تاریخ انتشار: ۱۹:۳۷ - ۰۵ مهر ۱۴۰۰

تیشه بر جان دریاچه ارومیه با از سرگیری سدسازی

سازمان حفاظت محیط زیست در حالی در انتظار سکاندار جدید است که زمزمه‌ها و تلاش‌هایی برای اجرا و تکمیل پروژه‌های سد‌های نیمه ساخت حوضه دریاچه ارومیه مطرح شده است.

دریاچه ارومیه

اقتصاد۲۴- از اواسط دهه ۸۰ روند خشک شدن دریاچه ارومیه - بزرگترین دریاچه داخلی کشور - به محل نگرانی و یکی از بزرگترین دغدغه‌های زیست محیطی کشور و حتی منطقه تبدیل شده است؛ دریاچه‌ای در مرز آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی که خشک شدن آن علاوه‌بر آثار مخربی که بر اکوسیستم و حیات اجتماعی جوامع بومی منطقه برجای می‌گذارد، می‌تواند این دریاچه را به یکی از بزرگترین منابع گردوغبار نمکی منطقه تبدیل کند.

از حدود ۱۵ سال گذشته در پی اطلاع‌رسانی و هشدار کارشناسان نسبت به وضعیت دریاچه ارومیه اکنون دیگر کسی نیست که نگران حیات این دریاچه نباشد. ستاد احیای دریاچه ارومیه در دولت یازدهم نیز برای رسیدگی به وضعیت این دریاچه در سال ۹۲ آغاز به‌کار کرد و از نخستین اقداماتی که در زمینه احیای این دریاچه انجام شد، متوقف کردن ۳۳ سد در دست اجرا و یا مطالعه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بود که از جمله مهمترین آن‌ها می‌توان به توقف احداث چهار سد بزرگ ملی سیمینه، لیلان، باراندوز و نازلو در کنار سایر سد‌های این حوضه اشاره کرد.


بیشتر بخوانید:کاهش حجم آب دریاچه ارومیه به بیش از ۲ میلیارد متر مکعب


در حالی‌که کارشناسان دلایل متعددی از جمله خشکسالی، احداث بزرگراه روی دریاچه، احداث بی‌رویه سد و استفاده بی‌رویه از منابع آب حوضه آبریز دریاچه را به‌عنوان علل خشک شدن دریاچه ارومیه عنوان کردند که برخی دیگر از کارشناسان سد سازی را در خشک شدن دریاچه بی‌تاثیر می‌دانستند. با این حال با توجه به اینکه مساحت آبی ناچیزی از دریاچه ارومیه باقی مانده بود، تصمیم به توقف سدسازی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه گرفته و طبق اعلام وزارت نیرو عملیات احداث دو سد نازلو و باراندوز در سال ۹۳ در راستای احیای دریاچه ارومیه متوقف شد.

با این حال سال گذشته زمزمه‌های تکمیل سد‌های نیمه ساخت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از جمله آن‌ها سد «نازلو»، «لیلان‌چای» و «باراندوز» بار دیگر موجی از نگرانی‌ها را درباره وضعیت و سرنوشت این دریاچه به همراه داشت، اما مسعود تجریشی - مدیر دفتر برنامه ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه - با اعلام اینکه "عملا هرگونه بارگذاری جدید در حوضه آبریز این دریاچه تا هفت سال دیگر که دریاچه ارومیه کامل احیا شود ممنوع است" از شدت این نگرانی‌ها کاست. این ستاد همچنین اظهار کرده بود که "اگر قرار باشد سد‌های نیمه ساخته تکمیل شوند وزارت نیرو باید آب بیشتری را به سمت دریاچه ارومیه رها کند و به همین دلیل کار برای وزارت نیرو بسیار پیچیده خواهد شد. ".

اما حالا بار دیگر تکمیل ساخت برخی سد‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه از جمله سد نازلو مطرح شده است. یاسر رهبردین- مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی - در دیدار با نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی درباره از سرگیری ساخت سد نازلو و ضرورت و فوریت قرار گرفتن این اقدام در دستور کار مسئولان کشوری و استانی اظهاراتی کرده و معتقد است که سد‌ها موجب تخریب دریاچه ارومیه نبوده‌اند و تغییر رژیم بارش‌ها که باعث کاهش مدت و زمان بارش‌ها شده، تغییر کاربری زمین‌های دیم به آبی، تغییر الگوی کشت از محصولات کم آب بر به پر آب بر و پل میانگذر دریاچه ارومیه که باعث برهم خوردن اکوسیستم و گردش آب دریاچه ارومیه شده است از دلایل اصلی خشکی دریاچه ارومیه هستند.

