تاریخ انتشار: ۱۶:۰۰ - ۳۰ آبان ۱۴۰۰

تناقض عجیب مصوبه آزاد شدن واردات خودرو

نهایی شدن مصوبه واردات خودرو خارجی به کشور، اصلا خبر خوبی برای آینده اقتصاد ایران نیست. در این گزارش تبعات این مصوبه را بررسی کردیم.

واردات خودرو

اقتصاد ۲۴- در هفته‌ای که گذشت، نمایندگان مجلس با اصلاح طرح ساماندهی واردات خودرو به هر شخص حقیقی و حقوقی اجازه دادند به ازای صادرات خودرو یا قطعات یا سایر کالا‌ها و خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه، نسبت به واردات خودرو برای تنظیم بازار اقدام کنند.

دستور العمل جدید واردات خودرو

ماجرای این تصمیم مجلس و منشا آن به سال ۹۶ باز می‌گردد. پیش از شروع دور تازه تحریم‌ها، دولت حسن روحانی واردات خودرو را ممنوع اعلام کرد. استدلال دولت در آن زمان این بود که واردات خودرو موجب ارزبری از کشور و به تولید داخل آسب وارد خواهد شد. این ممنوعیت تاکنون ادامه داشته و اکنون عمده خودرو‌های صفر کیلومتر خارجی با مدل ۲۰۱۷ و به تعداد اندکی با مدل ۲۰۱۸ در کشور موجود هستند. یعنی خودرو جدید و مدل ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ امکان ورود به کشور را نداشته است.

در ادامه امسال نمایندگان مجلس طرح لغو ممنوعیت واردات خودرو را در دستور کار خود قرار دادند. استدلال مجلسی‌ها برخلاف دولت روحانی این بود که ممنوعیت واردات خودرو به بازار خودرو آسیب وارد کرده و باعث گرانی قیمت خودرو و کاهش عرضه آن شده است. در همین راستا طی چند ماه گذشته مجلس طرح لغو ممنوعیت را تصویب و برای تبدیل شدن به قانون به شورای نگهبان فرستاد. اما این طرح در شورای نگهبان تایید نشد و این شورا با درخواست اصلاح، طرح را به مجلس بازگردانند.

شورای نگهبان در توضیح علت مخالفت خود با این طرح گفته بود که میزان خروج ارز حاصل از واردات خودرو در این طرح مشخص نیست و مجلس باید توضیح دهد که واردات خودرو تحت چه شرایطی می‌تواند میزان خروج ارز را کنترل کند و چگونه با اجرای این طرح به تولید داخل آسیبی وارد نخواهد شد.

بالاخره هفته گذشته نمایندگان مجلس با این ملاحظات آخرین تغییرات را در طرح یادشده لحاظ کردند. نمایندگان مجلس برای واردات خودرو شرط گذاشتند که بر اساس آن هر کسی درصورت صادرات از خودرو نهایی گرفته تا قطعات می‌تواند خودرو وارد کند.

واردات خودرو خارجی آزاد شد؛ مخالفان و موافقان چه می‌گویند؟

موافقان این طرح معتقدند، اجرایی شدن آن می‌تواند منجر به یک تحول و تکان اساسی در بازار خودرو شود و در عین حال به ضرر دلالان و سودجویانی است که خودرو‌ها را با قیمت‌های کذایی به مشتریان می‌فروشند.

موافقان در حالی اجرای این طرح را پایانی بر کار دلالان بازار خودرو می‌دانند که بررسی‌ها نشان می‌دهد، خود این طرح یک بازار سیاه و واسطه گری بزرگی را به اقتصاد ایران تحمیل می‌کند.


بیشتر بخوانید: آخرین مهلت ثبت‌نام یارانه خودرو


تجربه مشابه این طرح یعنی واردات در ازای صادرات حتی در حد قطعه خودرو، در دهه ۶۰ هم تجربه شده است. نگاهی به این تجربه نشان می‌دهد، آن زمان قرار شده بود صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات خود را به داخل بازگردانده و به واردکنندگان به قیمت آزاد بفروشند. تفاوت میان این دو نرخ و سود زیاد برای صادرکنندگان باعث شد، برخی حتی سبزیجات و میوه جات کم کیفیت به امارات صادر کنند و در مقابل اسناد آن صادرات، ارز را به قیمت آزاد به وارد کننده بفروشند. حتی ماجرا به همین هم ختم نشد، در گزارش‌های ثبت شده آن دوره تاریخی آمده که برخی صادرکنندگان صوری محصولات را به دریا می‌ریختند و با ثبت صوری سند صادرات شروع به دلالی ارز کردند و با نرخ آزاد به واردکنندگان می‌فروختند.

