اقتصاد ۲۴- در بهمن ماه سال گذشته و بعد از استعفای حسن قالیباف اصل، محمد علی دهقان دهنوی برای ریاست سازمان بورس انتخاب شد. او که سابقه فعالیت در نظام پولی کشور را داشت با ورودش به سازمان بورس با انتقادات زیادی از سمت فعالان اقتصادی و بازار سهام رو به رو شد.
در کارنامه دهنوی مدرک دکتری تخصصی در رشته علوم اقتصادی، گرایش اقتصاد صنعتی از دانشگاه تربیت مدرس به چشم میخورد و در سوابق اجرایی او معاون اقتصادی وزارت اقتصاد و عضو هیات مدیره بانک مسکن وجود دارد و هیچ سابقه اجرایی در بازار سرمایه بر عهده نداشته بود. همین موضوع باعث شد تا در چند وقت اخیر اختلافات زیادی بر سر انتصاب او در بازار سهام شکل بگیرد تا جایی که گفتند انتخاب او به عنوان رئیس سازمان بورس تخلف است. حالا سوال اینجاست که این تخلف به چه صورت شکل گرفته است؟
محسن علیزاده، نماینده و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در توضیح تخلف شورای عالی بورس برای انتخاب دهقان دهنوی در گفتگو با اقتصادآنلاین گفته بود: ما هرچه تذکر میدادیم که اتفاق غیرقانونی است، کم محلی میکردند. این اتفاق تنها در نحوه انتخاب آقای دهقان دهنوی رخ نداده است بلکه در برگزاری مجامع فوقالعاده برای انتخاب شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت استانها نیز تخلف کردند و باز توجیهات خود را داشتند.
او همچنین گفته بود: دهقان دهنوی کارشناس بخش دولتی بوده است. از طرفی ایشان باید ابتدا عضو هیات مدیره سازمان بورس میشد. سپس باید هیات مدیره بورس، آقای دهقان دهنوی را به شورا پیشنهاد میداد و شورا در یک یا چند جلسه برنامههای ایشان را بررسی میکرد؛ که هیچکدام از این اتفاقها نیافتاد.
بیشتر کارشناسان بازار سرمایه بر این نظر هستند که دهقان دهنوی در ابتدای ریاستش عملکرد به شدت ضعیفی داشت و اتخاذ سیاست نامتقارنسازی دامنه نوسان بر بحران بازار و سهامداران دامن زد.
گرچه از دید برخی از کارشناسان بازار، توجه دهنوی به شرکتهای بورسی و تلاش او برای خارج شدن صنایع از بحث قیمتگذاری دستوری قابل توجه است، اما بیتوجهی او به زیان سهامداران خرد و تلاش نکردن برای جبران زیان آنها عملکرد منفی او را پررنگتر میکند.
با وجود آنکه از ابتدای سال جاری تا به حال شاخص کل حدودا ۲۵ درصد رشد کرده، اما همچنان پرتفوی سهامداران نسبت به سال گذشته زیانده بوده است و هنوز ریزشهای سال گذشته جبران نشده است.
در سال گذشته همزمان با عرضه صندوقهای دولتی دارایکم و پالایش یکم به مردم کارشناسان بازار به گران بودن این صندوقها به خصوص صندوق پالایش یکم تاکید کرده بودند، اما با استقبال گسترده مردم از این دو صندوق و ریزش بازار بیشتر سرمایهگذاران ETFهای دولتی نقره داغ شدند و هنوز بعد از گذشت یک سال زیان آنها جبران نشده است.
بیشتر بخوانید:سهام عرضه شده توسط دولت در بازار، بازارگردانی میشود
با روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی در کشور و تغییر وزرا، به احتمال زیاد مدیران میانی سازمانها هم تغییر کنند و با توجه به این موضوع به نظر میرسد رئیس سازمان بورس هم تغییر کند. اما در این مدت کوتاه ریاست دهقان دهنوی، او چه عملکرد مثبت و منفی را در کارنامه خود ثبت کرده است؟
دهقان دهنوی که از بهمن ماه سال گذشته در مسند ریاست سازمان بورس قرار گرفته است، بیشترین اثرگذاری خود را در بحث حذف قیمتگذاری دستوری در برخی از صنایع بورسی داشته است. اگر چه این موضوع در جای خودش عملکردی مثبت قلمداد میشود، اما به دلیل آنکه از بخشهای دیگر بازار غافل شده است عملکردی منفی به حساب میآید.
در جلسات مکرر سازمان بورس با بدنه دولت قرار شد تا ۲۰۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی به بازار سهام واریز شود تا از ریزش بیشتر بازار با تزریق نقدینگی جلوگیری شود، اما تنها در یک مرحله ۵۰ میلیون دلار به بازار تزریق شد و بعد ازآن دیگر خبری از واریزی جدید نبود.
به عقیده کارشناسان، دهقان دهنوی در اوایل ریاست خود از مشاوران و کارشناسان خبره بازار مشورت نگرفت و به دلیل گرفتن تصمیمات خلقالساعه و هیجانی در ریزش بیشتر بازار در نیمه دوم سال گذشته نقش پررنگی را بازی کرد.
مریم محبی، کارشناس بازار سهام معتقد است: مهمترین ویژگی منفی رئیس سازمان بورس خنثی بودن وی در تصمیمگیریهای بازار و عدم رفتار مقتدرانه او در سیاستگذاریهای مربوط به بازار سرمایه است.
اما در کنار عملکرد منفی او تصمیمات درست و به جای دهقان دهنوی در دو ماه گذشته به بازار کمک کرده است. عرضه سیمان در بورس کالا، تلاش برای خروج خودرو از قیمتگذاری دستوری و ارتباط قوی با نهادهای مالی بازار سرمایه از عملکرد مثبت او بوده است.
به عقیده برخی از کارشناسان، توسعه ابزارهای مالی در بازار سرمایه، تلاش برای رقابتی کردن فعالیتها و تلاش برای افزایش بعد نظارتی در بازار سهام از فعالیتهای موثر او بوده است.