اقتصاد ۲۴ - زعفرانیه از سالها پیش با آبوهوایش بر سر زبانها بود. انگار یک برگ برندهای که در هر محلهای به راحتی پیدا نمیشود و به دلیل نزدیکی به کوهپایه، هنوز هم جزو یکی از خوش آب و هواترین محلههای تهران به شمار میرود. اگرچه کوچههای تنگ و باریک و ترافیک بسیار و ساختمانهای نخراشیدهای دارد و روی گسل شمال تهران قرار گرفته و در صورت بروز زلزله آسیب جدی خواهد دید، اما همچنان یکی از پر طرفدارترینهاست. هنوز هم پای حرف خیلی از اهالی تهران که بنشینیم، زعفرانیه را با برچسب هوای مطلوبش میشناسند.
همین هم باعث شد که در چند سال اخیر ساخت و سازهای گستردهای در این منطقه انجام شود. سر نخ زعفرانیه را که بگیریم و در تاریخ عقب برویم و از تجملاتی بودن امروزش فاصله بگیریم، به روستای سادهای میرسیم که قدیمترها به دلیل رنگ زعفرانی کاخ سعدآباد به این نام شناخته میشد اما حالا اوضاع خیلی فرق کرده.
شاید چون زعفرانیه از آن محلههای قدیمی تهران است که در طول زمان هر روز پیشرفت کرده و آجر به آجر پیش رفته تا به محله خوش رنگ و لعاب امروز برسد. هر چند به لحاظ تاریخی نمیتوان قدمت این محله را با آبادیهای همجوار مانند اوین و تجریش مقایسه کرد. آنطور که در تاریخ آمده، حتی در دوره ناصری، زمانی که از مزرعه اسدآباد، در غرب تجریش در متون قاجاری یاد میشود، نامی از زعفرانیه نیست. به تعبیری تا اوایل سده چهار هجری، زعفرانیه وجود نداشته اما در مقایسه با بسیاری محلههای تهران، هنوز میتوان آن را در دسته قدیمیها جا داد و گفت روزی روزگاری روستایی بوده که پنجاه من پیاز زعفران در سعد آبادش کاشتند که خوب به عمل آمد و چون این کشت زعفران نزدیک خیابان زعفرانیه بوده، کمکم این خیابان به نام زعفرانیه خوانده شده است.
حالا دیگر هرکس بگوید ساکن زعفرانیه است، کسی یاد آن روستای قدیمی نمیافتد، دیگر همه میدانیم وضعیت اقتصادی خوبی دارد؛ انگار که تمام ساکنان آنجا واقعا از سود زعفران بهره میبرند. سکونت تدریجی افراد متمول در این منطقه سبب اقبال ساختمانسازها به این منطقه شده است. ساختمانهایی که با گشتی در سایت دیوار به راحتی میتوانید قیمتهای آن و البته خدمات و امکانات چشم گیر آنها را ببینید و نرفته سرنزده، چرخی داخلشان بزنید.
علاوه بر ساختمانهای آنچنانی، در خیابانها و حتی کوچههای این محله، پاساژهایی مثل پالادیوم ساخته شده که در لیست یکی از لوکسترین مراکز خرید تهران شناخته میشود. حالا حتی به دور افتادهترین کوچههای این محله هم که میرویم، ساختمانهای قدیمی جایشان را به برجهای بلند، آپارتمانهای لوکس یا مراکز خرید عظیم دادهاند. زعفرانیه امروز با آن چیزی که دیروز بوده خیلی فاصله دارد و حالا دیگر در دسته محلههای گران و لوکس به حساب میآید که هر تکهاش یک جذابیت فرهنگی و تفریحی دارد.
علاوه بر مرکز خرید پالادیوم که در خیابان مقدس اردبیلی است، مرکز خرید «بامیک» در خیابان اعجازی، «پلازا» در تقاطع زعفرانیه و آصف و بازار میوه و ترهبار الف از جمله مراکز خرید محله زعفرانیه هستند. زعفرانیه اما به جز پاساژهای مجلل و محبوبش، بوستانهای زیادی دارد؛ بوستان زعفرانیه، بوستان ولنجک، بوستان ریحانه، بوستان ارغوان و بوستان تندرستی معروف به ساسان از جمله پارکهای موجود در این محلهاند که نه تنها میزبان زعفرانیهایها که میزبان تهرانیهایی هستند که از مناطق مختلف به این پارکها میروند. همه اینها باعث شد زعفرانیه یک پازل کاملی بسازد و برای کسانی که چند روزی به تهران سفر میکنند، به عنوان یک گزینه گشت و گذار روی میز قرار بگیرد؛ مرکز خرید، بوستان و در نهایت رستورانها، کافهها، آبمیوه فروشی و غذافروشیهای مختلف برای همه سلیقهها!
موقعیت خوش آب و هوای محله زعفرانیه احتمالا باعث شده در سالهای پیشین، بسیاری از کشورها این منطقه را برای سفارتخانهشان انتخاب کنند؛ یه همین دلیل است که حالا سفارتخانه کشورهای آفریقای جنوبی، برزیل، یمن، ویتنام، غنا و بلاروس در زعفرانیه هستند و مسافران این کشورها هم به وقت نیاز و برای رفع امورات سفارتخانهای گذرشان به این محله میافتد. علاوه بر این، وجود سفارتخانههای این کشورها در زعفرانیه باعث شده برخی تبعههای کشورهای خارجی هم این محله را برای سکونت خود انتخاب کنند؛ موضوعی که احتمالا در دراز مدت سبب شده که این منطقه لوکستر و البته گرانتر از بسیاری محلههای دیگر تهران بشود؛ یعنی احتمالا این فاکتور هم در گرانی محله زعفرانیه بدون تاثیر نبوده است. با این وجود اما محلهای با این عظمت و این تعداد مال و ساختمانهای سر به آسمان کشیده، از داشتن بیمارستان محروم است و اگر احیانا ساکنان این محله نیاز داشته باشند به بیمارستان مراجعه کنند، باید به یکی از محلههای اطراف زعفرانیه بروند.
این اما به آن معناست نیست که ساکنان این محله از دریافت خدمات درمانی محروم هستند؛ درمانگاه خیریه عمل در خیابان آصف و درمانگاه اسدآباد از جمله مکانهایی است که میتوان برای دریافت خدمات درمانی در این محله به آنها مراجعه کنند. علاوه بر اینها کاخ موزه سعدآباد، عمارت تماشاگه زمان، فرمانداری شهرستان شمیرانات، دادگاه ویژه روحانیت، بنیاد ملی نخبگان، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، رصدخانهٔ زعفرانیه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دریایی، صندوق مهر امام رضا و فرهنگستان هنر از جمله اماکن مهم محله زعفرانیه است.
اگر تا به حال گذرتان به زعفرانیه نخورده، پیشنهاد میکنیم سری به این محله بزنید؛ حتی راه رفتن در کوچههای پُر از درخت زعفرانیه یک تجربه ناب محسوب میشود. تجربهای که احتمالا از آن لذت میبرید و پشیمانتان نمیکند.