نقطه تاریک این تجربه این است که گفته می‌شود همین سیاست به ابزاری برای پول شویی تبدیل شد و برخی برای تطهیر ارز‌های خود به صورت صوری محصولی برای صادرات ثبت می‌کردند و به این واسطه ارز با منشا ناشناس را وارد کشور می‌کردند.

اما بررسی این تجربه نشان می‌دهد، اکنون طرح ممنوعیت واردات خودرو می‌تواند حتی بدتر از تجربه دهه ۶۰ شود. چرا که اکنون صادرکننده حتی در صورت صادرات قطعه خودرو هم می‌تواند خودرو وارد کند و چندین برابر سود به جیب بزند؛ قطعاتی که حتی می‌توانند به جای رسیدن به مقصد در دریا ریخته شوند، اما در عوض مجوز واردات خودرو چندصدمیلیون تومانی را نصیب صادرکننده کنند.

برخی کارشناسان سناریوی دیگری نیز مطرح می‌کنند، اینکه با اجرای این طرح صادرکنندگان قطعات خودرو به کشور‌های همسایه صادر می‌کنند، اما از آنجا که تقاضای زیادی در کشور‌های همسایه برای قطعات ایرانی خودرو وجود ندارد، معاملات صوری اتفاق خواهد افتاد، به این صورت که قطعه خودرو به شکل رسمی صادر می‌شود و صادرکننده مجوز واردات خودرو خارجی را می‌گیرد، اما در مقابل همان قطعات را به صورت قاچاق به کشور بازمی گردانند؛ بنابراین مجلس هیچ تمهیداتی برای نظارت بر واردات در ازای صادرات نچیده و فقط اعلام کرده شما هر چیزی حتی شده یک قطعه صادر کنید و در ازای آن خودرو لوکس خارجی وارد کنید.

نکته بعدی اینجاست که در این چرخه واردات در ازای صادرات اساسا معادل سازی اتفاق نیفتاده است. یعنی فرد می‌تواند قطعات خودرو با ارزش چند میلیون تومان صادر کند و در مقابل صد‌ها دلار ارز برای واردات خودرو خارجی از کشور خارج کند.

موضوع دیگر هم این است که گرچه مجلس اعلام کرده واردات خودرو خارجی در ازای صادرات خودرو نهایی و قطعات خواهد بود، اما باتوجه به وضعیت تولید داخل، این طرح به صادرات فقط قطعات ختم می‌شود. چراکه شرایط صادرات خودرو در سال‌های اخیر نشان می‌دهد، خودرو‌های ساخت ایران که به لحاظ کیفیت خود مشتری‌های داخلی را هم راضی نمی‌کند، چندان مورد استقبال در کشور‌های دیگر هم نیست به گونه‌ای که اخیرا آذربایجان و سوریه هردو از ادامه کار کارخانه‌های تولید خودرو ایرانی در کشور خود به دلیل کیفیت پایین جلوگیری کردند. به گفته کارشناسان، خودرو‌های تولید ایران جز چند بازار محدود، چندان قابلیت صادرات نداشته و آمار‌های خودروسازان نیز حاکی است تعداد این خودرو‌ها بسیار اندک است.

واردات خودرو خارجی در میان تناقض مجلس یازدهم

تمامی این موارد نشان می‌دهد، مصوبه مجلس بدون هیچ پشتوانه کارشناسی نه دقیق است و نه به نفع اقتصاد کشور. ضمن اینکه از تمامی این موارد هم که بگذریم به یک تناقض جدی نمایندگان در تنظیم این مصوبه می‌رسیم. مجلس مدعی است، چون میزان عرضه خودرو در داخل کم است و به اندازه نیاز کشور نیست، خودرو خارجی باید وارد شود. بعد در کمال تعجب برای واردات خودرو خارجی شرط می‌گذارند که در صورت صادرات خودرو ایرانی می‌توان خودرو خارجی وارد کرد؛ بنابراین اگر عرضه خودرو در کشور کم است و باید کسری آن از طریق واردات جبران شود، چرا مجلس دست به ابتکار زده و می‌گوید خودرو صادر کنید تا بتوانید وارد کنید؟

به نظرمی رسد تا مجلس به این سوال کلیدی و ساده پاسخ ندهد، نمی‌توان انتظار هیچ اثر مثبتی در بازار خودرو با واردات خودرو خارجی داشت.

