اقتصاد۲۴- این روزها گرانی کالاهای اساسی به امری طبیعی تبدیل شده است و اینکه هر روز خبر گرانی یک کالا تیتر رسانهها را به خود اختصاص دهد دیگر مسئله عجیب و غریبی نیست. یکی از جنجالیترین خبرها درخصوص گرانی کالاهای اساسی که سروصدای زیادی به پا کرده، خبر گرانی ماکارونی این کالای پرمصرف خانوارهای ایرانی است.
آنطور که محمدرضا مرتضوی، رئیس انجمن آردسازان گفته است با پنج برابرشدن قیمت آرد، احتمالا قیمت ماکارونی هم رشد دو برابری را تجربه کند.
مهرداد چنگیزی، مدیرعامل یکی از شرکتهای تولید ماکارونی نیز در گفتوگویی در واکنش به افزایش ۵ برابری قیمت آرد گفته است: «این افزایش قیمت تصمیم دولت بود و یارانه آرد صنف و صنعت را قطع کرد که مسلما این افزایش قیمت بر قیمت همه محصولاتی که بر پایه آرد هستند تاثیر مستقیم خواهد داشت و نرخ گلوتن را نیز بالا میبرد. به جز این موضوع در ۴۸ ساعت گذشته دولت مصوبه جدیدی را نیز برای افزایش نرخ حملونقل کرایههای خودرو ابلاغ کرد که در مجموع همه این موارد روی قیمت تمامشده کالاها تاثیر خواهد گذاشت و ما شاهد یک تغییر ۴۰۰ درصدی در قیمت ماکارونی خواهیم بود.»، اما و اگرها درخصوص قیمت ماکارونی در روزهای آتی در حالی است که زمزمه افزایش قیمت نان و چای هم شنیده میشود. گرانی کالاهای اساسی یکی پس از دیگری این پرسش را مطرح میکند که آیا تورمی سنگین در انتظار اقتصاد ایران خواهد بود یا خیر؟
مرتضی عزتی، اقتصاددان به بررسی عوامل موثر بر افزایش قیمت کالاهای اساسی از ابتدای سال تاکنون پرداخت و درخصوص چگونگی وضعیت تورم در سال ۱۴۰۱ به «ابتکار» گفت: کالاهای اساسی طی روزهای اخیر به شدت افزایش قیمت را تجربه کردهاند اگر دولت بخواهد قیمت کالاهای اساسی را افزایش دهد در حالی که هزینه تولیدکنندگان را نیز به شدت بالا برده است نرخ تورم در سال جاری بسیار بالا خواهد رفت و با وضعیت درآمد فعلی که مردم دارند بدون شک بسیاری از خانوارها برای تامین حداقل نیازهای خود در سال ۱۴۰۱ با مشکلات فراوانی روبهرو خواهند شد.
این اقتصاددان افزود: دولت نرخ آب، برق و گاز را به شدت بالا برده، از سوی دیگر رقم بالایی را برای دستمزد در نظر گرفته است در چنین شرایطی هزینه تولیدکنندگان به دلیل همین مسائل بیش از ۵۰ درصد افزایش مییابد، این مسئله خود تورم قابل توجهی را در اقتصاد ایجاد خواهد کرد.
وی تاکید کرد: اگر دولت بخواهد قیمت کالاهای اساسی را روزانه بالا ببرد احتمالاً تورم شدیدی در انتظار اقتصاد ما خواهد بود مگر اینکه شرایط طور دیگری پیش برود.
عزتی در ادامه صحبتهایش به تاثیر به نتیجه رسیدن مذاکرات و کاهش نرخ ارز در اقتصاد اشاره کرد و در این باره گفت: اگر ما بتوانیم به برجام بازگردیم و به دنبال آن کاهش نرخ ارز را داشته باشیم این مسائل شاید بتواند به تولیدکنندگان کمک کند و آنها بخشی از هزینههای خود را کاهش دهند. در این شرایط تورم شاید تا حدودی کنترل شود در غیر این صورت تورم به خصوص در بخش کالاهای اساسی سرسامآور خواهد شد.
وی در پاسخ به این پرسش که به جز مسئله برجام آیا در داخل میتوان با سیاستهای از افزایش بی رویه قیمت کالاهای اساسی جلوگیری کرد یا خیر، گفت: ما در کشور توان کاهش تورم را داریم، اما با سیاستهایی که به کار گرفته میشود به نظر نمیرسد که کاهش تورم هدف اصلی ما باشد. هنگامی که ما هزینه تولید، دستمزد کارگران، هزینه آب برق و گاز را افزایش میدهیم قطعاً به دنبال کاهش قیمت در بخشهای مختلف از جمله کالاهای اساسی نیستیم، برعکس به دنبال این هستیم که منابع و درآمد دولت را افزایش بدهیم.
وی افزود: در همه جای دنیا افزایش منابع و درآمد دولت از طریق مالیات و یا گران کردن کالاها و خدمات دولتی به معنای این است که ما میخواهیم تولید را کاهش بدهیم هنگامی که تولید کاهش پیدا کند چه بخواهیم و چه نخواهیم تورم تشدید خواهد شد. به نظر میرسد سیاستهایی که دولت در دستور کار قرار داده است به ویژه در بحث قیمتگذاری و فشار به تولیدکنندگان سیاستهای غیرمنطقی و نامتناسب با نیازهای روز جامعه است.