تاریخ انتشار: ۱۱:۱۸ - ۱۵ شهريور ۱۴۰۱

شواهدي بر سقوط قدرت خريد

تراکنش‌های مرتبط با کارت‌خوان‌ها یا پرداخت‌های اینترنتی در مرداد ماه سال جاری نسبت به تیر ماه، در تعداد ۱.۴ درصد و در مبلغ ۱.۳ درصد کاهش داشته است.

شواهدي بر سقوط قدرت خريد

اقتصاد۲۴-  هشتادوششمین گزارش اقتصادی شبکه الکترونیکی پرداخت کارت موسوم به «شاپرک» نشان می‌دهد تراکنش‌های مرتبط با کارت‌خوان‌ها یا پرداخت‌های اینترنتی در مرداد ماه سال جاری نسبت به تیر ماه، در تعداد ۱.۴ درصد و در مبلغ ۱.۳ درصد کاهش داشته است. مرداد ماه سال جاری، تورم ماهانه دو درصد رشد کرد، اما همزمان با این رشد تورمی، میزان تراکنش‌ها کاهش پیدا کرده و در واقع «خرید مردم از طریق کارت‌خوان‌ها یا درگاه‌های اینترنتی» آب رفته است.

آیا مالیات بر کارت‌خوان‌ها موجب کاهش تراکنش‌ها شد؟

گاز ابتدای سال جاری، سازمان امور مالیاتی نسبت به اتصال پایانه‌های فروشگاهی به سیستم مالیاتی اقدام کرد. این برنامه جدید به نوعی برای ارزیابی درست از میزان درآمد و وصولی کارت‌خوان‌ها انجام شد. اقدامی که در مواردی به کشیده شدن فرار مالیاتی به اصناف نیز منجر شده است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد که برخی خرده‌فروشان با اجرای این قانون برای اینکه درآمد خود را کمتر از کف تعیین‌شده نشان دهند از استفاده از کارت مشتریان برای پرداخت هزینه‌ها خودداری کرده‌اند و در عوض وجه نقد می‌پذیرند یا به خریداران می‌گویند که مبلغ خرید را کارت به کارت کنند.

فرار مالیاتی صاحبان کارت‌خوان‌ها این فرضیه را مطرح می‌کند که تراکنش‌ها به همین دلیل کم شده است، اما بررسی سهم پرداخت کارت‌خوان از سایر روش‌های شاپرک (موبایل و اینترنت) و همچنین مقایسه تعداد تراکنش‌های خرید پایانه‌های فروش با ماه مشابه سال گذشته این فرضیه را تایید نمی‌کند. اما نکته جالب اینکه تعداد کارت‌خوان‌های فروشگاهی در مرداد ماه سال جاری، نزدیک به یک درصد نسبت به تیر ماه کاهش پیدا کرده است.

ارزش تراکنش‌ها همچنان پایین می‌آید

گزارش «شاپرک» نشانه‌هایی از «کاهش شدید ارزش واقعی» تراکنش‌های خُرد را نیز در خود دارد. در تیر ماه سال جاری میزان تورم ماهانه نسبت به خرداد ۵ درصد (گزارش مرکز آمار) اعلام شد. این در حالی است که ارزش تراکنش‌ها در تیر ماه نسبت به خرداد ماه، ۵.۵ درصد کاهش پیدا کرده بود. در مرداد ماه نیز با وجود تورم ۲ درصدی، ارزش تراکنش‌ها نسبت به تیر ماه، نزدیک به ۲ درصد کمتر شده است. در واقع، قیمت کالا‌هایی که مردم می‌خرند در ماه‌های ابتدایی تابستان رشد داشته، اما رقم خرید آن‌ها کاهش یافته است.

وقتی زور پول به قیمت‌ها نمی‌رسد

در تیر ماه سال جاری نسبت به تیر ماه سال گذشته، ارزش تراکنش‌ها ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد. در گزارش تازه «شاپرک» هم نشان می‌دهد که این روند در مرداد ماه هم تداوم داشته و این‌بار ارزش تراکنش‌ها نسبت به مرداد ماه سال گذشته، ۱۷ درصد کاهش یافته است.

