تقابل ایران و آمریکا این بار برای تضمین‌های درخواستی در مذاکرات احیای برجام

اقتصاد۲۴- درخواست تضمین ایران از آمریکا، یک بار دیگر موجب توقف تلاش‌ها برای احیای برجام شده و واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی را نسبت به امکان قطعی شدن توافق، نامطمئن کرد.

تهران در پاسخ روز دوشنبه خود، متن اتحادیه اروپایی را نه رد کرده و نه پذیرفته و به جای آن چندین مسئله را پیش کشیده است که می‌خواهد در توافق گنجانده شود. اتحادیه اروپایی به هنگام ارسال این پیش نویس، گفته بود که این یک متن نهایی است و گفتگو‌ها به پایان رسیده است.

تیم مذاکره کننده ایران گفته که محور پاسخ ایران، تضمین‌هایی است در این باره که اگر آمریکا دوباره از توافق خارج شد، شرکت‌های غربی که در ایران سرمایه گذاری می‌کنند، تحت حفاظت قرار گیرند. ایران همچنین سازوکاری را در توافق پیشنهاد داده که به تهران اجازه می‌دهد چنانچه واشنگتن، توافق را ترک کند، به سرعت فعالیت هسته‌ای خود را افزایش دهد.

مقام‌های اروپایی از دوشنبه شب که ایران پاسخ خود را فرستاد گفته اند که موضع ایران می‌تواند پایه‌ای برای نوعی سازش باشد، اما قطعی شدن توافق به انعطاف تهران بستگی دارد.

یک مقام ارشد اروپایی روز چهارشنبه گفت که تهران و واشنگتن، باید یک پاسخ آری یا نه به این متن بدهند و ایده انجام دوباره گفتگو میان طرفین را رد کرد. دو مقام غربی گفتند که به فوریت انتظار اعلام توافقی را ندارند هرچند این کار در روز‌های آینده ممکن است.

مسئله تضمین ها، بار‌ها در گذر گفتگو‌های شانزده ماهه به میان کشیده شده است. در اوایل گفت وگوها، ایران خواستار وعده‌هایی از طرف آمریکا بود که هرگز توافق را دوباره ترک نخواهد کرد، درخواستی که مقام‌های آمریکایی می‌گویند امکان انجام آن را ندارند چرا که دولت بایدن نمی‌تواند تصمیمات یک دولت دیگر در آینده را محدود کند.

بیشتر بخوانید: ایران مدعی آمادگی برای ورود به مرحله بعد در احیای برجام

اکنون ایران دوباره ایده‌های مربوط به تضمین‌ها را مطرح می‌کند. در این چند روز، یک سلسله دیدار میان رئیس تیم مذاکره کننده ایران و مقام‌های ارشد این کشور در دولت، مجلس و شورای امنیت ملی برگزار شده است. در تمام موضوعات مهم امنیت ملی هم حرف آخر را آیت الله علی خامنه ای، رهبر انقلاب ایران می‌زند.

ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، روز چهارشنبه از اظهارنظر درباره جزئیات گفتگو‌ها پرهیز کرد و گفت: "ما ایده هایمان را بطور خصوصی و مستقیما در اختیار اتحادیه اروپایی قرار می‌دهیم. "

یک گزینه این است که پاسخ آمریکا به ایران، پایه یک متن پیش نویس دگرش یافته اتحادیه اروپایی باشد که برای تایید در اختیار طرف‌های گفتگو قرار داده خواهد شد. گزینه دیگر هم این است که امکان تبادل نظر بین پایتخت‌ها بدون تعیین مهلتی برای ختم گفتگو‌ها داده شود.

در حالی که مقام‌های رسمی ایران و آمریکا، هر دو، گفته اند که مذاکرات نمی‌تواند بی نهایت ادامه یابد، برای هر دو طرف امتیازاتی در عدم اعلام مرگ توافق وجود دارد حتی در شرایطی که برنامه هسته‌ای ایران در حال پیشرفت است.
آمریکا مایل است تا همزمان با جنگ اوکراین و در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای خود، از یک بحران دیگر پرهیز کند. مقام‌های ایرانی هم رفع تحریم‌های آمریکا را یکی از اهداف کلیدی خود در هنگامه دشواری‌های اقتصادی قرار داده اند.

منبع: وال استریت ژورنال / دیپلماسی ایرانی