بحران در تامین قطعات خودرو‌های تجاری

اقتصاد ۲۴- بازار قطعات یدکی خودرو‌های سنگین در شرایط نه‌چندان مطلوبی به‌سر می‌برد و می‌توان گفت به مرز بحران رسیده است. قطعات مصرفی این خودرو‌ها طی سال‌های اخیر یا کمیاب شده یا آن‌قدر افزایش قیمت داشته‌اند که بسیاری از رانندگان توانایی خرید آن‌ها را ندارند. قیمت برخی قطعات دست دوم از ابتدای سال تاکنون رشد چندبرابر داشته است.

فعالان حوزه قطعات سنگین عدم واردات قطعه از سوی شرکت‌های بازرگانی را دلیل نابسامانی بازار لوازم یدکی سنگین می‌دانند. عدم واردات قطعه در سال‌های اخیر به تحریم‌های کشور برمی‌گردد؛ تحریم‌هایی که بر تمام صنایع سایه انداخته، اما در صنایعی مانند قطعه‌سازی خودرو‌های سنگین که طی این سال‌ها کمترین جذب سرمایه و داخلی‌سازی را داشته، بیشتر احساس می‌شود و تاثیرگذارتر است.

در شرایطی که امکان تامین قطعه مورد نیاز خودرو‌های سنگین از کشور‌های خارجی به حداقل ممکن رسیده است، نبود امکان واردات این قطعات در کشور نیز مزید بر علت شده تا خودرو‌های سنگین با تهدید جدی «نبود قطعه» مواجه شوند. این در شرایطی است که فرسودگی ناوگان باعث شده است این خودرو‌ها بیش از پیش نیاز به قطعه داشته باشند. اما مالکان این خودرو‌ها به‌منظور کاهش هزینه‌های خود، سعی می‌کنند این قطعات را با کمترین هزینه تامین کرده و درمقابل بیشترین خطر را متوجه خود و دیگران کنند.

افزایش دوبرابری قیمت‌ها در کمتر از یک سال

محمد. س راننده کامیونی است که حدود یک هفته برای یافتن سرسیلندر خودرو خود دوندگی کرده است. وی در خصوص وضعیت قطعه و تامین آن برای مالکان خودرو‌های سنگین به «روزنامه دنیای خودرو» می‌گوید: «برای خرید این قطعه به بسیاری از مراکز اسقاط مراجعه کردم. در نهایت این قطعه را خیلی تصادفی و از طریق یکی از سایت‌های خرید و فروش اجناس دست دوم پیدا کردم.» وی درخصوص قیمت این قطعه می‌افزاید: «اگر این قطعه را به‌صورت نو در اوایل سال گذشته خریداری می‌کردم، شاید نصف این قیمت تمام می‌شد. اما حالا قطعه دست دوم را ۸ میلیون تومان خریدم.»

نابسامانی در قیمت‌گذاری قطعات مصرفی

در همین زمینه یک فعال بازار لوازم یدکی خودرو‌های سنگین به روزنامه «دنیای خودرو» می‌گوید: «وضعیت بازار لوازم یدکی برای انواع خودرو‌های سنگین اصلا مناسب نیست؛ جنس در بازار بسیار کم شده و، چون جنس بسیار نایاب شده، قیمت هم سلیقه‌ای تعیین می‌شود.»

بیشتر بخوانید: احتمال افزایش دوباره قیمت قطعات خودرو/ بازار فروش لوازم  یدکی دست دوم در فضای مجازی داغ شد

میلاد خاموشیان در ادامه اظهار می‌کند: «به‌عنوان مثال در گذشته قطعات لودر دارای لیست قیمتی بود. قیمت هر قطعه کاملا مشخص بود و فروش این قطعات توسط همکاران ما با حداقل اختلاف و سود انجام می‌شد. اما درحال‌حاضر هیچ قیمت مشخصی برای این قطعات وجود ندارد؛ قطعه‌ای که سال گذشته ۲ میلیون تومان بوده، امروز اگر پیدا شود، کمتر از ۷ میلیون تومان به فروش نمی‌رسد.»

عدم صرفه اقتصادی در واردات قطعات

وی دلیل این نابسامانی را عدم واردات منظم توسط برخی شرکت‌های بازرگانی عنوان کرده و تصریح می‌کند: «بسیاری از واردکنندگان به دلیل افزایش قیمت ارز و همچنین سخت شدن واردات حاضر نیستند سرمایه خود را در این بخش وارد کنند.» خاموشیان می‌افزاید: «وقتی با واردکنندگان صحبت می‌کنیم متوجه مشکلات بزرگ آن‌ها می‌شویم؛ افزایش قیمت ارز باعث شده است سرمایه بسیار بزرگی برای واردات قطعات نیاز باشد. از طرف دیگر، تامین ارز و مباحث مربوط به گمرک آن‌قدر روند زمان‌بری است که کسی حاضر نمی‌شود سرمایه خود چندین ماه بخواباند تا قطعه وارد کند. چراکه بعد از واردات و ترخیص هم ممکن است چندین ماه سرمایه افراد در انبار‌ها بماند؛ بنابراین اصولا واردات هم صرفه اقتصادی خود را از دست داده است.»

جولان قطعات بی‌کیفیت در بازار کشور

این فعال حوزه لوازم یدکی درخصوص وضعیت این بازار در این شرایط می‌گوید: «واقعیت این است که بازار در حال کوچک‌شدن است. رکود در بازار وجود دارد و قطعات به‌صورت محدود و موردی آن‌هم به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود. یعنی برای برخی قطعات به‌خصوص باید سفارش‌گذاری انجام شود و قطعه به‌صورت قاچاق از جنوب یا غرب کشور خریداری و وارد کشور شود. برای برخی قطعات کم حجم‌تر نیز درحال‌حاضر همین رویه طی می‌شود.»

خاموشیان در رابطه با کیفیت قطعات نیز می‌گوید: «به‌هرحال واردات از سوی شرکت‌های بزرگ به‌سختی انجام می‌شود. در گذشته این شرکت‌ها قطعات را در چند سطح وارد می‌کردند و قطعات کیفیت بسیار مناسبی داشتند. اما درحال‌حاضر همین‌که قطعه خودرو‌های سنگین وارد شود، بسیاری افراد سپاس‌گزار خواهند بود. اصولا عمده قطعاتی که وجود دارد، به‌صورت قاچاق وارد می‌شود و از همین قطعاتی که وارد می‌شود، بسیاری دست دوم هستند؛ بنابراین کیفیت قطعات خودرو‌های سنگین در عمده موارد افت داشته است.»

منبع: اخبار خودرو