نگاه خطرناک معاون رئیس جمهوری به پاکدامنی

در توئیتی که انسیه خزعلی درباره‌ی مرگ شلیر رسولی نوشت، چیزی که اهمیت ندارد و به آن توجه نمی‌شود، علت و مقصر اصلی مرگ است: یعنی تجاوز و شرایطی که زن را مجبور به چنین انتخابی کرد.

اقتصاد۲۴- چند روزی‌ست خبر مرگ شلیر رسولی در رسانه‌های کشور منتشر شده و به یکی از مسائل مهم مورد بحث تبدیل شده است. زن جوان کُرد برای دور ماندن از دسترس مرد همسایه که قصد تعرض داشت، خود را از پنجره به بیرون پرت کرد و پس از چند روز بر اثر شدت جراحات درگذشت.

انسیه خزعلی - معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده‌ی دولت سیزدهم- که مدتی‌ست به دلیل مهاجرت فرزندش، مورد توجه رسانه‌ها و فضای مجازی قرار گرفته، در توییتر نوشته است:

شلیر (دشت) طی تهاجم دشمن بعثی هم اسیر شد، اما شرافتش را از دست نداد و آزاد گردید.

ولو به‌قیمت جان‌های فراوان

حال بانو شلیر رسولی نیز بار دیگر اصالت خطه کردستان را با زنانگی و پاکدامنی خویش به نمایش گذاشت، ولو به‌قیمتی بسیار گران

چه رمزیست در نام شلیر که بازهم دامانش از تجاوز پاک ماند؟

شلیر، نماد یک زن‌کُرد مسلمان و مصداق حافظات للغیب است.

تجسم عینی تربیت دینی، عفت، شرافت و نجابت...

این رشته‌توییت و تقدیس مرگ زن مریوانی از طرف کسی که معاونت امور زنان و خانواده را به عهده دارد، پرسش‌ها و نکات مهمی درباره‌ی مسائل زنان به میان می‌آورد:

۱. وقتی چنین مرگ دردناک و انتخاب از سر ناچاری، تقدیس و گفته می‌شود راهی برای حفظ شرافت و پاکدامنی‌ست، وجه مقابل آن چه خواهد بود؟ آیا اگر زن نخواهد یا نتواند در این شرایط خودکشی کند و به او تجاوز شود، دیگر پاکدامن نیست و شرافتش لکه‌دار خواهد شد؟ بر اساس کدام اصل و تبصره‌ی قانونی یا چه نگاه انسانی و وجدانی، چنین خط‌کشی غیرمنصفانه‌ای شده و به‌نوعی این راهکار به زنان توصیه شده است؟

ظاهرا از نگاه انسیه خزعلی زن نه به‌عنوان یک انسان که با جنسیتش سنجیده و بدتر آن‌که اگر مورد تجاوز قرار گرفت، از ارزش و قدر و قیمت‌ش کاسته می‌شود. او چنان به تقدیس مرگ مشغول شده و از آن به وجد آمده است که فراموش کرده جان شلیر و شلیرها ارزش دارد و باید برای حفظ آن تلاش شود.

۲. انسیه خزعلی تجاوز دشمن به دشت شیلر را به تلاش برای تجاوز به زن مریوانی ربط داده و آزادسازی دشت و مرگ زن را راهی برای حفظ دامان از ناپاکی دانسته است. فراموش نکنیم دشت شیلر مدتی در سلطه و اختیار دشمن بود و با این رویکرد خزعلی، شرافت آن حفظ نشد ولی آیا معاون رئیس‌جمهور، سایر زنان را به خودکشی در چنین موقعیتی توصیه می‌کند؟

بیشتر بخوانید: انسیه خزعلی توئیت تکذیب استعفایش را منتشر و حذف کرد!