نخستین پیام کاهش ارزش حقیقی تراکنش‌ها در مرداد ماه این است که جهش قیمت‌ها آنقدر زیاد بوده که میزان پول در دست مردم کفاف خرید کالا‌ها را نداده است. در واقع، «زور پول» در دست مردم به «قیمت‌ها» نرسیده. اگر میزان تورم در مرداد ماه کاهش یافته بود، آن‌وقت می‌شد نتیجه گرفت که مقدار کالا و خدمات خریداری شده نسبت به ماه قبل رشد کرده. اما به دلیل افزایش تورم، باید گفت که این روند نسبت به ماه تیر، کاهش شدیدی داشته است.

عقب‌نشینی خریداران

به نظر می‌رسد بخش بزرگی از خریداران کالا‌های بادوام نیز همزمان با تورم به وجود آمده در کالا‌های مصرفی از بازار‌ها عقب‌نشینی کرده‌اند. دلیل این موضوع نیز می‌تواند انتظارات تورمی ناشی از مذاکرات احیای برجام باشد. در واقع خریداران به دلیل «انتظار» برای به نتیجه رسیدن مذاکرات، به دنبال خرید بهنگام و بدون «حباب قیمتی» بوده‌اند.

کالا‌هایی مانند خودرو، لوازم خانگی، لوازم یارانه‌ای و حتی مسکن در این رده قرار می‌گیرند. البته آمار دقیقی از میزان تقاضا برای این کالا‌ها وجود ندارد و نمی‌توان به روشنی گفت که خریداران از این بازار‌ها بیرون آمده‌اند. اما رکود شدید حاکم بر بازار‌ها حداقل در ظاهر نشان از کاهش تقاضا دارد.

البته این موضوع را هم باید در نظر گرفت که در شرایط تورم شدید ماهانه و سالانه، خانوار‌ها ابتدا به سمت «سیر کردن شکم» می‌روند و سپس به فکر خرید کالای بادوام می‌افتند. معاملات خرید کالا‌های مصرفی در سه ماهه گذشته به گونه‌ای بوده که خانوار‌ها با یک شوک تورمی چند درصدی مواجه شده‌اند. برای جبران اثرات این شوک، راه دیگری نمانده جز اینکه منابع کمتری برای خرید کالای بادوام مصرف کنند.

با این حال، این نکته را هم نباید فراموش کرد که اطلاعات موجود در گزارش اخیر شاپرک به خوبی نشان می‌دهد که برای دومین ماه متوالی در تابستان ۱۴۰۱، معاملات در کل اقتصاد با یک روند کاهشی روبه‌رو شده و در واقع نوعی «رکود چشمگیر» در بازار‌ها رخ داده است.


بیشتر بخوانید: سقوط متراژ رفاه ایرانی‌ها


کاهش قدرت خرید ریال

ارزش حقیقی تراکنش‌ها در مرداد ماه نسبت به تیر ماه، برای دومین ماه متوالی بیش از ۱۷ درصد کاهش پیدا کرده است. برخی دیدگاه‌ها معتقدند که این موضوع نشان‌دهنده کاهش قدرت خرید ریال است. به عبارتی، جهش قیمت دلار به بالای ۳۰ هزار تومان در کنار حذف ارز با نرخ ترجیحی ۴۲۰۰ (برنامه موسوم به جراحی اقتصادی) موجب شده که قیمت کالا‌ها و خدمات با رشد بی‌سابقه‌ای در تیر ماه و مرداد ماه مواجه شود.

معمولا برای جبران اثرات این کاهش قدرت خرید، میزان دستمزد‌ها در ابتدای هر سال به موازات چشم‌انداز تورم رشد می‌کند. یا اینکه از مکانیزم یارانه نقدی استفاده می‌شود که بازار‌ها به ورطه رکود نیفتند. اما گزارش اخیر «شاپرک» به خوبی حاکی از آن است که سطح درآمد مردم همراستا با سطح قیمت‌ها رشد نکرده. بنابراین نخستین تصمیم خانوار‌ها برای «همسان‌سازی» درآمدی که داشته‌اند با میزان تورم و گرانی‌ها، کاهش «تقاضا» برای خرید کالا و خدمات بوده است.

