تاریخ انتشار: ۱۰:۵۶ - ۰۷ شهريور ۱۴۰۱

آمار نان را داریم، آمار اختلاس و فرار مالیاتی را نه!

آمار دقیق از کوچک‌ترین فعالیت‌های اقتصادی مانند میزان مصرف نان در یک خانواده تا تراکنش‌های مالی شرکت‌های بزرگ، از مراجعه‌های سرپایی به مراکز درمانی تا تعداد بیماران سرطانی و... در سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور ضروری‌ست، اما این مهم در کشور ما جایی ندارد.

آمار اختلاس و فرار مالیاتی

اقتصاد۲۴- احسان خاندوزی-وزیر اقتصاد- هفته‌ی گذشته در برنامه‌ی «بدون توقف» گفته بود: «امروز می‌توانیم بگوئیم چه فردی با کارت ملی از کدام نانوایی نان خریده اما در واقع نانی خریده نشده و تنها آرد را برده است.»

این جمله واکنش‌های زیادی در فضای مجازی به‌دنبال داشت و فارغ از تمام واکنش‌ها پرسش این است بر اساس همان مصاحبه به نظر می‌رسد بر خلاف ادعای وزیر چنین آمار دقیقی وجود ندارد. خاندوزی درمورد وعده‌های اجرایی‌نشده برای توزیع کالابرگ نان توضیح داد: «برای این مورد باید تمام کارت‌های بانکی جمعیت کشور در تمام بانک‌ها را با کدهای ملی یکپارچه می‌کردیم که کار خیلی دشواری است، باید همه کشور را بسیج می‌کردیم تا بتوانیم به صورت یکپارچه این کار انجام دهیم و مردم ضربه نخورند. اگر می‌خواستیم به حالت سنتی این کارت را ارائه دهیم که ساده بود، این موضوعی بود که زمان می‌برد، اما وعده‌ای که وزارت رفاه داده این است که در شهریورماه برای کل کشور حتی در زمان قطعی اینترنت این طرح قابل پیاده‌سازی باشد.»

یک پرسش این است در حالی‌که به‌گفته‌ی وزیر هنوز کارت‌های بانکی و ملی یکپارچه‌سازی نشده‌اند چطور می‌توان به چنین آمار قطعی رسید و با فرض به دست آمدن اطلاعات دقیق ادعاشده، کاربرد آن برای دولت و وزارت اقتصاد چیست و چه تأثیری روی برنامه‌ریزی‌های دولت و در نتیجه بهبود شرایط کشور و مردم دارد؟ آمار دقیق و جزئی‌نگر حتی از میزان مصرف نان هر خانوار یا فرد در برنامه‌ریزی‌های اقتصادی و اجتماعی کشور لازم و مهم هستند ولی نه در شرایطی که آمار و اطلاعات مهم‌‌تر و اساسی‌تر موجود نیست یا اعلام نمی‌شود و حاکمیت برای گردآوری و شفاف‌سازی آن‌ها تلاش نمی‌کند.


بیشتر بخوانید: نهادهاي حاكميتي بايد ماليات بدهند


بدون آمار دقیق و روشن، نه کارشناسان حوزه‌های مختلف (سلامت، فرهنگ، اقتصاد، جامعه و...) اطلاعات صحیح و قابل‌اتکایی برای تجزیه و تحلیل شرایط موجود و ارائه‌ی برنامه‌های کارساز دارند و نه خود نهادهای قانون‌گذار و سیاست‌گذار در تصمیم‌گیری‌های خود مبنای درستی دارند. در ادمه به چند مورد از اطلاعات و آماری که برای برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان کشور ضروری هستند، اشاره می‌شود:

دهک‌های اقتصادی

یکی از مهم‌ترین آمارهایی که در برنامه‌ریزی‌های کلان اقتصادی و حتی سیاسی و اجتماعی ضرورت دارد، تعیین درست دهک‌های اقتصادی اقشار مختلف جامعه است که گفته‌ها‌ی خاندوزی در همان مصاحبه نشان‌دهنده موفق نبودن دولت در این زمینه است:‌ «در تعیین دهک‌ها، مردم نارضایتی‌های بسیاری دارند و این جزء مواردی‌ست که باید در مقدماتش سخت‌گیری و دقت می‌شد تا مردم سختی آن را احساس نکنند. از طرف دیگر تعیین دهک جزو آن دسته کارهایی‌ست که چندسال انجام نشده بود، حتی برخی از قسمت‌های سامانه چندین سال باز نشده بود تا مردم اطلاعات جدید را وارد کنند و ما باید عقب‌افتادگی سال‌های پیش را هم جبران کنیم.»