در نوشته‌ی خزعلی چیزی که مطلقا اهمیت ندارد و به آن توجه نمی‌شود، علت و مقصر اصلی مرگ شلیر است: یعنی مرد متجاوز و تلاش او برای تعرض. معاون رئیس‌جمهور از تجاوز نمی‌گوید و آن‌را تقبیح نمی‌کند، چه‌بسا از نگاهش همان‌قدر که زن بر اساس جنسیتش ارزش‌گذاری می‌شود، تجاوز نیز به جنسیت مرد مرتبط و رفتاری ناگزیر است و نه این‌که ناشی از مشکلات فردی خاص باشد.

۳. بر اساس قوانین دینی هم وقتی زن مورد تجاوز قرار بگیرد، پاکدامنی‌اش خدشه‌دار نشده است اما بی‌شک زندگی و آینده‌‌اش آسیب جدی می‌بیند. حکومت و افراد مسئول حوزه‌ی زنان چقدر در تغییر فرهنگ سنتی تلاش کرده‌اند تا جان زن حفظ شود و اگر مورد تجاوز قرار گرفت،‌ از حمایت نهادهای مختلف بهره‌مند شود؟

ماده ۱۵۶ قانون مجازات اسلامی می‌گوید: هرگاه فردی در مقام دفاع از نفس، عِرض، ناموس، مال یا آزادی تن خود یا دیگری در برابر هرگونه تجاوز یا خطر فعلی یا قریب‌الوقوع با رعایت مراحل دفاع، مرتکب رفتاری شود که طبق قانون جرم محسوب می‌شود، مجازات نخواهد شد.

اجرای این قانون به اجماع حداقل ۵ شرط نیاز دارد و بسیاری از زنانی که برای دفاع از خود برابر فرد متجاوز مجبور به قتل می‌شوند، در خطر اعدام قرار می‌گیرند، به‌عنوان مثال فاطمه حقیقت‌پژوه، زن ۳۸ ساله‌ای بود که با همسر صیغه‌ای و دختر ۱۴ ساله‌اش زندگی می‌کرد. او یک نیمه‌شب سال ۱۳۸۰ متوجه تلاش مرد برای تجاوز به دخترش شد و در پی پافشاری و تلاش مرد، او را به قتل رساند. فاطمه هفت سال بعد اعدام شد.

پرونده‌ی ریحانه جباری یکی دیگر از اخبار جنجالی قتل برای دفاع از خود بود که در پایان با تقاضای قصاص خانواده‌ی مقتول، به اعدام منتهی شد. موارد و پرونده‌های مشابه و زنانی که سال‌ها در زندان ماندند و در نهایت اعدام شدند، بسیارند. با توجه به شرایط قانونی و آن‌چه امثال خزعلی توصیه می‌کنند پایان مسیر فرار از تجاوز فقط مرگ است.

۴. در چند کشور دنیا زن‌ها در موقعیت تجاوز، از ترس تهمت بی‌شرافتی و ناپاکدامنی، مجبور به خودکشی می‌شوند؟ نگرانی بعضی زنان از نگاه سنگین جامعه و در عین حال رویکردهایی مانند توییت خزعلی، باعث می‌شود بعضی از آن‌ها مرگ را بر زندگی پس از تجاوز ترجیح دهند.

پرسش این است که انسیه خزعلی در جایگاه معاونت امور زنان، چقدر نگران این بخش از جامعه است و به قوانین مرتبط به آن‌ها توجه دارد؟ آیا قانون کشور را به‌اندازه کافی حمایت‌گر می‌داند تا یک زن در چنین موقعیتی مجبور به خودکشی نشود؟ آیا متوجه تأثیر خرده‌فرهنگ‌ها و سنت در سوق دادن زن‌ها به چنین انتخاب‌های دردناکی هست؟ آیا خزعلی به‌جای تقدیس مرگ و به‌نوعی زیر سؤال بردن پاکدامنی زنان قربانی تجاوز، نباید در پی اعطای لایحه‌‌ای اصلاح گر و جامع برای حمایت از قربانیان یا افراد در خطر باشد؟

منبع: فرازدیلی