علت اصلی تورم در اقتصاد ایران چیست؟

اقتصاد۲۴-اگر توقفی در رشد نقدینگی رخ ندهد، قطعا این رشد نقدینگی باعث تورم فزاینده و کاهش ارزش پول ملی کشور خواهد شد. یکی از مهم‌ترین عوامل رشد نقدینگی عدم توازن در بودجه است. یعنی وقتی مخارج دولت بیش از درآمدش باشد در نتیجه دولت دچار کسری بودجه شده و برای جبران کسری بودجه، مجبور است از بانک مرکزی قرض بگیرد تا پول پرقدرت وارد اقتصاد شود. در نتیجه ارزش پول ملی به‌شدت سقوط خواهد کرد. این همان اتفاقی است که در سال‌های اخیر در اقتصاد ایران رخ داده است.

کشور گران اداره می‌شود

پازوکی افزود: یکی از راهکار‌ها این است که سیاست‌های اقتصادی داخلی در جهت حفظ منافع ملی مردم ایران اصلاح شود. حال چطور می‌توان این کار را انجام داد؟ به منظور رفع این مشکل، باید مخارج دولت کنترل شود، زیرا کشور در حال حاضر گران اداره می‌شود. بسیاری از سازمان‌ها و نهاد‌ها باید به کار خود پایان دهند، اما همچنان وجود دارند و از بودجه کشور ارتزاق می‌کنند.

در بخش آموزش عالی اصلا نیازی نیست که دانشگاهی مثل دانشگاه پیام نور وجود داشته باشد. بودجه این دانشگاه هر سال افزایش می‌یابد. هنوز مشخص نیست که این دانشگاه چه نفوذی دارد که هر سال می‌تواند بودجه خود را افزایش دهد. در حالی که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه دولتی که سطح علمی‌شان از دانشگاه پیام نور بالاتر است، بیکار هستند و در بسیاری از رشته‌های دانشگا‌های دولتی دانشجویی وجود ندارد، در چنین شرایطی چرا باید دانشگاه پیام نور وجود داشته باشد؟

بیشتر بخوانید: لوازم خانگی غیراستاندارد توقیف می شود؟

چرا مجلس آنقدر پروژه عمرانی دارد؟

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: نکته دیگر افزایش بودجه عمرانی مجلس است. من واقعا برایم جای سوال است که مجلس مگر قرار است چقدر ساختمان‌سازی کند که به این حجم از بودجه عمرانی نیاز دارد! لازم نیست که کتابخانه مجلس گسترش یابد، زیرا کتابخانه ملی در اراضی عباس‌آباد وجود دارد. در طول چهل سال گذشته مجلس با بودجه عمرانی، مرتب ساخت و ساز می‌کند و به میدان شهدا نزدیک شده است. از سوی دیگر، مراکز پژوهشی متعدد بلای جان کشور شده‌اند. این سوال بار‌ها مطرح شده کشوری که مردمش اینقدر درگیر فقر هستند چرا باید اینقدر گران اداره شود؟! این مخارج بالا باعث کسری بودجه شده و کسری بودجه موجب رشد نقدینگی و رشد نقدینگی موجب تورم می‌شود.

در ایران، اقتصاد گروی سیاست است

او در پاسخ به این سوال که «به چه صورت می‌توان شرایط موجود را اصلاح کرد؟» گفت: دولت برای بهبود وضعیت باید سه کار را انجام دهد. اصلاح سیاست خارجی در جهت حفظ منافع ملی. در همه دنیا سیاست خارجی در جهت توسعه ملی به کار گرفته می‌شود. اما در ایران عکس آن وجود دارد زیرا اقتصاد در گرو سیاست است. این به آن معناست که ما باید با جهان تعامل داشته باشیم و این تعامل به نفع ماست. بهتر است این تعامل را از کشور‌های منطقه یاد بگیریم.

