بررسی اولویت‌های تزریق دُز سوم واکسن کرونا

اقتصاد۲۴- دکتر سید محسن زهرایی، با اشاره به اینکه تاکنون نزدیک به ۵۲ میلیون دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده است، گفت: از تعداد یاد شده قریب بیش از ۳۶ میلیون نفر دوز اول واکسن و بیش از ۱۵.۵ میلیون نفر هم دوز دوم را دریافت کردند و واکسیناسیون آن‌ها کامل شده است و بر این اساس حدود ۱۹ درصد جامعه کاملا با واکسن ایمن شدند و حدود ۶۰ درصد از کل جمعیت هم حداقل یک نوبت واکسن دریافت کردند.
واکسیناسیون و حفاظت از کودکان علیه فلج اطفال و سرخک طی ۳۰ سال گذشته

وی افزود: برای اینکه در واکسیناسیون اهدافمان محقق شود باید مشارکت مردم را داشته باشیم. ما در واکسیناسیون فلج‌اطفال و سرخک هم اگر مشارکت خانواده‌ها و جامعه را نداشتیم پوشش واکسیناسیون کامل نمی‌شد و نمی‌توانستیم جلوی ورود این ویروس‌ها به کشور را بگیریم و چیزی که بچه‌های ما را در ۳۰ سال گذشته از فلج اطفال حفظ کرده است، پوشش کامل واکسیناسیون بوده است. در مورد کووید۱۹ هم مانند سایر بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن چنین چیزی صدق می‌کند. تجربه کشور‌های دیگر که جلوتر از ما توانستند درصد بالایی از جامعه خود را واکسینه کنند نشان می‌دهد که اگر پس از واکسیناسیون هم درگیر موج‌های بیماری کرونا شدند، عمده افرادی که واکسن نزده بودند دچار بیماری سخت شدند.

او ادامه داد: طبیعتا واکسن‌ها بر اساس اثربخشی خود نیز می‌توانند تاثیر متفاوتی روی بروز و شیوع بیماری در جامعه داشته باشند. اگر واکسنی داشته باشیم که یک یا دو دوز تزریق آن بتواند ایمنی طولانی ۱۰ یا ۲۰ ساله ایجاد کند، پروتکل‌های واکسیناسیون آن با واکسنی که بتواند فرضا یک‌سال ایمنی ایجاد کند متفاوت است یا واکسنی که بتواند تا ۹۰ درصد ایمنی ایجاد کند با واکسنی که ۷۰ درصد ایمنی ایجاد می‌کند، متفاوت است؛ بنابراین استراتژی‌ها متفاوت است؛ اما در هر حال باید تلاش کنیم همه افراد جامعه تحت پوشش واکسیناسیون قرار گیرند.

سرعت واکسیناسیون کرونا در کشور تابع سرعت تامین واکسن

رییس اداره بیماری‌های قابل پیشگیری با واکسن وزارت بهداشت درباره روند واکسیناسیون کرونا در ایران، خاطرنشان کرد: تاکنون میزان تزریق واکسن به افراد تابعی از سرعت تامین واکسن بوده است؛ به طوری که طی ۷ ماهی که واکسیناسیون آغاز شده است هر زمان واردات و تامین واکسن سرعت خوبی داشته، سرعت واکسیناسیون هم افزایش یافت.

زهرایی تاکید کرد: طی مدت اخیر هم با افزایش واردات سرعت واکسیناسیون به خوبی افزایش داشته است؛ به شکلی که به تزریق روزانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار دوز هم رسیدیم. اما تجربه سایر کشور‌ها به ما نشان می‌دهد که این روند تا زمانی جلو می‌رود، اما بعد از آنکه تعداد قابل توجهی واکسینه شدند، یک جایی سرعت واکسن تابع تقاضای مردم می‌شود. یعنی ممکن است در هفته‌های آتی و آبان ماه علی‌رغم اینکه واکسن در اختیار داریم، ولی مراکز تزریق خلوت شوند و این جا است که نقش آگاهی‌رسانی و رسانه مشخص می‌شود تا با اطلاع رسانی صحیح افراد تشویق به تزریق واکسن شوند.

استقبال ۸۵ درصدی مردم از برنامه واکسیناسیون کرونا

وی با اشاره به انجام یک مطالعه در وزارت بهداشت، تصریح کرد: به نظر می‌رسد حدود ۸۵ درصد مردم از برنامه واکسیناسیون استقبال خواهند کرد؛ ولی ۱۵ درصد همچنان تردید دارند و باید تلاش کنیم این گروه را به سمت تزریق واکسن سوق دهیم؛ اما خب ممکن است درصد اندکی باقی بمانند که بازهم تمایلی به دریافت واکسن نداشته باشند، ولی تعداد این افراد اندک است.

ایمنی زایی واکسن‌های کرونا تا چه زمانی ماندگار است؟

زهرایی با بیان اینکه مدت زمان زیادی از شیوع بیماری کووید۱۹ در کشور نگذشته است، تاکید کرد: واکسن‌ها به تدریج به بازار آمدند، ولی هنوز زمان چندانی از در اختیار قرار گرفتن واکسن‌ها نمی‌گذرد، پس درباره مدت زمان ایمنی‌زایی آن‌ها باید منتظر اطلاعات جدیدتر باشیم. طبیعتا فاکتور‌های متعددی در این زمینه مطرح است که یکی از آن‌ها می‌تواند این باشد که پس از تزریق واکسن سطح ایمنی بدن چقدر بالا می‌ماند؟ سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است افرادی که به کرونا مبتلا شوند به طور معمول تا ۶ ماه در برابر ابتلا به فرم‌های شدید حفاظت نسبی دارند. در مورد واکسن‌ها هم این تصور وجود دارد و حداقل ۶ تا ۸ ماه در مقابل ابتلا به فرم‌های شدید ایمنی ایجاد می‌کنند؛ در نتیجه کشور‌هایی که برنامه تزریق دوز سوم را دارند برای بالای ۶ ماه برنامه‌ریزی می‌کنند.

