اقتصاد ۲۴، سعید شمس: «از ۱۵۰ میلیارد دلار ذخیره صندوق توسعه ملی، ۱۰۰ میلیارد دلار توسط دولتها برداشت شده است» این اظهارنظر مهدی غضنفری رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی نشان از این دارد که شرایط طوری است که توانایی درآمدزایی از دولتها را میگیرد.
صندوق توسعه ملی در حالی به این نقطه رسیده است که با مقایسه میزان موجودی این صندوق با صندوقهای مشابه در کشورهای دیگر میتوان به این نتیجه رسید که موجودی این صندوق در ایران که میبایست ذخیرهای برای نسلهای آینده باشد به راحتی به ثمن بخس به دولتها اعطا و حتی برای وصول آن باید سالها کفشی آهنین پوشید و به دنبال وصول پول بود، هرچند که موجودی فعلی هم نشان از بحرانی در این زمینه است.
مهدی ذاکریان در گفتگو با اقتصاد ۲۴ درباره چرایی درآمد پایین دولتها اظهار داشت: وقتی دولتها نزدیک به ۷۰۰ درصد از منبع ذخیره شده در صندوق توسعه ملی را برای هزینههای جاری صرف میکنند، نشان از نبودِ دولت و عجز در تولید درآمد دارد که این میتواند مویدِ ناکارآمدیها دولت باشد، با این توضیح که «تقابل با نظام بین الملل» دلیل اصلی بی نظمی اقتصادی است. در واقع اگر کشورها بنای مشارکت در اقتصاد جهانی دارند، در قدم اول باید ثبات و واقع بینی را جدی بگیرند و همچنین امنیت منطقهای و جهانی را اولویت بدانند، چرا که برای رابطه متقابل با کشورها این عوامل لازم و واجب است.
تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: توسعه و رونق اقتصادی بدون سرمایه گذاری سرمایه گذاران خارجی امری محال است و طبعاً تا زمانی که قرار با تعامل با دنیا را مهم ندانیم، نمیتوانیم در انتظار درآمد کافی باشیم و در نتیجه، دولتها به صندوق توسعه ملی و داراییهای دیگر دست درازی خواهند کرد.
وی با بیان اینکه شرکتهای بینالمللی امکان همکاری در موضوع صنعت نفت و گاز با ایران را ندارند و شرکتهای داخلی هم از پتانسیل و توان لازم برای تولید در سطح بازارهای جهانی محروم هستند، تصریح کرد: حالا در این شرایط در خام فروشی هم مجبور به عقد قرارداد ارزان با چین و روسیه هستیم. با این توضیح که مواد اولیه، جذابیت گذشته در بازار جهانی را از دست داده است. نکته دیگر هم چیزی جز این نیست که به دلیل محدودیت تراکنش مالی باعث میشود، کشورها برای دوری از درددسر قید خرید و فروش با ما را بزنند.
بیشتر بخوانید: تبعات بیانیه G7 علیه اقتصاد ایران/ هیچ ارادهای برای اصلاحات سیاسی و اقتصادی مشاهده نمیشود
این استاد دانشگاه با اشاره به اهمیتِ رونق صنعت گردشگری در دنیا ادامه داد: همه کشورها با استفاده از ظرفیتها و جذابیتهایشان سعی در افزایش ورود گردشگر دارند. در ایران نیز وزیر گردشگری اعلام میکند، باید اینترنت آزاد باشد تا گردشگر از سفر به ایران پشیمان نشود، اما گروهی که سانسور و انواع و اقسام محدودیتها را لازم میدانند، دستِ بالا را دارند و همچنان دنبال فیلترینگ بیشتر هستند، در این هنگام چطور میتوانیم توقع درآمدزایی از این صنعت همهگیر داشته باشیم. اصرار به سانسور در حالی پای گردشگران را از ایران قطع کرده است که کشور ما یکی از شاخصترین کشورها در حوزه جذب توریست است.
ذاکریان یادآور شد: اتفاق بدِ هزینه ساز دیگر چیزی جز این نیست که خیلی از فعالان اقتصادی تحت تأثیر شلختگی اقتصاد، به جای تلاش برای تولید و ... کشور را ترک کردند و برخی از آنهایی که مانده اند، متوسل به رانت و ... میشوند؛ بنابراین هجرتِ متخصصین، اندیشمندان و فعالان اقتصادی را باید خسارتی بدتر و ضرررسانتر از برداشت ۱۰۰ میلیارد دلاری دولتها از صندوق توسعه ملی بدانیم. در واقع اینکه خیل عظیم دانشمندان و پژوهشگران به کانادا، آمریکا، اروپا، استرالیا و ... و حتی به مالزی، ترکیه و امارات مهاجرت میکنند فرصت سوزی غیرقابل جبرانی است که این فرصت سوزی با هیچ تلاش و کوششی جبران شدنی نیستند.
این تحلیلگر مسائل بین المللی در پایان اظهار کرد: شرح این شرایط نشان میدهد «بازسازی روابط خارجی» باید اولویت اصلی و اول تصمیم گیران باشد تا از این طریق پنجرههای بازار جهانی به روی ما باز شود. هرچند که اگر با دنیا هم تعامل کنیم، باز هم خسارت مهاجرت نخبگان جبران نخواهد شد. در پایان باید تأکید کنم که اصرار به تنازع با دنیا را باید یکبار برای همیشه کنار بگذاریم.