این را هم باید اضافه کرد که در دوره رکود تورمی، معمولا نظام بانکی به سیستم «بسته» تسهیلات‌دهی و اصولا تزریق منابع می‌پردازد، چراکه از دیدگاه نظام بانکی، «پول» به دلیل تورم به یک کالای «گران» تبدیل می‌شود و باید در خرج کردن آن احتیاط کرد. هر قدر هم که وزارتخانه‌های متعدد از «اعطای تسهیلات بدون وثیقه» به متقاضیان بگویند و رسانه‌های وابسته هم این اخبار را در بوق و کرنا کنند؛ باز هم آمار و ارقام است که حرف اول را می‌زند. زمانی که میزان تسهیلات بانک‌ها کمتر از تورم رشد کند، پول در گردش جامعه (برای خرید کالا و خدمات) آب می‌رود. اتفاقی که در نهایت قدرت خرید مردم را کاهش خواهد داد.

منبع: روزنامه اعتماد

ارسال نظر
قوانین ارسال نظر
لطفا از نوشتن با حروف لاتین (فینگلیش) خودداری نمایید.
از ارسال دیدگاه های نا مرتبط با متن خبر، تکرار نظر دیگران، توهین به سایر کاربران و ارسال متن های طولانی خودداری نمایید.
لطفا نظرات بدون بی احترامی، افترا و توهین به مسئولان، اقلیت ها، قومیت ها و ... باشد و به طور کلی مغایرتی با اصول اخلاقی و قوانین کشور نداشته باشد.
در غیر این صورت، «اقتصاد24» مطلب مورد نظر را رد یا بنا به تشخیص خود با ممیزی منتشر خواهد کرد.

صفحه اول روزنامه‌های سیاسی امروز

قیمت سکه و طلا امروز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

پیش‌بینی هواشناسی تهران و ایران امروز + جدول

قیمت سکه و طلا امروز جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت لیر ترکیه امروز در بازار + جزئیات

وضعیت هواشناسی امروز

قیمت دینار عراق امروز در بازار + جزئیات

قیمت انواع موتورسیکلت در بازار امروز + جدول

قیمت روز لپ تاپ اپل + جدول

قیمت انواع زعفران + جدول

قیمت دلار و یورو امروز جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز پنجشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

قیمت خودرو‌های سایپا امروز جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ + جدول

عکس/ تابلوی قیمت یک طلا فروشی در خیابان جمهوری ۲۴ سال پیش

جنجالی‌ترین استایل بهاره رهنما بعد از طلاق

عکس/ طبیب زن در حال بادکش کردن ۱۳۰ سال پیش

عکس/ تغییر چهره عجیب بهنوش بختیاری

عکس/ کارگر زن کارخانه ریسندگی اصفهان ۵۳ سال پیش

عکس/ پوستر سپاهان، آلومینیوم و فولاد به مناسبت روز کارگر

عکس/ پوستر متفاوت استقلال برای بازی با آلومینیوم

خواندنی‌ها
خودرو
فناوری
آخرین اخبار

چرا دولت لایحه امنیت زنان را پس گرفت؟

ارتش آمریکا در چه نوع جنگی حتما بازنده خواهد بود؟

عکس/واکنش محکم وزارت خارجه به گزارش خبرساز رویترز

عکس/زورگیری وحشیانه از زن جوان در مترو محلاتی

امکان خرید اقساطی کالا‌های اساسی برای بازنشستگان فراهم شد

سوریه به حمله اسرائیل واکنش نشان داد

چرا قیمت لوبیاچیتی سر به فلک کشید؟

ترکیب استقلال برای بازی با آلومینیوم

پیش بینی بورس فردا شنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴

از تعویق مذاکره تا فشارهای تحریمی جدید آمریکا علیه ایران

امام جمعه اهواز: گروهی که بتوانند جای خالی انبیاء را پر کنند، علما هستند

معاون وزیر نفت: در انفجار بندر شهید رجایی تأسیسات نفتی آسیبی ندیدند

علم الهدی: عناصری در برگزاری جشنواره کوچه لاابالی‌گری کردند

تا اینجای مذاکرات ایران دست برتر را نسبت به طرف امریکایی داشته

عکس/ نمایی شگفت انگیز و جالب از برف ۳ متری در ترکیه

عکس/ ظاهر متفاوت سردار سلیمانی، جهانگیری و روحانی ۳۴ سال پیش در یک مراسم

عکس‌های قدیمی و کمیاب از خلیج فارس در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران

