سهم چه حوزه‌هایی در میان دریافت‌کنندگان گواهی نانومقیاس بیشتر است؟

اقتصاد ۲۴- به‌منظور اطلاع‌رسانی آمار و اطلاعات مربوط به محصولات و شرکت‌های فعال در حوزه فناوری‌نانو، پایگاه اطلاع‌رسانی محصولات فناوری‌نانو ایران اقدام به ارائه اطلاعات دقیق محصولات دارای گواهی نانومقیاس می‌کند.

براساس آخرین به‌روزرسانی انجام شده در این پایگاه، حوزه «عمران و ساختمان» با ۱۹ درصد بیشترین سهم را در میان حوزه‌های صنعتی دارای گواهی نانومقیاس دارد. پس از آن، «خدمات و ملزومات صنعتی» با ۱۶ درصد، «دارو بهداشت و سلامت» با ۱۴ درصد و «کالای خانگی» با ۱۲ درصد قرار دارند؛ بنابراین می‌توان گفت که این چهار حوزه در مجموع بیش از ۶۰ درصد از محصولات دارای گواهی نانومقیاس را به خود اختصاص داده‌اند.

تا پایان آبان‌ماه سال ۱۴۰۰، ۳۱۷ شرکت در حوزه فناوری نانو فعالیت داشته‌اند که این شرکت‌ها ۸۲۳ محصول نانو را تولید و به بازار عرضه کرده‌اند. در مجموع فناوری نانو در بیش از ۱۵ حوزه صنعتی وارد شده که محصولات این صنایع تاکنون به ۴۵ کشور جهان صادر شده است. آمار کل محصولات دارای گواهی نانومقیاس از سال ۱۳۸۷ تاکنون روند رو به افزایش داشته است و در این میان کالای نانومقیاس سهم بیشتری نسبت به تجهیزات نانومقیاس دارد. تا پیش از سال ۱۳۹۴، تعداد تجهیزات نانومقیاس بیشتر از کالای نانومقیاس در کشور بود که از این سال، کالای نانومقیاس گوی سبقت را از تجهیزات نانومقیاس ربود و با شیب قابل توجهی پیشی گرفت.

لازم به ذکر است ستاد توسعه فناوری نانو در راستای ایجاد شفافیت بازار محصولات نانو و به تبع آن ارتقای کیفی این محصولات و افزایش اعتماد مصرف‌کنندگان و نهایتا توسعه بازار مواد و محصولات نانو به محصولات حوزه فناوری نانو تاییدیه نانومقیاس اعطا می‌کند. این فرآیند از طریق واحد ارزیابی موسسه خدمات فناوری تا بازار (کریدور) انجام می‌شود.

این واحد با بررسی مدارک و مستندات متقاضی، نسبت به تدوین دستورالعمل بازرسی و طراحی آزمون‌ها جهت بررسی محصول اقدام می‌کند. پس از بازدید و نمونه‌برداری از محل تولید و انجام آزمایش‌ها طبق طرح آزمون، گزارش فنی واحد بازرسی مبنی بر تایید/عدم تایید نانومقیاس محصول اعلام می‌شود. گواهینامه نانومقیاس به محصولاتی اعطا می‌شود که تولیدکننده آن علاوه بر رعایت الزامات فنی اشاره شده، سایر الزامات تولیدی و تجاری مندرج در آیین‌نامه‌های موسسه (از جمله پروانه ساخت و یا بهره‌برداری، واحد کنترل کیفیت فعال، حضور کارشناس نانو در شرکت وغیره) را رعایت کرده و قرارداد اعطای گواهینامه نانومقیاس را امضا نماید. به محصولاتی که تولیدکننده آن صرفاً الزامات فنی محصول را برآورده است، گواهینامه آزمایشی نانومقیاس اعطا می‌شود. لازم به ذکر است، مواد و محصولاتی در حوزه فناوری نانو قرار می‌گیرند و به آن‌ها تأییدیه نانومقیاس اعطا می‌شود که مطابق با استاندارد ملی ۱۲۰۹۸ و استاندارد‌های بین‌المللی (ISO/TS) ۲۷۶۸۷ در فرایند بازرسی موارد زیر را دارا باشند:

مقیاس بین ۱ تا ۱۰۰ نانومتر

مهندسی بودن فرآیند تولید

بهبود خواص نسبت به محصول مشابه (نمونه شاهد بدون استفاده از فناوری نانو)

گواهینامه نانومقیاس با اعتبار یک‌ساله صادر شده و قابل تمدید است. همچنین در طول مدت اعتبار جهت اطمینان از ثبات مقیاس و خواص محصول تولیدکننده، بازرسی‌های دوره‌ای از شرکت انجام می‌شود.

منبع: ستاد نانو