اقتصاد۲۴- یک عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه گیلان با بیان اینکه قیمت مسکن در استان تابعی از قیمت مسکن در کشور است، گفت: مهاجرتهای اقلیمی به گیلان در شیب تند افزایش قیمت مسکن موثر است.
دکتر نادر زالی عصر جمعه در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: مهاجرت از استانهای دیگر به استان و افزایش تقاضای افراد غیر بومی برای خرید بر قیمت مسکن در استان تاثیرگذار بوده است.
وی با تاکید بر اینکه گیلان در ۲ سه دهه اخیر درگیر فراچالش مهاجرتهای اقلیمی بوده، افزود: بدلیل مسائل اقلیمی همچون خشکسالی، گسترش ریزگردها به اکثر استانهای جنوبی، کمبود منابع آب و گرمایش هوا، شرایط اجتماعی و اقتصادی سکونت تغییر کرده و مردم ترجیح میدهند به مکانهایی که از لحاظ اقلیمی مطلوبیت بیشتری دارد، مهاجرت کنند.
وی تصریح کرد: نسل جوان فارغ از سخت کوشی، مسئولیت پذیری و تعهد سرزمینی، مثل نسل قبلی سختگیری در مهاجرت و تغییر مکان زندگی ندارد و مطلوبیت مکان را به تحمل شرایط سخت سرزمین پدری ترجیح میدهد به همین دلیل مهاجرت در چند دهه اخیر به راحتی در درون سرزمین و بین استانها در جریان بوده و روند فزایندهای دارد و در واقع به یک پدیده اجتماعی روز تبدیل شده است.
دکتر زالی ادامه داد: البته نوع مهاجرت به خارج از کشور فراتر از پدیده اجتماعی، به یک هیجان اجتماعی خودآگاهانه تبدیل شده که زمینههای رسانهای و اجتماعی دارد.
وی گیلان را بهلحاظ اقلیمی یکی از مقاصد بسیار مهم برای مهاجران داخلی دانست و گفت: این استان مقصد مهاجرانی است که به لحاظ اقلیمی در مبدا دارای محدودیت هستند و اولویت اول آنها در زندگی، ملاحظه مطلوبیت ویژگیهای جغرافیایی و نه اقتصادی است؛ بنابراین مهاجرانی که اولویت آنها اشتغال یا ملاحظات اقتصادی باشد، بیشتر به تهران و کلانشهرهای بزرگتر مهاجرت میکنند، ولی چیزی که عیان است مهاجران استان گیلان، مطلوبیت مکان را بر مطلوبیت اقتصادی ترجیح میدهند.
وی شرایط گیلان و استانهای شمالی را نسبت به سایر استانهای دیگر متفاوت خواند و گفت: مقصد مهاجرت بودن این استان بازار مسکن را هم تحت تاثیر قرار میدهد و شاهد تقاضا و فشار مضاعف در بازار مسکن شهرهای استانهای شمالی و حتی روستاها هستیم و این موضوع نشان میدهد که شرایط بازار مسکن استان گیلا، قابل مقایسه با سایر استانها بویژه استانهایی که آب و هوای کویری و گرم و خشک دارند، نیست.
دکتر زالی افزود: باید این موضوع را نیز مد نظر قرار داد که افزایش جهشی قیمت مسکن در گیلان نیز تابعی از افزایش قیمت مسکن در کشور است و جهش قیمت مسکن هم وابسته به سایر مولفههای اقتصادی از جمله قیمت تمام شده مصالح ساختمانی، دستمزد و تورم دارد.
وی ادامه داد:شاید بتوان ادعا کرد که مسکن در ۱۰ سال اخیر افزایش قیمت کمتری نسبت به بازارهای رقیب بخصوص ارز و طلا داشته و طبیعی است در موقعیت خاص خودش، عقب ماندگی بخش مسکن جبران شده و بازارها به تعادل میرسند.
وی ادامه داد:در بیست سال اخیر قیمت طلا در کشور حدود ۲۰۰ برابر شده، ولی قیمت مسکن ۱۰۰ برابر افزایش پیدا کرده است؛ اگر بر این موضوع، مطلوبیتهای جغرافیایی گیلان و فشار تقاضای فزاینده بر بازار مسکن را هم اضافه کنید میتوان پیش بینی کرد دهه آینده دهه پرتلاطمی در بازار مسکن گیلان خواهد بود.
عضو هیئت علمی گروه شهرسازی دانشگاه گیلان به پیامدهای افزایش مسکن نیز اشاره و بیان کرد: در حال حاضر که قیمت مسکن افزایش یافته، سطح درآمد طبقه متقاضی مسکن به اندازه افزایش قیمتها نیست؛ بنابراین تقاضا با عرضه فاصله میگیرد و درآمدهای عمومی مردم قابلیت رقابت با تورم و جهش قیمت کالاها را ندارد، از اینرو در کوتاه مدت رکود بر بازار مسکن حاکم میشود که در حال حاضر بازار مسکن در رکود به سر میبرد.
بیشتر بخوانید: تازهترین قیمت مسکن در نقاط مختلف تهران
وی ادامه داد: بتدریج که درآمدها تعدیل و توان خرید مردم افزایش مییابد، بازار دوباره متعادل میشود و به حالت ثبات میرسد؛ چندین سال به این شکل باقی میماند و همین چرخه در چند دهه اخیر ادامه داشته است.
دکتر زالی اظهار داشت: در واقع برآورد کارشناسان این است که بازار مسکن یک بازار سینوسی پنج ساله است یعنی هر پنج سال چرخه سه گانه تورم، تثبیت و رکود تکرار میشود.
وی با بیان اینکه احتمال میرود با مولفههای امروزی اقتصاد ایران، بازار مسکن مجددا از سال ۱۴۰۴ رونق بگیرد، گفت: طبیعی است تا آن زمان سرمایه گذاران میتوانند از فرصت رکود استفاده کرده و سرمایه گذاری لازم برای تولید مسکن و ارائه آن به بازار را در سال ۱۴۰۴ داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه به دلیل گرانی مسکن و عدم توان خانوادهها به زندگی، اجاره اشتراکی چند خانواده به سبک زندگی در حال ظهور تبدیل میشود و بیم آن میرود این پدیده جدید فراگیر شود، تصریح کرد: این موضوع دارد تبدیل به سبک زندگی در کشورمان میشود که در بلند مدت آسیبهای بسیاری به همراه دارد بنابراین این هم موضوعی است که باید به آن دقت شود.
این کارشناس گفت: در سال ۱۳۸۵ گفته میشد، مسکن مهر میتواند مشکل مسکن را برای همیشه حل کند و هیچ کسی تا یک دهه آینده نیازمند مسکن نخواهد بود و بساط گرانی از بازار مسکن برچیده خواهد شد، ولی از آن اقدام تاکنون؛ بیش از ۱۵ سال میگذرد و بازار مسکن تلاطمهای متعددی را تجربه کرده است که برخی از این تلاطمها بخصوص مورد اخیر در تاریخ بازار مسکن کشور بی سابقه بوده است.
وی معتقد است که اکنون میتوان نتیجه گرفت تا زمانی که دولت متولی مسکن در کشور باشد بازار مسکن سامان نخواهد گرفت.