اقتصاد۲۴، محمد آیتی: بیتردید «برنج» را باید جزو اصلیترین، اقلام اساسی نامید، اما رشد فزاینده این کالا در روزهای گذشته و حتی رسیدن هر کیلو برنج به ۱۰۰ هزار تومان، مردم خسته از تورم را بیش از پیش نسبت به آینده ناامید کرده است.
در حالی که شعار مجلس یازدهم و دولت سیزدهم «بهبود معیشت مردم» بود، اما نه تنها تاکنون خروجی نداشته است که هر روز هم باید خود را آماده یک گرانی جدید کنیم.
چندی پیش، عباس عسکرزاده، معاون توسعه بازرگانی وزارت جهادکشاورزی در نامهای به سرپرستان سازمانهای جهادکشاورزی استانهای تهران، البرز، خراسان شمالی، لرستان، هرمزگان و کردستان قیمت انواع برنج را اعلام کرد.
در نامه عسکرزاده عنوان شده است: احتراماً با توجه به اقدامات این معاونت در پیشگیری از افزایش بیضابطه قیمت برنج، بدینوسیله قیمت فروش و مصرفکننده برنج ایرانی و خارجی به شرح ذیل تعیین میگردد:
۱- برنج طارم ایرانی درجه یک - ۶۵ هزار تومان
۲- برنج طارم درجه دو - ۶۰ هزار تومان
۳- برنج ایرانی شیرودی – ۴۲ هزار تومان
۴- برنج هندی وارداتی – ۳۰ هزار تومان
۵- برنج پاکستانی وارداتی – ۳۱ هزار تومان
۶- برنجهای وارداتی که توسط شرکت خدمات بازرگانی تهیه شده است:
هندی ۱۱۲۱ - ۲۴ هزار تومان
پاکستانی ۱۱۲۱ - ۲۵ هزار تومان
تایلندی – ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان
این رویکرد نشان میدهد که دولت میخواهد با دستوری کردن قیمتها، بازار را کنترل کند، موضوعی که منتقدان جدی در اقتصاد دارد.
از طرفی، با نزدیک شدن به ایام عید، نگرانیهایی در حوزههای آجیل و خشکبار و البته میوه هم به گوش رسیده است که باید دید، دولت سیزدهم چه تدبیری به خرج خواهد داد.
در همین رابطه، محمد سبزی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس به اقتصاد۲۴ گفت: در مورد قیمت دستوری در حوزه برنج من اطلاعی ندارم که وزیر جهادکشاورزی این تصمیم را گرفته است یا دولت، ولی به صورت کلی، قیمتگذاری دستوری جوابگو نیست. گاهی که بازارها آشفته میشوند، قیمتهایی به صورت دستوری از طرف دولت در کوتاهمدت اعلام میشود، ولی باید دانست که در میانمدت و بلندمدت این روشها جایگاهی ندارند.
وی افزود: مثلاً شورای قیمتگذاری گندم، قیمت گندم را ۷۵۰۰ اعلام کرده بود، ولی کمیسیون تلفیق ۹۵۰۰ تصویب کرد. پس قیمتها متغیر است و نمیتوان قیمت ثابتی را برای محصولات کشاورزی درنظر گرفت.
نماینده ساوه و زرندیه تصریح کرد: ملاک اصلی قیمتها، بحث عرضه و تقاضا است. وقتی کشور ثبات ندارد گاهی دولت مجبور است قیمت دستوری را وضع کند، ولی اگر به ثبات اقتصادی برسیم این موضوع حل میشود. از اینرو، بعضیها میگویند فقط با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی به این ثبات میتوان رسید.
سبزی یادآور: به نظر من، ارز ۴۲۰۰ تومانی فسادزا و رانتزا است، منتهی من قبول ندارم که یکدفعه این ارز حذف شود. اول باید جایگزینی برایش پیدا شود و بعد تدریجی و پلکانی حذف شود. اگر قرار است به جای ارز به مردم کارت بدهند باید یک مدت به صورت آزمایشی مثلا یک یا دو ماه این کار را اجرا کنند و بعد ببینند آیا اجرایی و جوابگو هست یا خیر؟
نماینده ساوه و زرندیه در پایان و در واکنش به نگرانی مردم در خصوص تامین آجیل و میوه شب عید، خاطرنشان: میوه و آجیل فراوان است و تمهیداتی اندیشیده شده که برای شب عید مردم مشکلی پیش نیاید. از ۲۰ اسفند میوه به صورت اینترنتی با همان قیمت میادین میوه و ترهبار قابل خریداری است. از طرفی، قول داده شده که برای آجیل هم افزایش قیمتی نباشد و قیمتها ثابت بماند. امیدوارم وعدهها به واقعیت تبدیل شود تا خرید مردم در آستانه عید با چالش روبرو نشود.
به دنبال افزایش قیمت در گروه آجیل، قیمت پسته تا مرز ۴۰۰ هزار تومان پیش رفته است.
بررسی گزارشی از مرکز آمار ایران در رابطه با متوسط قیمت اقلام خوراکی در بهمن ماه امسال از این حکایت دارد که مغز گردو، پسته و بادام افزایش ۱۷ تا ۴۰ درصدی قیمت داشتهاند.
بر اساس این گزارش، قیمت هر کیلو پسته به طور متوسط از ۲۲۷ هزار تومان در بهمن پارسال به ۳۱۸ هزار تومان در بهمن سال جاری رسیده و تا بیش از ۳۹۰ هزار تومان هر کیلو قیمت خورده است، این کالا در مقایسه با آذر سال جاری ۲.۶ و بهمن پارسال ۳۹.۸ درصد گران شده است.
در رابطه با قیمت مغز گردو نیز از متوسط ۲۵۷ هزار تومان در بهمن ماه سال گذشته به ۳۰۰ هزار تومان در همین ماه در سال جاری رسیده که حتی تا بیش از ۳۳۵ هزار تومان هم قیمت خورده است. مغز گردو نسبت به آذرماه امسال ۱.۳ درصد و بهمن پارسال ۱۷.۱ درصد گران شده است.
متوسط قیمت بادام درختی نیز در بهمن امسال بیش از ۳۰۰ هزار تومان در هر کیلو بوده و تا ۳۶۰ هزار تومان هم فروش رفته است، متوسط قیمت بادام در بهمن پارسال ۲۹۵ هزار تومان بوده است. بر این اساس بادام نسبت به آذرماه سال جاری ۲.۱ و بهمن سال پیش ۲۴.۶ درصد گران شده است.
اما وضعیت صادرات این کالاها در آمار گمرک ایران نشان میدهد که در ۱۰ ماهه امسال ۲۷۴۸ تن به ارزش بیش از ۲۳.۲ میلیون دلار بادام، ۴۲۶ تن به ارزش بیش از ۲.۵ میلیون دلار گردو، ۱۰۳.۳ هزار تن به ارزش بیش از ۶۲۱.۵ میلیون دلار پسته با پوست، ۱۵.۳ هزار تن به ارزش بیش از ۱۷۰.۷ میلیون دلار مغز پسته و ۶۴۷ تن به ارزش بیش از ۵.۱ میلیون دلار سایر پستهها از ایران صادر شده است.