چرا نباید با امریکا رابطه اقتصادی داشته باشیم؟

پازوکی در ادامه گفت‌وگوی خود با «جماران» اضافه کرد: برخی کشور‌های منطقه نرخ رشد اقتصادی بالاتری نسبت به ایران دارند. اگر رابطه اقتصادی ما با ایالات متحده امریکا برقرار شود و سیاست تنش‌زدایی را اجرا کنیم موفقیت ما تضمین خواهد شد. چرا ایران نباید با امریکا رابطه اقتصادی داشته باشد؟ درحالی که این رابطه به نفع ما و به ضرر رقبای ماست. اقتصاد ایران برای دستیابی به رشد اقتصادی به انتقال تکنولوژی و سرمایه‌گذاری خارجی نیاز مبرم دارد. ما چه دل‌مان بخواهد و چه دل‌مان نخواهد دلار ارز مسلط اقتصاد جهانی بوده و امریکا بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی جهان است. این کشور اکنون و به تنهایی ۲۵ درصد تولید ناخالص جهان را به خود اختصاص داده لذا ارتباط با امریکا به نفع ما و به ضرر دشمنان ماست و از نظر من باید ارتباط اقتصادی با امریکا را برقرار کنیم.

او افزود: سیاست خارجی باید در خدمت اقتصاد باشد وگرنه شرایط تغییر نخواهد کرد و هر روز بدتر خواهد شد. شما این نکته را مدنظر قرار بدهید که در کشور ما اقتصاد در خدمت سیاست خارجی درآمده است. شما تنها لازم است به عملکرد کشور‌ها در همسایگی ایران توجه کنید؛ مثلا بن سلمان از سال ۲۰۱۷ اقدام‌های اصلاحی گسترده‌ای را انجام داد. اتفاقا بسیاری از اقدام‌های بن‌سلمان مورد تایید من نیست، اما این واقعیت را باید قبول کرد که بن‌سلمان برای تامین منافع ملی کشورش و ارتقای رشد اقتصادی تلاش‌های گسترده انجام داده؛ کما اینکه به بسیاری از خصومت‌ها پایان داده و با ایران رابطه برقرار کرده است. او نشان داده از وجود سرمایه‌گذاران هر کشوری در عربستان استقبال می‌کند؛ برای او فرقی ندارد که این سرمایه‌گذار ایرانی است یا چینی. او دوست دارد به هر روشی پول را وارد کشورش کند.

اهداف سند چشم‌انداز با حرف به دست نمی‌آید
پازوکی درباره تدوین و تصویب برنامه هفتم نیز گفت: من اطمینان دارم که برنامه هفتم امکان دستیابی به اهداف تعیین‌شده در رشد اقتصادی را ندارد کما اینکه در برنامه‌های گذشته هم این نتایج تکرار شد. البته وجود تعطیلات گسترده در کشور موجب می‌شود که آرمان دو رقمی شدن رشد اقتصادی محقق نشود. اگر قرار است تا آرمان توسعه محقق شود باید از میزان تعطیلات کم شود و با کار و تلاش فزاینده، ایران به یک الگوی مهم در جهان تبدیل شود. او افزود: اهداف سند چشم‌انداز که با حرف به دست نمی‌آید. کشور ما به سیستم‌سازی نیاز دارد. سیستم هم باید براساس اصول علمی انجام شود. این سیستم‌سازی بر اساس دانش روز، تنها در تعامل با دنیا محقق خواهد شد. الان نظام بانکی نیز به‌شدت مشکل داشته و نزدیک به پنجاه سال از دنیا عقب‌تر است و نسبتی با آموزه‌های مدرن بانکداری ندارد. با روش سنتی نمی‌توان بانکداری مدرن را انجام داد. اگر قرار است کشور به سمت توسعه حرکت کند باید سیستم جدید و مدرنی بنا شود. متاسفانه در مورد مفهوم توسعه چالش جدی وجود دارد.