اقتصاد۲۴- از نظر ایران، روسیه ظاهرا در مذاکرات وین در کنارش بوده است. اما اکنون مسکو ممکن است از نفوذی که بر ایران دارد، استفاده کند تا چیزهای بیشتری را از توافق به دست آورد. از آن جایی که روسیه به دلیل تهاجم خود به اوکراین به طور فزایندهای منزوی شده است، مسکو همچنان کارتی دارد که میتواند بر ایالات متحده و جامعه بین المللی اعمال نفوذ کند. هفته گذشته گزارش شد که ایالات متحده گفتگوهای متعددی با نماینده روسیه در مذاکرات هستهای ایران داشته و ممکن است روسیه بتواند از آن برای اهرم فشار در بحبوحه بحران اوکراین استفاده کند.
اکنون گزارش جدید گاردین نشان میدهد که روسیه به دنبال بهره برداری از مذاکرات به نفع خود است. اتکای آمریکا به روسیه در مذاکرات ممکن است روسیه را در موقعیتی قرار دهد که هم آمریکا و هم ایران را برای رسیدن به آنچه میخواهد تحت فشار قرار دهد. گاردین گزارش داد: "روسیه متهم شده است که میخواهد توافق هستهای ایران را به عنوان بخشی از نبرد گستردهتر خود با غرب بر سر اوکراین به گروگان بگیرد، پس از این که در آخرین لحظه طرحهایی را برای توافق برای لغو بخشی از تحریمهای اقتصادی آمریکا مطرح کرد. "
در تهران، به نظر میرسد رسانههای ایرانی نیز این موضوع را تایید میکنند، زیرا خبرگزاری تسنیم گزارشی در این زمینه منتشر کرده است. اگرچه تسنیم اعلام کرده است که بر گزارش گاردین تکیه میکند، اما معمولا رسانههای ایرانی برای همه اطلاعات خود، فقط به گزارشهای خارجی تکیه نمیکنند و معمولا وقتی آنها اطلاعاتی را منتشر میکنند بر اساس یک دستور کار است. این بدان معناست که رسانههای ایران که برخی با دولت مرتبط هستند، برنامهای برای افشای رفتار دوگانه روسیه دارند.
از نظر ایران، روسیه ظاهرا در مذاکرات وین در کنارش بوده است. اما اکنون ممکن است مسکو از اهرمهایی که بر ایران دارد، استفاده کند تا چیزهای بیشتری را از توافق به دست آورد. روسیه در تهاجم خود به اوکراین از باجگیری هستهای ایران نیز استفاده میکند و به گوش لابی طرفدار روسیه در غرب نجوا میکند که هرگونه تشدید تنش با «روسیه دارای تسلیحات هستهای» میتواند منجر به افزایش درگیریها شود.
بیشتر بخوانید: مذاکرات وین و دو بن بست!
روسیه حتی در مورد قرار دادن نیروهای هستهای اش در حالت آماده باش صحبت کرد. اکنون روسیه میخواهد از ایران نیز استفاده کند. گاردین میگوید: «پس از ماهها مذاکره در وین، انتظار میرفت ظرف چند روز به توافقی بازنگری شده برسند که بر اساس آن تحریمهای آمریکا در ازای بازگشت تهران به توافق کامل منع اشاعه هستهای ۲۰۱۵ لغو میشود». اما تلاشهای دیپلماتیک به دلیل درخواست غیرمنتظره روسیه برای تضمین کتبی مبنی بر معافیت تجارت اقتصادی این کشور با ایران از تحریمهای آمریکا علیه روسیه از زمان حمله این کشور به اوکراین، به نتیجه نرسید. به نظر میرسد که روسیه خواهان "حقوق" خود در توافق هستهای است و اکنون پرده از آنچه در وین در جریان است، برداشته شده است. ایالات متحده تا حدی به روسیه متکی بود در حالی که روسیه به نفع خود بازی میکرد. اکنون مشخص شده که این یک روش روسی برای استفاده از مذاکرات هستهای برای منافع خود است و به طرز عجیبی، دولت ایالات متحده این اتفاق را ندیده است.