خانه‌های خالی

رستم قاسمی فروردین‌ماه امسال تعداد خانه‌های خالی به‌صورت دقیق مشخص نیست و آن‌را بین ۲ تا ۲.۵ میلیون واحد اعلام کرد که دولت امکان عرضه‌ی آن‌ها به بازار مسکن یا اخذ مالیات را ندارد، در حالی‌که بخش‌های حقوقی بانک‌ها جزو صاحبان اصلی این خانه‌ها هستند.

نقل و انتقالات گمرکی

به گفته‌ی معاون فنی گمرک ایران هیچ سامانه جامعی از صفر تا صد برای رصد کالا وجود ندارد و کالاها به‌صورت جزیره‌ای رصد می‌شوند. نتیجه‌ی این خلأ بزرگ، رسوب کالاهای وارداتی در چهار مقطع قبل از و بعد از اظهار، حین انجام تشریفات و بعد از صدور پروانه الکتریکی گمرکی، قبل از ترخیص قطعی و در نهایت پس از ترخیص کالاست. نتیجه‌ی چنین شرایطی رسوب ۶ میلیون تن کالای ترخیص نشده در گمرک، در نیمه‌ی دوم سال ۱۴۰۰ بود. ایستایی این حجم بزرگ از کالا یعنی وارد نشدن آن به چرخه‌ی مصرف و تأثیر بر تولید و گردش اقتصادی.

فساد ۱۲۰ هزار تن از این کالاها ضرر و فشاری دوچندان بر بدنه‌ی اقتصاد کشوری با تورم بالا و زیر سایه‌ی تحریم است.

فرارهای مالیاتی

رئیس کل سازمان امور مالیاتی سال گذشته میزان فرار مالیاتی کشور را ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد که ۵۰ درصد آن فرار مالیاتی و مابقی ناشی از اجتناب مالیاتی‌ست. کارشناسان اقتصادی عدد واقعی این آمار را چهار برابر تخمین می‌زنند. با وجود چنین رقم‌های بالایی نه‌تنها راهکارهای مؤثر و کارآمدی برای تعیین میزان درآمد نهادها و افراد صاحب ثروت وجود ندارد، روش‌های مقابله با فرار یا اجتناب مالیاتی بازدارنده نیست و مهم‌تر آن‌که معافیت مالیاتی بعضی نهادها و نبود شفافیت، باعث گسست اطلاعات اقتصادی و مانع رسیدن به نتیجه مطلوب می‌شود.

قاچاق سوخت

در مورد قاچاق سوخت هم به‌گفته‌ی کارشناسان و مسئولان نمی‌توان نمی‌توان آمار دقیقی اعلام کرد اما میزان قاچاق بسیار بالا و بیش ۲۰ میلیون لیتر در روز تخمین زده می‌شود.

همین آمار هم معمولا در تولید ناخالص داخلی حساب نمی‌شود تا به آن رسمیت داده نشود. از طرف دیگر قاچاق سوخت فقط به کولبری یا انتقال با ماشین از استان‌های مرزی محدود نمی‌شود و حرف مافیای قاچاق سوخت یا حتی خروج از شبکه‌ی رسمی با عنوان خام‌فروشی نیز به میان می‌آید.

پوشش بیمه‌ی درمان

بهرام عین‌الهی-وزیر بهداشت دولت سیزدهم- در آخرین آمار و پیش از حذف ارز ترجیحی دارو، تعداد افراد بدون پوشش بیمه‌ی درمانی را ۶ میلیون نفر اعلام کرد که ۵ میلیون نفر از آن‌ها تحت پوشش رایگان قرار گرفتند. در همین حال محمدمهدی ناصحی -مدیرعامل سازمان بیمه سلامت ایران- تعداد افراد بدون بیمه را ۹ میلیون نفر اعلام کرده و پیش‌تر این آمار تا ۱۱ میلیون هم عنوان شده بود. در واقع در آمار وزیر بهداشت غیر از سه میلیون اختلاف با عدد مدیرعامل سازمان بیمه سلامت، افراد بدون شناسنامه نیز نادیده گرفته شده‌ و در برنامه‌ریزی‌های کلان حوزه‌ی سلامت به حساب نیامده‌اند.

اختلاف در آمارهای اقتصادی اصلی

هر بار آمار نرخ رشد اقتصادی به‌صورت فصلی یا ماهانه اعلام می‌شود اختلاف فاحشی بین اعداد و ارقام اعلامی در گزارش بانک مرکزی و مرکز آمار ایران وجود دارد. این تفاوت‌ها نشان می‌دهد مبنای یکسان و یک‌دستی برای جمع‌آوری، سنجش و محاسبه‌ی اطلاعات نهایی در کار نیست و نهادهای اجرایی و سیاست‌گذار مبنای مشابهی در بررسی‌های خود ندارد. این تناقض‌ها سابقه‌ای دیرینه در آمارهای بانک مرکزی، مرکز آمار و نهادهای بالادستی مانند شورای عالی آمار دارد که بی‌شک روی سیاست‌گذاری‌های خرد و کلان کشور اثرگذار است.

