیده است.
در دیگر خودروساز بزرگ کشور نیز در طول سال گذشته، ۳۱۶ هزار و ۹۵۹ دستگاه خودرو تولید شده است که از این میزان، سایپا موفق به فروش ۲۹۶ هزار و ۲۷۸ دستگاه شده و ۲۰ هزار و ۶۸۱ دستگاه از تولیدات این شرکت در سال ۱۳۹۹ در پارکینگ این شرکت، احتمالا ناقص مانده است.
به تفکیک آمار، گروه خودروسازی سایپا در سال گذشته ۵۰ هزار و ۴۱۳ دستگاه خودرو مربوط به خانواده پراید (که با توجه به توقف تولید محصولات خانواده پراید بهجز وانت پراید از ابتدای مردادماه سال گذشته، مربوط به پیش از توقف تولید و به عبارتی تولیدات در چهار ماهه ابتدایی سال گذشته است)، ۲۷ هزار و ۴۵۵ دستگاه وانت پراید (سایپا ۱۵۱)، ۱۲۴ دستگاه آریو، ۲۹۰ دستگاه چانگان، ۱۰ دستگاه سراتو، ۲۳۶ هزار و ۹۳۹ دستگاه مربوط به خانواده تیبا و همچنین ۱۷۲۸ دستگاه شاهین به عنوان محصول جدید تولید کرده است.
از این میزان تولید در دومین خودروساز بزرگ کشور، طبق صورتهای مالی ارائه شده به سازمان بورس، ۲۳ هزار و ۹۰۱ دستگاه پراید وانت (سایپا ۱۵۱)، ۱۸۷ دستگاه آریو و ۸۰ دستگاه سراتو (با تکمیل تولیدات پیش از سال ۱۳۹۹)، ۱۱۰ دستگاه چانگان، ۲۱۲ هزار و ۲۰۳ دستگاه محصولات خانواده تیبا، ۵۹ هزار و ۳۳۵ دستگاه محصولات خانواده پراید و ۴۶۲ دستگاه شاهین تجاریسازی شده است.
هر یک از خودروساز بزرگ کشور در سال گذشته یک خودرو تماما داخلی و به گفته خود "ملی" تولید کردهاند؛ ضمن اینکه خودروسازان از افزایش میزان داخلیسازی، خودکفایی در تولید و تامین قطعات و... صحبت میکنند. در این شرایط (خودکفایی، افزایش داخلیسازی و عدم وابستگی به خارج و همچنین تولید خودرو تماما ایرانی)، موضوعاتی همچون تحریم و مشکل در واردات قطعات و عدم ترخیص به موقع قطعات از گمرک و... چندان جای مطرح شدن ندارد که بخواهد زمینهساز تولید خودروهای ناقص باشد.
آمارها نشان میدهد که در خودروهای ملی همچون تارا ایرانخودرو و شاهین سایپا به ترتیب ۹۹ دستگاه و ۱۲۶۶ دستگاه تولید شده، اما تجاریسازی نشده و ناقص در پارکینگ خودروسازان باقی مانده است؛ لذا لازم است که خودروسازان در این زمینه پاسخ دهند که باتوجه به ادعاهای خود در داخلیسازی و ساخت خودروی ملی این حجم از تولید خودروی ناقص چه توجیهی دارد و چرا اتفاق افتاده است؟