او تکمیل سد نازلو را از راهکار‌های لازم برای مقابله با تغییرات اقلیمی، کنترل سیلاب و تامین آب شرب مردم ارومیه و روستا‌های منطقه برشمرده، در حالی‌که کمتر از دو هفته پیش مدعی بود که مشکل تامین آب شرب در استان آذربایجان غربی وجود ندارد.

از سرگیری طرح‌های سدسازی در غیبت ستاد احیای دریاچه ارومیه

محسن موسوی خوانساری - کارشناس آب- ضمن انتقاد از اجرای هرگونه عملیات سدسازی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه معتقد است که تلاش برخی مسئولان برای اجرا و تکمیل سد نازلو و سایر سد‌های نیمه ساخت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه درحالیست که ستاد احیای دریاچه ارومیه مدتی است که عملا فعالیتی ندارد.

این کارشناس آب با اشاره به اینکه در سال ۹۲ و در بدو تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه، ۳۳ سد مطالعاتی و هفت سد اجرایی با ظرفیت یک میلیارد ۳۰۰ میلیون متر مکعب با دستور هیات دولت متوقف شد، اظهار می‌کند: از سال ۹۲ تاکنون مطالعه و اجرای طرح‌های سدسازی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ممنوع بود، اما متاسفانه در غیبت ستاد احیای دریاچه ارومیه، برخی مسئولان در تلاش برای اجرایی کردن احداث سد‌های نیمه ساخت در حوضه آبریز این دریاچه هستند. در چنین شرایطی ضروری است که فعالیت این ستاد مجدد از طرف رییس سازمان حفاظت محیط زیست و با دستور هیات دولت پیگیری شود.

موسوی با بیان اینکه قرار بود حدود ۲ میلیارد و ۵۰۰ متر مکعب از هفت میلیارد متر مکعب آب تجدیدپذیر حوضه دریاچه ارومیه به احیای این دریاچه اختصاص یابد، درباره پیامد‌های تکمیل سد‌های نیمه ساخت در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از جمله سد «نازلو» تصریح می‌کند: با توجه به اینکه حجم این سد‌ها بیش از مقدار آب تجدیدپذیر مصرفی خواهد بود، از این رو تکمیل آن‌ها باعث افزایش سطح زیرکشت و قطع جریانات آبی به دریاچه ارومیه به میزان بیش از ۱۰۰ میلیون متر مکعب در سال خواهد شد و این امر خشک شدن دریاچه ارومیه را درپی دارد.

درحالی بعضی نمایندگان مجلس و برخی مسئولان استانی بیش از یک سال و به عناوین مختلف به‌دنبال اجرا و تکمیل پروژه‌های سد سازی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه هستند که نه تنها حق‌آبه این دریاچه کامل پرداخت نشده بلکه به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربیتراز آن ۶۲ سانتی‌متر و وسعت آن ۱۵۴۶ کیلومتر مربع نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. هرچند انتقادات زیادی به ستاد احیای دریاچه ارومیه مبنی بر عدم موفقیت در احیای این دریاچه علی‌رغم هزینه‌کرد ۱۵ هزار میلیارد تومانی این ستاد طی هفت سال گذشته همچنین اجرای طرح انتقال آب از رودخانه زاب به دریاچه ارومیه علی‌رغم مخالفت بسیاری از کارشناسان وارد است، اما به‌نظر می‌رسد که ازسرگیری طرح‌ها رمق و جانی برای بزرگترین دریاچه شور خاورمیانه باقی نمی‌گذارد.

