۱۰۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در یک سال

اقتصاد ۲۴- فرار مالیاتی همچنان در ایران خبرساز است و با وجود تمام شعار‌ها برای مقابله جدی، همچنان افرادی به شیوه‌های مختلف از زیر بار این مسئولیت قانونی فرار می‌کنند. همین دیروز رئیس کل سازمان امور مالیاتی ضمن بیان اینکه درآمد‌های مالیاتی در سال گذشته کمتر از نصف مزایا و حقوق اجتناب‌ناپذیر شاغلان بازنشسته کشور بوده است، اعلام کرد: «اکنون میزان فرار مالیاتی موجود در کشور صد هزار میلیارد تومان است که ۵۰ درصد فرار مالیاتی و مابقی ناشی از اجتناب مالیاتی است». امیدعلی پارسا در همایش نقد و بررسی طرح قانونی مالیات بر عایدی سرمایه که دیروز در وزارت امور اقتصادی و دارایی برگزار شد، گفت: «اصلاح و تحول نظام مالیاتی به اجماع سه قوه کشور نیاز دارد؛ زیرا جنس مالیات با سایر امور حاکمیتی و دولتی فرق می‌کند. تغییرات همه‌گیر نظام مالیاتی به مجموعه زیرساخت‌ها و همراهی محیط فرهنگی و اداری کشور نیاز دارد. به عبارت دیگر، نمی‌توان یک‌روزه همه مردم را ملزم به ثبت‌نام در سامانه مالیاتی کرد و پس از آن گفت اگر ثبت‌نام نکنید، صورت‌حساب‌های شما قبول نمی‌شود».

او با بیان اینکه نرخ سود بانکی باید بیشتر از نرخ تورم باشد، گفت: «مسائل مالیاتی همه‌گیر همچون قانون پایانه‌های فروشگاهی به یک فضای باثبات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و همراهی رسانه‌ها برای آگاهی‌بخشی و همکاری اصناف نیاز دارد. در کشوری که نواقص مختلفی در بازار‌های مختلف و امکانات سوداگری، میانگین نرخ ۳۵ درصدی تورم در سال گذشته و نرخ سود بانکی ۲۰ درصد وجود دارد، نمی‌توان به‌راحتی اصلاحات و تغییرات مالیاتی را کلید زد. از سوی دیگر، از آنجا که نرخ سود واقعی ۱۵ درصد منفی است و با این نرخ سود منفی، تمام تصمیماتی که گرفته می‌شود، مبنای تئوریک ندارد درحالی‌که در دنیا زمانی که تورم چهار درصد باشد، سود بانکی پنج درصد است بنابراین سود بانکی از تورم بیشتر است». بر اساس گزارش ایسنا از این نشست، پارسا با اعلام اینکه سال قبل کل درآمد‌های مالیاتی کشور کمتر از نصف مزایا و حقوق اجتناب‌ناپذیر شاغلان بازنشسته کشور بود، ادامه داد: پارادایم مالیات‌ستانی، مشارکت حاکمیت و مردم است و در مجموع زمانی که فرهنگ، قوانین، ساختار و بخشودگی‌های موجود در کشور ایراد دارد، اجرای مالیات هم به مشکل برمی‌خورد و آن را از کارکرد اصلی و مناسب دور می‌کند. محاسبات ما نشان می‌دهد باید بتوانید ۱۸ درصد بیشتر مالیات بگیرید تا یک درصد سهم مالیات را نسبت به تولید ناخالص داخلی افزایش دهید.

بیشتر بخوانید: پورابراهیمی: ۳۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی داریم

رئیس کل سازمان امور مالیاتی با اشاره به قانون پایانه‌های فروشگاهی گفت: «قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان به‌عنوان بزرگ‌ترین طرح کشور، ردیف اعتباری و نیروی استخدامی در سال گذشته نداشت که من از نیرو‌های خود سازمان در این زمینه استفاده کردم. این قانون را در چهار فاز مشخص تا پایان سال جاری به پایان می‌رسانیم و امیدواریم افتتاح آزمایشی آن را تا پایان دولت فعلی انجام دهیم. اکنون یک میلیون دستگاه کارتخوان ساماندهی شده و به سازمان امور مالیاتی وصل شده است. همچنین ۳۲۰ هزار پرونده مالیاتی که متعلق به ۸۴۰ هزار دستگاه پوز است، به سازمان امور مالیاتی وصل است و اطلاعات آن در اختیار این سازمان قرار می‌گیرد. در راستای اجرای این قانون فاز بعدی فراخوان‌ها و تکمیل زیرساخت‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری است.

وی با اشاره به ۳۷۰ هزار میلیارد تومان معوقات مالیاتی گفت: تنها ۲۰ هزار میلیارد تومان از این میزان قابلیت تحقق در دو سال را دارد؛ زیرا اگر فرهنگ و ساختار مالیاتی مربوطه در این زمینه وجود داشت، حتما بالای ۳۷۰ هزار میلیارد تومان محقق می‌شد، درحالی‌که این امکان در حال حاضر وجود ندارد. در حال حاضر، طبق محاسبات سازمان امور مالیاتی، میزان فرار مالیاتی صد هزار میلیارد تومان است که ۵۰ هزار میلیارد تومان آن مربوط به فرار مالیاتی و ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر به اجتناب مالیاتی مربوط می‌شود.

پارسا با بیان اینکه اکنون تمام فرایند‌های مالیاتی الکترونیکی است، گفت: «در سال گذشته، ۵۰ درصد خوداظهاری مردم بدون حسابرسی تأیید شد که باعث شد ارتباطات فیزیکی مؤدیان و مأموران مالیاتی بسیار کاهش پیدا کند. در روز‌های اخیر، یک‌میلیون‌و ۶۰۰ هزار نفر اظهارنامه‌های خود را پر کردند و نهایت همراهی اصناف را مشاهده کردیم». او گفت: «در حال حاضر، در راستای طرح جامع مالیاتی تمام اطلاعات دستگاه‌های مختلف در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد». رئیس کل سازمان امور مالیاتی درباره رابطه بین درآمد‌های مالیاتی و تورم گفت: در حال حاضر، ۵۰ درصد درآمد‌های مالیاتی تحقق‌یافته را می‌توانید به حساب تورم بگذارید و باقی آن حاصل تلاش‌های صورت‌گرفته و تغییر سیاست‌ها و اقدمات لازم است.

پارسا با تأکید بر اینکه درآمد‌های مالیاتی باید دو برابر تورم باشد، بیان کرد: اگر درآمد‌های مالیاتی تحقق‌یافته در سال گذشته بیش از میزان تعیین‌شده در بودجه صورت نمی‌گرفت، حدود ۱۰ درصد به تورم اضافه می‌شد.
وی در پایان سخنانش مطرح کرد که نظام مالیاتی در دو سال گذشته تحولات زیادی داشت و در این مدت، ۳۰ درصد رسیدگی‌ها بیشتر شده و ورودی هیئت‌های مالیاتی و قرار‌های اجرانشده هریک به ترتیب ۲۵ و ۹۰ درصد کاهش یافته است.