روسیه اعلام کرد که ما از همکاران آمریکایی خود درخواست کردیم... در حداقل سطح وزیر امور خارجه به ما ضمانتهای کتبی بدهند مبنی بر اینکه روند کنونی [تحریم ها]که توسط ایالات متحده آغاز شده به هیچ وجه به حق ما برای تجارت آزاد و روابط اقتصادی و بازرگانی لطمهای وارد نمیکند. لاوروف گفت: همکاری سرمایه گذاری و همکاری نظامی – فنی با ایران میتواند مانند یک سپر برای روسیه رفتار کند، زیرا روسیه از آن برای خارج کردن روسیه از تحریمهای اعمال شده علیه خود به دلیل حضورش در اوکراین استفاده میکند.
مقامات ایرانی به نقل از گاردین گفتند: "روسها این خواسته را چند روز پیش در مذاکرات وین روی میز گذاشتند. این درک وجود دارد که روسیه با تغییر موضع خود در مذاکرات وین، میخواهد منافع خود را در جاهای دیگر تامین کند و این اقدام برای مذاکرات هستهای وین سازنده نیست. " این خبر چند روز پس از انتشار اخباری مبنی بر پرواز نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل به مسکو در بحبوحه بحران اوکراین و گمانه زنیهایی مبنی بر اینکه نوع جدیدی از توافق با ایران یا لغو تحریمها در راه است، منتشر میشود.
روسیه تنها یکی از بازیگران این داستان است؛ فرانسه، آلمان، بریتانیا و چین نیز ظاهرا درگیر آن هستند. در گزارش تسنیم آمده که لاوروف معافیت تجارت بین ایران و روسیه از تحریمها را خواستار است. به گزارش تسنیم، این بدان معناست که غرب این توافق را رد خواهد کرد. مسکو نیز بر این توافق حق وتو دارد.
اکنون ایران خوشحال به نظر نمیرسد و اگرچه ایران وانمود میکند که نسبت به این توافق بی علاقه است و میگوید که توانسته تحریمها را دور بزند، اما نمیخواهد توسط روسیه محدود شود. ایران از قبل برنامهای برای امتیازگیری از غرب داشته است و اکنون میبیند که روسیه تلاش میکند از آن برای امتیازخواهی خود بهرهبرداری کند.
این گزارش خاطرنشان کرد: ایران بیش از ۲ میلیون بشکه در روز نفت میتواند تولید میکند و در صورت ورود این نفت به بازار، افزایش قیمت آن کاهش مییابد در حالی که روسیه از افزایش قیمت نفت سود میبرد. صحبتها در مورد ممنوعیت واردات انرژی از روسیه توسط ایالات متحده، ظاهرا قیمتها را افزایش میدهد. سپس ایالات متحده باید از کشورهای خلیج فارس بخواهد که افزایش قیمتها را با افزایش عرضه جبران کنند.
اما ایران میگوید: "یک مقدار شکیبایی کنید، ما نفت زیادی برای فروش داریم" البته این میتواند یک تفسیر باشد. یا ایران و روسیه ممکن است که نقش "پلیس خوب، پلیس بد" را بازی کنند که روسیه اکنون نقش پلیس بد را بازی میکند و ایران تظاهر به پلیس خوب بودن میکند. به گزارش تسنیم، در هر صورت، روسیه، بزرگترین تولیدکننده نفت جهان، قصد دارد با افزایش بیشتر قیمت نفت و افزایش تولید، اقتصاد غرب را تحت فشار قرار دهد. روسیه اکنون نه تنها به عنوان کشوری غیرقابل اعتماد از نظر حملات کنترل نشده علیه اوکراین، بلکه در مذاکرات هستهای ایران نیز به عنوان کشوری غیرقابل اعتماد معرفی شده است.
منبع: جروژلم پست / دیپلماسی ایرانی