لازم به ذکر است که وسعت دریاچه ارومیه که در سال ۱۳۷۷ با مساحتی حدود ۶۰۰۰ کیلومتر مربع در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار داشت، اکنون به ۱۹۹۲ کیلومتر مربع رسیده است.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.
خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

اعلام خبر مهم سردار قاآنی از یک حادثه درباره اسرائیل

حال و هوای تهران با اولین برف زمستانی

اعلام آمار عجیب مرگ‌های ناشی از آلودگی هوا در ایران

عکس/ استوری عاشقانه فرشته حسینی برای همسرش حسابی سروصدا کرد

بن‌گویر و وزرای حزبش استعفا کردند

عکس/ سه گروگانی که حماس آزاد خواهد کرد

اینفوگرافی/ قضات مشهوری که ترور شدند

تغییر ساعت بازی استقلال و شمس آذر

فیلم/ نیرو‌های حماس در خان‌یونس پس از اعلام آتش بس

فیلم/ سردار قاآنی: امروز از بزرگترین شکست اسرائیل رونمایی می‌شود

پرسپولیس به دنبال توافق با اسماعیل کارتال

فیلم/ افشاگری گوینده سابق خبر: عمدا من را زشت گریم می‌کردند

خداحافظی با سامانه نیما در اولین روز بهمن

ماجرای تاخیر در واریز فیش حقوقی بازنشستگان چه بود؟

نایب قهرمانی سارا خادم الشریعه در شطرنج قهرمانی اروپا

واکنش عجیب نماینده مجلس به خروج شرکت عربستانی از ایران: پشه چیست که فشار خونش چه باشد؟

عکس/ سلفی لیلا اوتادی با این متن عجیب حسابی غوغا کرد

عکس/ دستکش‌های دفاع شخصی زنان حدود ۱۷۵ سال پیش

عکس/ پشت صحنه خونه مادربزرگه ۳۸ سال پیش

اینفوگرافی/ چرا آمریکا به جنگ تیک تاک TikTok رفت؟

عکس/ قاب صمیمی طلا، قربان، حشمت‌خان و ثریا در پشت صحنه سریال سوجان

عکس/ وضعیت محبوبیت ترامپ در زمان بازگشت به کاخ سفید

مقایسه تکان دهنده بازار مسکن ایران و عربستان/ دوره انتظار خرید مسکن در عربستان سعودی فقط ۳ سال

فیلم/ نقض آتش بس از سوی رژیم صهیونیستی در غزه

عکس/ نمایی از شرق تهران در دوره قاجار ۱۳۳ سال پیش

فیلم/ حضور سردار قاآنی در مراسم آیین تقدیر از پزشکان

فیلم/ ارتش اسرائیل از شمال غزه عقب‌نشینی کرد

عکس/ رئیس قوه قضائیه در منازل شهیدان رازینی و مقیسه

مراسم تحلیف ترامپ چگونه برگزار خواهد شد؟

عکس/ گردشگران آمریکایی ۵۰ سال پیش در نقش رستم مرودشت

فیلم/ استقرار پلیس فلسطین محمود عباس در سرتاسر غزه

فیلم/ بارش برف شدید در ولنجک تهران

عکس/ ابهت و زیبایی دماوند از فراز ابر‌ها

ساعت بازی استقلال مقابل شمس‌آذر مشخص شد

عکس/ بعد از TIKTOK، کپ کات هم در آمریکا از دسترس خارج شد

اعلام زمان شارژ سهمیه بنزین بهمن ماه

فیلم/ جشن خیابانی اعلام آتش بس در غزه

زمان بازگشت ستاره مصدوم استقلال

معامله ۲ میلیون و ۶۵۸ هزار تن انواع محصول در بورس کالا

قرارداد ۲۵ ساله ایران و روسیه ؛ امضای معاهده با همسایه بدعهد/ آیا روس‌ها این بار به عهد خود وفا می‌کنند؟

سوء‌استفاده از کریم باقری در پرسپولیس

جدیدترین ارقام از بازار اجاره مسکن در تهران + جدول

فیلم/ جاده چالوس برفی شد

فیلم/ ورود ترامپ و خانواده به واشنگتن برای مراسم تحلیف

شاه ماهی پرسپولیس در راه استقلال؟

جدیدترین قیمت فروش آپارتمان در جنوب تهران/ قیمت مسکن از ابوذر و شادآباد تا خانی آباد و نعمت آباد + جدول

توقف قیمت دلار در محدوده امن

فیلم/ شادی شهروندان غزه پس از اعلام آتش‌بس

آغاز اجرای توافق آتش‌بس در غزه

فیلم/ وضعیت معابر در صبح برفی پایتخت