اقتصاد ۲۴- یکی از بزرگترین ضعفهایی که در سالهای اخیر به سراغ منابع آبی کشور آمد ضعف فنی پروژههای در حال احداث است که در نهایت به مدیریت نامطلوب منابع آبی کشور منتهی میشود. بر این مبنا مهمترین دلیل چنین شرایطی در بخش فنی پروژهها مسئله خلاء حضور شرکتهای مشاور قوی در پروژههای ایرانی است که زمینه کاهش توانمندی فنی این پروژهها را به وجود میآورد. به عبارت دیگر ضعف حضور شرکتهای مشاور در حوزه آب کشور ضربه بسیار بزرگی برای مدیریت منابع آب ایران بود که این مسئله یکی از دلایل مهم رسیدن به شرایط کنون است.
این مسئله در دهههای گذشته نظیر دهه ۶۰، دهه ۷۰ و تا انتهای دهه ۸۰ با حضور شرکتهای قوی مهندسی مشاور حوزه آب در کشور وجود نداشت و عملاً ضعف فنی به حداقل مقدار رسیده بود، اما در حال حاضر این مسئله تشدید شده است.
به طور مثال بر اساس اسناد به دست آمده، از اواخر دهه ۸۰، اولویت فعالیت برای شرکتهای بزرگ حوزه آب کشور از جمله یک شرکت مهندسی مشاور نیمه دولتی تغییر پیدا کرد و این شرکت به جای پرداختن به پروژههای آبی ضروری در کشور به سراغ پروژههای نه چندان مطرح خارجی رفت.
در همین رابطه جای سوال دارد، یک شرکت مشاور با توانمندی فنی بینظیر چرا باید مهمترین پروژههای حوضهای کشور در بخش آب را رها کند و به سراغ پروژههای پیش پا افتاده خارجی نظیر حفر یک تونل برود.
بر اساس اطلاعات مستند موجود یکی از انگیزههای اصلی رها کردن پروژههای راهبردی داخلی و حرکت به سوی پروژههای خارجی، مسئله عایدی و حق مأموریت مدیران است. در همین راستا تنها در یک مورد، دریافتی مدیرعامل این شرکت مهندسی مشاور پروژههای آبی برای هر روز حضور در کشورهای خارجی معادل ۵۰۰ یورو است که با در نظر گرفتن قیمت هر یورو معادل ۳۰ هزار تومان به روزی ۱۵ میلیون تومان میرسد.
طبیعی است با چنین سازوکاری، انگیزه رها کردن پروژههای تأثیرگذار آبی در کشور پدید میآید و پروژههای سطح پایین خارجی در دستور کار یک شرکت قرار میگیرد.
بیشتربخوانید:رانت ناشی از حذف ارز ترجیحی ۷.۵ برابر بودجه عمومی کشور است
در همین رابطه تنها در آبانماه سال امسال "ن. ت" مدیرعامل این شرکت ۳ سفر خارجی به ۲ مقصد عمان و سریلانکا با شماره سندهای ۲۱۶۰، ۲۲۳۳ و ۲۳۶۱ داشته که مجموعاً ۱۵ روز به طول انجامیده و دریافتی ۷۵۰۰ یورویی معادل ۲۲۵ میلیون تومان تنها از محل حق مأموریت خارجی به حساب وی واریز شده است.
بر این اساس در دوران فعالیت ۱۴ ساله وی بر این مجموعاً ۵۷۶ مأموریت خارجی در قالب ۱۱۷ سفر به کشورهای سوئیس، آلمان، ایتالیا، فرانسه، کانادا، ترکیه، هندوستان، روسیه، استرالیا، ژاپن، امارات، عمان، سریلانکا، ونزوئلا و نپال به ثبت رسیده و به طور کلی حق مأموریت ۲۳۳ هزار ۲۰۰ یورویی معادل ۸ میلیارد و ۱۶۲ میلیون تومان را دریافت کرده است.
لازم به ذکر است این شرکت در سالهای اخیر تنها در سه کشور نپال، سریلانکا و عمان پروژه داشته و دلیل سفرهای متعدد و طولانی به کشورهایی مانند کانادا و هلند مشخص نیست.
این درحالیست که مدیر این مجموعه نیمه دولتی از ۱۵ مهرماه سال ۱۳۹۵ تا کنون در زمان بیشتر از ۵ سال تنها ۳ روز مأموریت داخلی داشته است. در واقع اگر تعداد روزهای مأموریتهای داخلی وی را به عنوان شاخصی برای اهمیت پروژههای ملی تلقی کنیم، در طول ۸ سال گذشته کمتر از ۲۰ روز مأموریت داخلی داشته است، در حالی که در همین بازه زمانی ۳۶۱ روز یعنی نزدیک به یک سال مأموریت خارجی برای وی به ثبت رسیده است.
همچنین بخش قابل توجهی از مأموریتهای داخلی نیز مرتبط با سفرهای به مشهد برای مسائل مدیریتی بوده و در قالب سفرهایی به منظور پیگیری پروژههای ملی ردهبندی نمیشود.
دریافت چنین حقوق نجومی در شرایط رقم میخورد که در طول سالها فعالیت مدیرعامل این مجموعه بیش از ۱۵۰۰ نفر از نیروهای متخصص حوزه آب کشور از این شرکت اخراج شدهاند و بخش قابل توجهی از سرمایه انسانی این شرکت که با صرف هزینه دولتی بسیار بدست آمده بود در طول سالهای اخیر تخریب و این شرکت ریشهدار به شکل قابل توجهی تضعیف شده است.