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت ساعت اپل، سامسونگ و شیائومی امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه پارسیان امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع زعفران + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه ۹ فروردین ۱۴۰۳

پیش بینی یک کارشناس از قیمت مسکن تا پایان خرداد

حرکت جدید و معنادار یکتا ناصر علیه منوچهر هادی + عکس

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

بهروز محبی: قیمت واقعی دلار از نرخ نیمایی هم پایین‌تر است

خواص سقز که نمی‌دانستید

ماجرای رأی لحظه آخری احمدی‌نژاد بعد از عمل جراحی پلک

تاجگردون: ۱۴۰۳ سال خیلی سختیست

عکس/ جواد عزتی در پشت‌صحنه زخم کاری ۳

خبر فوری شورای نگهبان درباره لایحه عفاف و حجاب

مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

آخرین آمار شمار کشته‌های تصادفات نوروزی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

نرخ جریمه‌های رانندگی ۵ برابر می‌شود

دیدار اسماعیل هنیه با محمدباقر قالیباف

قیمت محصولات ایران‌خودرو پنج‌شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

اینفوگرافی/ کدام آقازاده‌ها تا امروز محاکمه شده‌اند؟

پسر آیت‌الله علم‌الهدی: ارتباطی با هولدینگ گردشگری ندارم

آغاز فروش بلیت قطارهای نیمه دوم فروردین

آخرین وضعیت جاده‌های کشور

فیلم/ ریزش سنگ در محور سیاه بیشه جاده چالوس

فیلم/ رپ خواندن حمید صفت در سریال اژدهای هفت سر

عکس خانوادگی مهلقا باقری برای نوروز

فیلم/ تصاویری باور نکردنی از رسول خادم

فیلم/ واکنش جالب سحر دولت‌شاهی به شنیدن واژه خیانت

هشدار به مردم درباره آگهی‌های جعلی فروش مسکن

مرعشی: اگر قرار بود رئیسی و قالیباف رئیس دو قوه شوند، چرا آن‌ها را جابه‌جا گذاشتید؟

واریز یارانه نقدی فروردین با افزایش ۱۵ درصدی

فیلم/ چرا اعتراضات سیاسی در اکباتان متفاوت بود؟

تاریخ ازدواج پژمان جمشیدی مشخص شد

خودروی محبوب ایرانی‌ها نسل عوض کرد

دهه هشتادی‌ها در بازار فروش اعضای بدن

کوچک‌شدن طبقه متوسط؛ مهم‌ترین تغییر اجتماعی سال ۱۴۰۲

مهم‌ترین نکاتی که باید در انتخاب یک بروکر به آن‌ها دقت کنید

قیمت جدید طلا ۹ فروردین ۱۴۰۳

آزمون شیائومی برای شکست بازار پرترافیک خودرو

اقتصاد ایران برنامه‌ای برای ارتقای زیرساخت‌ها ندارد

پیش‌بینی وضعیت اقتصادی کشور در سال پیش‌رو

جنگ کوریدور‌ها در خاورمیانه

رقابت در صدر جدول لیگ یک جذاب‌تر شد

صمیمیت عجیب الناز شاکردوست و سروش صحت

فیلم/ کل کل امیرعلی نبویان و رامبد جوان سر سنگ کاغذ قیچی

فیلم/ رقص و آواز دختران در تلویزیون

وضعیت هواشناسی امروز

پیش‌بینی یک اقتصاددان از نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳

مصرف بنزین دوباره اوج گرفت

آیا اسرائیل به قطع‌نامه آتش‌بس تن می‌دهد؟

چالش‌های بزرگ صداوسیما در جذب مخاطب

کاهش ۶ درصدی ماموریت‌های اورژانس در نوروز امسال

مشکلات اقتصاد ایران چیست؟

فیلم/ نیوشا ضیغمی: یک زلزله هشت ریشتری زندگی ام را ویران کرد

از دایی و فردوسی‌پور تا خنده‌های کفاشیان

پیش‌بینی‌ها برای جنگ روسیه و اوکراین