اقتصاد ۲۴-جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه به نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل گفت که دیپلماسی نخستین گزینه او است، اما اگر تلاش وی برای احیای توافق هستهای ایران با شکست روبرو شود، گزینههای دیگر را در نظر میگیرد.
بایدن این اظهارات را در حالی مطرح کرد که این دو نخستین ملاقات حضوری خود را از زمان انتخاب شدن بنت به سمت نخست وزیری انجام دادند.
بایدن در کاخ سفید به بنت گفت: «ما دیپلماسی را در اولویت قرار میدهیم و میبینیم که ما را به کجا میرساند، اما اگر دیپلماسی شکست بخورد، آماده هستیم که به گزینههای دیگر روی بیاوریم.»
با این حال جن ساکی، سخنگوی کاخ سفید در پاسخ به این سوال که بایدن در حال بررسی چه گزینههای دیگری است از اظهارنظر خودداری کرد.
بنت با هدف ممانعت از بازگشت آمریکا به توافق هستهای به واشنگتن سفر کرد. توافق هستهای با ایران در سال ۲۰۱۵ و در زمان ریاست جمهوری باراک اوباما امضا شد، اما بعدها آمریکا در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ از این توافق خارج شد.
از زمان خروج آمریکا از توافق هستهای در سال ۲۰۱۸، تهران نیز به طور متقابل به طور مرحلهای محدودیتهای هستهای را لغو کرد تا اینکه در نهایت تمام این محدودیتها را کنار گذاشت. این کشور در حال حاضر مقداری اورانیوم را تا ۶۳ درصد غنی سازی کرده است در حالیکه طبق برجام ایران نباید غنیسازی اورانیم را بیش از ۳.۶۷ درصد پیش ببرد. از سوی دیگر ایران از سانتریفیوژهای بسیار پیشرفته و بیشتر از آنچه در توافق مجاز بود استفاده میکند.
بنت گفت که او با استراتژی خاص خود برای «خنثیسازی جاهطلبیهای هستهای ایران» آمده است و بهطور خصوصی با بایدن صحبت خواهد کرد. وی ابراز خرسندی کرد که این دو رهبر بر این عقیده هستند که هرگز نباید به ایران اجازه داشتن سلاح هستهای داده شود.
بنت گفت: «ایران صادرکننده شماره یک تروریسم، بیثباتی و نقض حقوق بشر در جهان است؛ و در حال حاضر که ما اینجا نشستهایم ایرانیان سانتریفیوژهای خود را در نطنز و فردو میچرخانند و ما باید آن را متوقف کنیم و هر دو موافق هستیم.»
این دیدار که قرار بود روز پنجشنبه انجام شود به خاطر حمله انتحاری در فرودگاه کابل به تعویق افتاد.
بنت مخالفت خود را با توافق با ایران نشان داد و استدلال کرد که تهران در حال حاضر در زمینه غنیسازی اورانیوم پیشرفت کرده است و رفع تحریمها منابع بیشتری را برای حمایت از دشمنان اسرائیل در منطقه به ایران میدهد.
بنت افزود: «این روزها نشان میدهد که اگر رژیم رادیکال اسلامی به سلاح هستهای دست پیدا کند جهان چگونه خواهد بود.» وی این موضوع را «یک کابوس هستهای» برای کل جهان توصیف کرد.
رهبر اسرائیل روز چهارشنبه بهطور جداگانه با آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه و لوید آستین، وزیر دفاع دیدار و درباره ایران و دیگر مسائل گفتگو کرد. این نخستین سفر وی به ایالات متحده بهعنوان نخست وزیر است.
نفتالی بنت، هفته گذشته در آستانه سفر به واشنگتن گفته بود که به جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا طرحی را ارائه میدهد تا ایران را هم در زمینه هستهای و هم منطقهای متوقف کنند. وی در جلسه روز یکشنبه کابینه اسرائیل اضافه کرده بود: «من به رئیس جمهور بایدن خواهم گفت که اکنون زمان آن است که ایرانیها را متوقف کنیم و به آنها برای ورود مجدد به توافق هستهای که زمان آن منقضی شده است، طناب نجات ندهیم.»
بایدن بارها تمایل خود را برای یافتن راهی در نجات توافقنامه هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران بیان کرده است. اما هم اکنون مذاکرات غیرمستقیم بین آمریکا و ایران متوقف شده است و واشنگتن همچنان تحریمهای فلج کننده علیه این کشور را ادامه میدهد.
سفر بنت به واشنگتن چند هفته پس از ادای سوگند ابراهیم رئیسی بهعنوان رئیس جمهور جدید ایران صورت میگیرد.
رئیسی، ۶۰ ساله از روحانیون محافظهکار با روابط نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی است. وی گفته است که مخالف مذاکرات نیست با این حال مذاکره با هدف محدود کردن توسعه موشکی ایران را رد کرده است.
یورونیوز