چه کسی وزیر نفت رئیسی می‌شود؟

اقتصاد۲۴- از چند روز گذشته خبر می‌رسد که برخی چهره‌های کابینه ابراهیم رئیسی مشخص شده‌اند؛ از جمله گفته می‌شود سیدرضا فاطمی امین گزینه اصلی وزارت صمت است و حضور سعید محمد نیز در وزارت راه و علی باقری کنی در وزارت امور خارجه قطعی شده است. همچنین گفته می‌شود فرهاد رهبر رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور خواهد شد. در وزارتخانه‌های دیگر هنوز چیزی قطعی نشده و همین موضوع سبب شده اختلافات در برخی از وزارتخانه‌ها خصوصا وزارتخانه‌های اقتصادی بالا بگیرد؛ یکی از وزارتخانه‌هایی که بر سر انتخاب وزیر به محل چالش جریان‌های اصولگرا و سهم‌خواهی جریان‌ها تبدیل شده، وزارت نفت است. دو گزینه اصلی تصدی بر وزارت نفت مسعود میرکاظمی و رستم قاسمی هستند که در روز‌های گذشته از خجالت یکدیگر در آمده‌اند و مطالبی درباره یکدیگر منتشر می‌کنند.

هرچند این حملات به صورت مستقیم از طرف دو رقیب خطاب به یکدیگر انجام نمی‌شود، اما خط و ربط و نحوه تولید محتوا نشان می‌دهد که مطالب منتشر شده از چه منبعی است؛ چنانچه در یک کانال تلگرامی یا پیج اینستاگرامی حملاتی علیه میرکاظمی مطرح می‌شود و در کانال یا پیج دیگر اتهاماتی علیه رستم قاسمی بیان می‌شود.

هر کدام از حامیان رقبا معتقدند نفر مقابل شائبه‌هایی دارد و در مدیریت بزرگترین وزارتخانه کشور ناکارآمد هستند؛ از جمله حامیان رستم قاسمی در پیج‌های وابسته به خود از دخالت میثم نیلی در چینش کابینه نوشته‌اند و مدعی شده‌اند او وزارت نفت را سهم خود در کابینه می‌داند و میرکاظمی سهمیه همین دخالت در دولت ابراهیم رئیسی است.

رستم قاسمی مسعود میرکاظمی

حامیان رستم قاسمی در مطالبی که منتشر می‌کنند، نوشته‌اند اقدامات مسعود میرکاظمی در دوره وزارتش، انتقاداتی را در پی داشته؛ از جمله اینکه زمانی که او خواستار افزایش تولید سریع نفت در مناطق نفت‌خیر جنوب شد، مدیران این شرکت تاکید کرده‌اند که از نظر فنی امکان افزایش در کوتاه‌مدت نیست و همین موضوع به برکناری مدیرعامل وقت مناطق نفت‌خیز شده تا آن آن دستور اجرایی شود.

در مطالب دیگر که در رسانه‌های نزدیک به رستم به قاسمی نوشته شده، به تشکیل یک کمیته در دوره میرکاظمی اشاره شده که ظاهرا به اسفندیار رحیم مشایی نزدیک بوده و عمده تغییرات دوره میرکاظمی در وزارت نفت که به عزل مدیران فنی و غیرسیاسی وزارتخانه منجر شده، توسط همین کمیته انجام شده است.

از دیگر نقد‌هایی که در این اختلاف علیه میرکاظمی مطرح شده، ماجرای سوآپ بوده که مسعود میرکاظمی در دوره وزارتش به دلیل پایین‌بودن نرخ آن، دستور توقف عملیات سوآپ نفت خام صادر می‌کند و همین تصمیم غیرتخصصی جریمه ۵/۵ میلیون‌دلاری ایران در محاکم جهانی را به همراه آورده است. گفته می‌شود این پرونده این تصمیم به تضییع بیت المال انجامیده، در دادگاه مفتوح و در حال رسیدگی است.

