خواص درمانی شیرین بیان و نحوه مصرف

گیاه شیرین بیان چیست؟

اگر بخواهیم در مورد ظاهر گیاه شیرین‌بیان صحبت کنیم باید بگوییم این گیاه معمولاً یک تا دو متر رشد می‌کند و گیاهی چوبی هست.

این گیاه ریشه بسیار شیرینی دارد که گاهی شیرینی موجود در ابنبات از آن تأمین می‌شود. البته ریشه شیرین‌بیان به‌جز شیرین بودن سرشار از خواص دارویی است.

در علم پزشکی خواص بسیاری برای شیرین‌بیان در نظر گرفته‌شده است اما بااین‌حال هنوز برخی خواص آن به اثبات نرسیده است.

در فارسی به شیرین‌بیان مهک نیز گفته می‌شود. در آسیا و اروپا شیرین‌بیان به‌راحتی قابل‌دسترس است. اولین منطقه‌ای که استفاده فراوانی از شیرین‌بیان داشت مصر بود و بعدازآن چین که شیرین‌بیان را به‌عنوان یک گیاه دارویی شناخت.

شیرین بیان به چه صورت‌هایی مصرف می‌شود؟

پودر و عصاره شیرین بیان

معمولاً برای شیرین کردن نوشیدنی‌ها و یا طعم بخشیدن به ابنبات از عصاره شیرین‌بیان استفاده می‌شود. البته باید به میزان مصرف عصاره این گیاه دارویی توجه داشت زیرا استفاده بی‌رویه آن عوارض زیادی در پی دارد.

پودر شیرین‌بیان را نیز می‌توان با یک ماده ژلی مخلوط کرد و به‌عنوان التیام‌بخش در درمان اگزما و آکنه پوستی استفاده کرد.

انواع چای یا برگ خشک شده شیرین بیان

از ریشه‌ی گیاه شیرین‌بیان چای‌های مختلفی تهیه می‌شود که روش تولید آن نیز خشک‌کردن برگه‌های شیرین‌بیان است.

برای پاک‌سازی و تمیز کردن سیستم تنفسی اللخصوص نایژه‌ها این چای به‌شدت مفید است. همان‌طور که پیش‌تر ذکر کردیم در درمان گلودرد و تسکین مشکلات گوارشی و کلیوی نیز از این گیاه می‌توان بهره برد.

علت مفید بودن شیرین‌بیان و خواص دارویی آن می‌تواند وجود مواد معدنی و مغذی مختلفی مثل انواع ویتامین‌ها مانند B1,B2,B3,B5,E و فسفر، منیزیم، آهن، پتاسیم و... باشد.

فواید مصرف شیرین بیان

التیام بخش آفت دهان

گاهی دیده شده است که لکه‌های کوچک سفیدرنگ دردناکی بر روی لبه‌های داخلی دهان و یا لثه ایجاد می‌شود. این لکه‌ها آفت دهان نامیده می‌شود.

تحقیقات نشان داده که می‌توان با عصاره‌ی شیرین‌بیان این التهابات را درمان کرد و روند بهبود آن را تسریع بخشید.

درمان مشکلات کبدی

مشکلات کبدی ازجمله مشکلات پرخطری هستند که آدمی در طول زندگی می‌تواند به آن دچار شود. استفاده از شیرین‌بیان به علت داشتن ماده مفید گلیسریزین که خاصیت فوق‌العاده سم‌زدایی دارد می‌تواند در بهبود مشکلات کبدی مؤثر باشد.

ماده مفید دیگری که در شیرین‌بیان وجود دارد فلاونوئیدِ ازوئگوئتیدین است که ازجمله خواص آن آنتی اکسید بودن است. به همین جهت می‌تواند در هضم چربی‌های مواد غذایی ناسالم مفید باشد و فشار وارده بر کبد را کاهش دهد.