بیشتر بخوانید: بدن چه زمانی پس از واکسن زدن مقابل کرونا ایمن می‌شود؟

آیا همه افراد باید دُز یادآور را تزریق کنند؟

وی افزود: البته هیچ اطلاعات علمی فعلا از این موضوع پشتیبانی نمی‌کند که همه مردم باید نوبت یادآور واکسن را دریافت کنند و کشور‌هایی که در زمینه تزریق دوز سوم برنامه ریزی می‌کنند فعلا به گروه‌های خاص مثل افراد دچار نقص سیستم ایمنی، کادر درمان و... فکر می‌کنند. در کشور خودمان نیز در حال بررسی این موضوع در کمیته فنی واکسیناسیون کشوری کووید۱۹ هستیم و احتمالا تعریف گروه برای دوز یادآور درحال انجام است و احتمالا از نیمه مهرماه این گروه تعیین شوند که اولویت دریافت کنندگان دوز یادآور سوم مشخص شود.

زهرایی با تاکید بر اینکه بهترین واکسن، واکسنی است که در اختیارمان باشد، اظهار کرد: خوشبختانه واکسن‌های خوبی در کشور تامین شده است و این مسیر ادامه دارد، اما در مورد اینکه قرار است واکسن‌های دیگری به سبد واکسیناسیون اضافه شود یا خیر، ان شاءلله دستورالعمل‌های تزریق هم متعاقبا اعلام می‌شود.

اهمیت رعایت موارد بهداشتی با وجود تزریق دو دُز واکسن

وی افزود: درباره تزریق واکسن به افراد زیر ۱۸ سال نیز به تدریج مستندات بیشتری از واکسن‌ها اعلام می‌شود و تاییدیه‌های بیشتری را دریافت می‌کنند. در حال حاضر برنامه واکسیناسیون ما گروه سنی ۱۵ تا ۱۸ سال را هم تحت پوشش برده است تا با ایمنی زایی بالاتر، خانواده‌ها فرزندان خود را با آسودگی خاطر به مدرسه بفرستند. برای تزریق واکسن به گروه سنی پایین‌تر هم در زمان مقرر اطلاع رسانی انجام خواهد شد. البته فعلا حتی با تزریق دو دوز واکسن هم همچنان باید تمام مراقبت‌های بهداشتی فردی انجام شود تا زمانی که به نقطه‌ای برسیم که محدودیت‌ها کاسته شود.

زهرایی درباره تزریق هم زمان یا با فاصله زمانی کم واکسن آنفلوآنزا و کرونا، گفت: نزدیکی و حتی هم زمانی تزریق این دو واکسن مشکلی ندارد. البته توصیه می‌کنیم اگر تعجیلی در تزریق واکسن ندارند حدودا دو هفته بین تزریق دو واکسن فاصله قائل شوند تا عوارض احتمالی تزریق واکسن مثل تب و بدن درد و... تداخل نکند، اما از جهت علمی همزمانی تزریق دو واکسن مانعی ندارد.

او درباره تزریق واکسن به معلولان در منازل آنها، گفت: این کار هم در آینده نزدیک انجام خواهد شد، اما هدف این است که سطح سلامت عمومی را افزایش دهیم و اگر بتوانیم عموم جامعه از جمله افرادی که به معلولین خدمت می‌دهند و یا فرد در تماس با او را واکسینه کنیم خود به خود فرد معلول هم در معرض خطر بیماری نخواهد بود و به نظر می‌رسد این کار منطقی‌تر باشد تا جمعیت کثیری از عموم مردم واکسینه شوند. طبیعتا وقتی به درصد مناسبی رسیدیم باید به دنبال لکه‌گیری جا ماندگان از جمله افرادی که نمی‌توانند از منزل خارج شوند برویم.

لزوم ثبت اطلاعات واکسیناسیون افراد در سامانه‌های الکترونیک سلامت

وی درخصوص کارت‌های دیجیتال واکسن کرونا، بیان کرد: تمام واکسیناسیون و سوابق آن باید در سامانه الکترونیک سلامت درج شود و افراد در سامانه‌ها ثبت می‌شوند و اینکه هرکس یک برگه بیاورد که واکسن زده ملاک نیست، ملاک اصلی سامانه‌های الکترونیک سلامت است که اسامی افراد پس از تزریق واکسن در آن ثبت می‌شود. الان حدود ۵۱ میلیون تزریق واکسن داشتیم و ممکن است در برخی موارد معدود خطایی در ثبت داده‌ها رخ داده باشد که این موارد هم از مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت با دانشگاه‌های علوم پزشکی پیگیری می‌شود که مشکل این افراد هم برطرف شود.

وی افرود: افرادی که دو دوز واکسن تزریق کردند با مراجعه به سامانه vcr.salamat.gov.ir/fa داده‌ها را وارد می‌کنند و کارت واکسن برایشان اینترنتی صادر می‌شود. فعلا امکان صدور کارت دیجیتال انگلیسی زبان برای همه مسافران سفر‌های خارجی فراهم است؛ ولی در مورد صدور کارت فارسی زبان سامانه در حال تکمیل است و مشکلات احتمالی به زودی رفع می‌شود. با توجه به مسائلی که پیرامون هوشمندسازی کنترل کرونا مطرح می‌شود قطعا در روز‌های نزدیک مشکلات احتمالی سامانه رفع می‌شود.