مهمترین مطالبی که در جریان انتخاب وزیر نفت کابینه مطرح شده ماجرای آغاز واگذاری‌های پتروشیمی‌ها بوده که در زمان وزارت میرکاظمی آغاز شده است. در یکی از همین مطالب به نحوه واگذاری «شرکت بازرگانی پتروشیمی» به عنوان قدیمی‌ترین و معتبرترین برند پتروشیمی که مسئولیت صادرات کل محصولات پتروشیمی کشور را در آن زمان دارا بود، اشاره شده که گویا با ناچیزترین قیمت ممکن واگذار شده است.

بیشتر بخوانید: رستم قاسمی وزیر نفت می‌شود؟ 

اما حامیان مسعود میرکاظمی نیز بیکار ننشسته‌اند و آن‌ها نیز به دنبال کنار زدن رقیب هستند تا شرایط را برای گزینه خود آماده کنند؛ چنانچه در مطالبی که از رسوی جبهه رقیب اشاره شده در مهمترین موارد به ماجرای دکل نفتی و پرونده بابک زنجانی اشاره شده و گفته‌اند این اتفاقات در دوره وزارت رستم قاسمی رخ داده و او باید پاسخگو باشد.

در یکی از مطالب که علیه رستم قاسمی نوشته شده، چنین آمده است که «رستم قاسمی مدعی است ارتباطی به پرونده بابک زنجانی ندارد و مسئولیت کار با سیف الله جشن‌ساز بوده است؛ این در حالی است که در جریان رسیدگی به پرونده بابک زنجانی سندی در دادگاه ارائه شد که نشان می‌داد سردار رستم قاسمی در نامه‌ای خطاب به سیف الله جشن ساز دستور داده که بدون دریافت ضمانت، به بابک زنجانی نفت داده شود که همین موضوع موجب تبرئه جشن‌ساز شده است.»

ماجرای دکل نفتی هم از پرونده‌های عجیب اقتصادی ایران است که البته هیچگاه پاسخ مناسبی درباره آن داده نشده است و، چون در دوره وزارت رستم قاسمی رخ داده، منتقدان بسیار به او تاخته‌اند؛ چه آنکه از نظر منتقدان ماجرا آنقدر بزرگ بوده که «غیب شدن دکل نفتی» به یکی از ترم‌های سیاسی ایران تبدیل شده است.

در برخی از کانال‌های تلگرامی همچنین به موضوع فروش نفت توسط رستم قاسمی اشاره شده و نوشته‌اند او که خود را معمار دور زدن تحریم‌ها می‌داند، یکبار توضیح بدهد که چه میزان نفت فروخته و چه میزان پول به کشور آورده است. آن‌ها اتهاماتی به رستم قاسمی زده‌اند که مبالغی به کشور بازنگشته است.

در آستانه انتخاب کابینه از این دست مطالب در شبکه‌های اجتماعی و گروه‌های تخصصی نفتی بسیار دیده می‌شود و احتمالا تا روز انتخاب وزیر بیشتر هم خواهد شد؛ چه آنکه هم رستم قاسمی و هم مسعود میرکاظمی نیرو‌های سیاسی هستند که هر کدام گعده‌ها و تیم سیاسی خود را دارند و مهمتر از آن در صورت تصدی هر کدام بر وزارت نفت، احتمالا شاکله ترکیب این وزارتخانه از صفر تا صد تغییر خواهد کرد؛ از این جهت طبیعی است که این دعوا‌ها نمود خود را در رسانه‌های مختلف نیز نشان دهد.

وزارت نفت یکی از وزارتخانه‌های کلیدی دولت است و در جریان رقابت‌ها و اختلافات میرکاظمی و رستم قاسمی، اسامی مختلفی برای تصدی این وزارتخانه شنیده می‌شود؛ برخی از غلامحسین نوذری نام می‌برند و در برخی محافل گفته شده او به علی آقامحمدی نزدیک است. البته او مخالفانی دارد که معتقدند حضور نوذری یعنی ادامه سیاست‌های زنگنه در وزارت نفت، بنابراین برای کابینه رئیسی مناسب نیست. مهدی دوستی نیز از گزینه‌های دیگری است که در برخی محافل از او نیز نام برده شده، اما ظاهرا شانس کمتری به نسبت سایر رقبا دارد.