کاهش التهابات معدی

اسید گلیسیریزیک ماده مفید دیگری است که در شیرین‌بیان وجود دارد. این ماده می‌تواند به بازسازی و بهبود پوشش داخلی معده کمک کند درنتیجه زمان سوزش سر معده، مصرف مواد غذایی مسموم و زخم معده می‌تواند باعث افزایش فعالیت سیستم ایمنی شود.

DGL شکلی از شیرین‌بیان است که بهسازی شده و می‌تواند در درمان زخم معده مؤثر باشد. علاوه بر معده روده نیز با کمک ماده‌ی اسید گلیسیریزیک و درنهایت حذف باکتری مضر هلیکوباکترپیلوری، از فواید شیرین‌بیان بهره می‌برد.

بهبود سلامت قلب

ماده فلاونوئید گلابریدین برای قلب و عروق آن بسیار مفید است که در شیرین‌بیان وجود دارد. این ماده کمک می‌کند که در شرایط افزایش گلوکز در خون عروق دچار مشکل نشوند. دچار گرفتگی نشدن عروق و برقراری جریان خون مداوم با فشار خوب از دیگر فواید شیرین‌بیان است.

داشتن دهان و دندانی سالم و بدون پوسیدگی

شیرین‌بیان خاصیتی ضد میکروبی دارد که در جلوگیری از فعالیت باکتری استرپتوکوک موتانس نقش بسیار بارزی دارد.

این باکتری مهم‌ترین عامل در ایجاد پوسیدگی دندان است. شیرین‌بیان به علت فعالیت مفیدی که در جلوگیری از تشکیل لایه‌ی زیستی و پلاک و جرم بر روی دندان دارد، معمولاً در صنایع و محصولات دهان و دندان مانند انواع خمیردندان، دهان شویه و... به‌کاربرده می‌شود.

سلامت پوست و مو

هورمون دی‌‌هیدروتستوسترون، از رشد مو جلوگیری می‌کند و فایده‌ی شیرین‌بیان این است که مانع تولید زیاد از حد این هورمون می‌شود و درنتیجه رشد و سلامت مو روند بهتری را طی می‌کند.

علاوه بر این شیرین‌بیان تأثیر خارق‌العاده‌ای در تسکین التهابات پوستی مانند اگزما، پسوریازیس و ... دارد. به‌نحوی‌که استعمال انواع ژل و پماد ساخته‌شده از شیرین‌بیان برای درمان این بیماری‌های پوستی و کاهش خارش و قرمزی پوست توصیه می‌شود.

جدای از تأثیر مثبت شیرین‌بیان بر پوست و مو این داروی گیاهی بر لاغری نیز مؤثر است و فلاونوئید، روغنی که در شیرین‌بیان یافت می‌شود می‌تواند از تجمع بافت چربی و تری‌گلیسرید در شکم و دیگر نواحی جلوگیری می‌کند.

حسن ختام

در مقاله فوق در مورد برخی خواص و فواید داروی گیاهی شناخته‌شده‌ای به نام شیرین‌بیان صحبت کردیم. علاوه بر تمام موارد فوق، کمک به بهبود و تسریع درمان مشکلات تنفسی و پاک‌سازی راه هوایی، مقابله با انواع عفونت‌های قارچی ویروسی و...، افزایش قدرت سیستم ایمنی بدن انسان، بهبود بیماری سل، جلوگیری از ابتلا به انواع سرطان، جلوگیری از بروز عوارض مختلف یائسگی، پایین آمدن سطح استرس و کمک به درمان بیماری رماتیسم مفصلی از دیگر مواردی است که می‌توان به‌واسطه مصرف مقدار مجاز شیرین‌بیان به آن دست‌یافت.

درست است که شیرین‌بیان گیاه و دارویی خوش‌طعم و بسیار بافایده هست اما بااین‌حال باید در میزان مصرف آن دقت کافی به خرج داد زیرا هر ماده‌ای هرچند مفید مقدار مصرف مشخصی دارد و عبور از این مقدار تعیین شده می‌توان زیان‌بخش باشد.