افزایش دوره‌های جنگل‌سوزی در ایران و جهان

اقتصاد ۲۴- احد وظیفه به درباره تغییر اقلیم که منجر به آتش سوزی جنگل‌ها و مراتع شده است اظهار داشت: امسال به دلیل خشکسالی، یکی از بدترین سال‌ها از نظر آتش سوزی جنگل‌ها بود، هر روز گوشه‌ای از جنگل‌های بلوطِ زاگرس تا شمال غرب کشور درگیر آتش سوزی می‌شود و در سطح جهانی نیز گرمایش زمین شرایطی را سبب شده که مناطقی در نیمکره شمالی در تابستان دچار آتش سوزی شوند که در مجاورت قطب شمال و در عرض‌های ۶۰ درجه واقع شده اند.

به گفته وظیفه، علاوه بر مناطقی مانند ترکیه و یونان که به دلیل افزایش گرمای زیاد دچار آتش سوزی هستند کشور‌های با هوای سرد هم در معرض این مشکل جهانی قرار گرفته اند.

مدیر مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی درباره وضعیت آتش سوزی جنگل‌ها در ایران نیز اضافه کرد: امسال آتش سوزی‌های گسترده در داخل کشور داشتیم، خود آتش سوزی عواقب بدی دارد؛ طبیعت از بین می‌رود، گونه‌های جانوری در خطر انقراض قرار می‌گیرند، گیاهان از بین می‌روند و گاهی حتی منقرض می‌شوند. این اثرات حتی جوامع انسانی را نیز بی نصیب نمی‌گذارد.

به گفته وظیفه دوره‌های آتش سوزی در دهه‌های اخیر، طولانی‌تر از گذشته شده اند. این امر سبب ایجاد تنش و استرس بیشتر در مجموعه عوامل مبارزه با آتش سوزی جنگل و محیط شده است.

دلیل اصلی افزایش جنگل سوزی‌ها چیست؟

مدیر مرکز ملی خشکسالیِ سازمان هواشناسی تصریح کرد: در بسیاری از مناطق جنگلی و عرصه‌های طبیعی کشور که دچار آتش سوزی شده است، دمای هوای گرم‌تر یا بی هنجاریِ مثبت دما، خشکسالی و بخصوص خشکسالی‌های شدید و گسترده، مدیریت غیر اصولی جنگل و محیط یا مدیریت ضعیف منابع و عرصه‌های طبیعی و افزایش جمعیت و دخالت و درهم تنیدگی مناطق شهری_جنگلی سبب ایجاد بحران‌های آتش سوزی می‌شود.

وظیفه با اشاره به آتش سوزی‌های هفته‌های گذشته در اروپا و کانادا گفت: خسارت‌های آتش سوزی جنگل در کشور‌های آمریکای شمالی شامل آمریکا، کانادا و همچنین کشور‌های واقع در جنوب و جنوب شرق اروپا مانند یونان، ایتالیا و اخیرا ترکیه در چند سال اخیر، بسیار فراتر از گذشته است. در برخی از این آتش سوزی‌ها کل جامعه محلی نابود شده، جان انسان‌ها از بین رفته، حیات وحش نابود شده و محیط طبیعی که از گذشته به ارث رسیده بود نابود شده است.

بیشتربخوانید:هشدار کارشناسان سازمان ملل؛ برخی تبعات تغییرات آب و هوایی غیرقابل بازگشت است

وی ادامه داد: به هر حال آتش سوزی جنگل و عرصه‌هایی طبیعی بخشی از فرایند طبیعت است. با خشکی هوا و وجود َسوخت طبیعی در جنگل که به سبب خشکی علوفه و تنه درختان و شاخه‌های خشکیده فراهم است، با ایجاد رعدوبرق ممکن است آتش سوزی گسترده از یک یا چند نقطه آغاز شود. منتها روند آتش سوزی‌ها در سال‌های اخیر بخصوص در همین دهه اخیر هم از نظر تعداد و هم از نظر مساحت نسبت به گذشته افزایش قابل توجه پیدا کرده است.

وظیفه گفت: بر اساس نظر غالب دانشمندان حوزه اقلیم و هواشناسی، علت اصلی آن به تغییر اقلیم و گرمایش زمین مربوط است. تغییر اقلیم از یک طرف موجب افزایش دما و بخصوص در فصل‌های خشک شده و این امر سبب افزایش تبخیر و خشکی بیشتر سطح خاک شده و از طرف دیگر با کاهش بارش و افزایش فراوانی سال‌های خشک و خشکسالی، زمینه‌ها و عوامل لازم برای شروع آتش سوزی‌ها را مهیاتر کرده است.

وی اضافه کرد: اغلب آتش سوزی‌ها انسان ساخت است و انسان‌هایی که به محیط‌های جنگلی ورود و خروج دارند بیشترین نقش را در ایجاد حریق و تبدیل آن به آتش سوزی‌های گسترده دارند.

بر اساس گزارش ها، از آغاز سال ۱۴۰۰ حدود ۲۷۰۰ فقره آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع کشور به وقوع پیوسته و هزاران هکتار جنگل و مرتع از بین رفته است.

همچنین در سال ۲۰۲۱ نیز بیش از چهار هزار آتش سوزی در کانادا رخ داد. این رقم تقریبا یک هزار مورد بیشتر از میانگین ۱۰ ساله کشور است. طی این سال ۲ هزار و ۱۵۰ هکتار زمین و جنگل در کانادا سوخته است. در آمریکا نیز در سال ۲۰۲۱ ده‌ها هزار هکتار از اراضی در ۱۳ ایالت طعمه آتش شده است.