عکس/ ژست سردار رادان ۴۴ سال پیش در اوج جوانی و در جبهه

عکس/ چهره متفاوت هاشمی رفسنجانی ۴۶ سال پیش بعد ترور روی تخت بیمارستان

مسابقات کشتی آلیش بانوان از اشک تا لبخند

بازداشت سه عضو شورای شهر و ۲ کارمند شهرداری فریدونکنار

صحنه‌های آخرالزمانی از آتش‌سوزی‌های گسترده در اورشلیم

عکس/ دلجویی نماینده رهبری از مجروحان انفجار بندر شهید رجایی

عکس/ تیمورتاش و فروغی ۹۹ سال پیش در ضیافت تاجگذاری رضاخان

فیلم/ این لحظه از کنسرت بهنام بانی در کانادا خبرساز شد

توقیف خودروی پژو پارس با خلافی ۱۹۶ میلیون ریالی

شناسایی هویت ۴ جان باخته دیگر انفجار بندر شهید رجایی

عکس/ مهدی بازرگان ۱۰۴ سال پیش در دوران تحصیل در فرنگ با تیپ رسمی

عکس/ چهره زیبایی بلقیس، دختر پادشاه افغانستان ۵۵ سال پیش در فرودگاه مهرآباد

فیلم/ در انفجار بندر شهید رجایی تأسیسات نفتی آسیب دیدند؟

ترامپ بودجه دو رسانه آمریکایی را قطع کرد

واکنش امام جمعه تهران به انفجار بندرعباس

فصل برای کنعانی‌زادگان به پایان رسید

عکس/ چهره خاص امام موسی صدر ۴۸ سال پیش در حال سخنرانی در مراسم چهلم دکتر شریعتی در بیروت

عکس/ خوشگذرانی نفیسه روشن در چین با استایل اروپایی در کنار حیوان خانگی گرانقیمتش

عکس/ واکنش قابل تامل علیرضا قربانی به اتفاق تلخ خیابان‌ها

عکس/ ساخت صحن جدید حضرت معصومه در دوران قاجار

عکس/ شکل و شمایل زندانیان ۱۲۰ سال پیش در دوران قاجار با غل و زنجیر

مذاکرات استقلال با سرمربی ایتالیایی؛ سگ ماتزاری دردسرساز می‌شود؟

فیلم/ افشاگری بهاره رهنما درباره جدایی‌اش از پیمان قاسم‌خانی

عکس/ شاطر سید آقا بزرگ میری در نانوایی سنگکی اش ۶۷ سال پیش در دربند با تنور سنتی

عکس/ ژست صمیمی استاد آمریکایی در حال تدریس ۷۴ سال پیش در دانشگاه شیراز

فیلم/ طوفان گرد و غبار چهره ریاض را پوشاند

حال و هوای داوطلبان کنکور سراسری علوم تجربی ۱۴۰۴

جزئیات سقوط یک فروند بالگرد در استرالیا

دلیل وقفه در مذاکرات ایران و آمریکا چیست؟

اینفوگرافی/ این شهر‌ها آلوده‌ترین هوای جهان را داشتند؟

عکس/ نمایشگاه تراژیک از عروسک‌های بی‌صاحب غزه

عکس/ جدول لیگ برتر پس از برد پرسپولیس مقابل مس رفسنجان

قیمت طلای جهانی از مرز روانی عبور کرد

عکس/ ظاهر متفاوت محمدصادق خلخالی ۴۴ سال پیش در سفر آلمان