با توجه به موارد ذکر شده باز هم این پرسش مطرح می‌شود: در حالی‌که اراده‌ای برای جمع‌آوری و صحت‌سنجی مهم‌ترین اطلاعات آماری کشور و استفاده از آن‌ها در برنامه‌ریزی‌ها وجود ندارد، چرا دانستن این‌که هر شهروند چقدر و از کجا نان یا آرد می‌خرد، برای وزیر اقتصاد کشور مهم است؟

 

منبع: فراز

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت ساعت اپل، سامسونگ و شیائومی امروز + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت انواع گوشی موبایل اپل امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت سکه پارسیان امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت انواع زعفران + جدول

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

عکس/ طرفداری شیلا خداداد از تتلو!

قیمت خودرو‌های ایران خودرو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز چهارشنبه ۸ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

قیمت دلار و یورو امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی یک کارشناس از قیمت مسکن تا پایان خرداد

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

پیش بینی قیمت طلا و سکه ۹ فروردین ۱۴۰۳

قیمت سکه پارسیان امروز پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ + جدول

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

عکس تازه الناز شاکردوست در بیستون کرمانشاه

روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا علیه کره شمالی را وتو کرد

برج میلاد ۱۳ فروردین تعطیل است

هیوندای توسان ۲۰۲۵، قوی‌تر آمد

مردم در هیچ شرایطی ماهی قرمز را در رودخانه‌ها رها نکنند

فیلم/ واکنش دختران بعد از دیدن شهاب حسینی

کنایه معنادار عباس عبدی به زاکانی

این ربات از زیر دریا خبر می‌دهد

استراتژی معاملاتی موفق برای انتخاب سهام

فیلم/ رفتار جالب فراستی علیه مجری

فروردین، ماهی صعودی برای بورس

درخواست سپاهانی‌ها از فدراسیون

رشیدی کوچی: قالیباف بازنده بزرگ مجلس بعدی

عکس/تصویر جنجالی مصاحبه سفیر ایران با مجری زن تلویزیون باکو

خبر خوش برای زنان هوادار تراکتور

مسافران نوروزی در بازار مشهد

قیمت این خودرو در بازار ترکید

دعای روز هفدهم ماه مبارک رمضان و اوقات شرعی

مسجد جمکران ۱۰۷۲ ساله شد

واکنش دکتر هاشمی به خودکشی پرستو بخشی

دیدار زیاد نخاله با آیت‌الله خامنه‌ای

خبر خوش برای استقلالی‌ها

ورود گردشگران به میانکاله در روز طبیعت ممنوع شد

کیمیا علیزاده عضو تیم ملی بلغارستان شد

فیلم/ روبوسی نخست وزیر لبنان با یک زن دیگر به جای نخست‌وزیر ایتالیا!

پول افغانستان از دلار سودآورتر شد

ورود گردشگران به کویر مرنجاب و سیازگه ممنوع شد

حداکثر حقوق مدیران دولتی اعلام شد

بایدن از ترامپ پیشی گرفت

افزایش ساعت خدمات دهی مترو از فردا

فیلم/ تصاویری زیبا از دریاچه پرآب ارومیه

اینفوگرافی/ بهترین گلزنان تاریخ تیم ملی

بهروز محبی: قیمت واقعی دلار از نرخ نیمایی هم پایین‌تر است

خواص سقز که نمی‌دانستید

ماجرای رأی لحظه آخری احمدی‌نژاد بعد از عمل جراحی پلک

تاجگردون: ۱۴۰۳ سال خیلی سختیست

عکس/ جواد عزتی در پشت‌صحنه زخم کاری ۳

خبر فوری شورای نگهبان درباره لایحه عفاف و حجاب

مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

آخرین آمار شمار کشته‌های تصادفات نوروزی

قیمت دینار عراق امروز + جزئیات

قیمت لیر ترکیه امروز + جزئیات

نرخ جریمه‌های رانندگی ۵ برابر می‌شود

دیدار اسماعیل هنیه با محمدباقر قالیباف

قیمت محصولات ایران‌خودرو پنج‌شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

اینفوگرافی/ کدام آقازاده‌ها تا امروز محاکمه شده‌اند؟

پسر آیت‌الله علم‌الهدی: ارتباطی با هولدینگ گردشگری ندارم

آغاز فروش بلیت قطارهای نیمه دوم فروردین

آخرین وضعیت جاده‌های کشور

فیلم/ ریزش سنگ در محور سیاه بیشه جاده چالوس