چراغ سبز آمریکا به فروش نفت ایران/حرکت نفتکش‌ها به مقصد چین با نفت ۲۰ دلار ارزان‌تر

اقتصاد۲۴- «رویترز» در گزارشی که پنج‌شنبه، ۲۳ شهریور منتشر کرد، نوشت که تقاضا برای خرید نفت خام ایران در چین، بزرگترین واردکننده نفت جهان، پس از تمدید کاهش عرضه توسط برخی کشور‌های اوپک پلاس که منجر به افزایش قیمت‌های جهانی شد، در حال افزایش است.
در حالی که پالایشگاه‌های کوچک و مستقل در چین نفت ایران را که با تخفیف فروخته می‌شود، ذخیره می‌کنند و از حاشیه سود قوی برای پاسخگویی به تقاضای فصلی بالا بهره می‌برند، پالایشگاه‌های دولتی بزرگ هنوز با آن فاصله دارند.

داده‌های شرکت‌های مشاوره «اف‌جی‌ای» (FGE) و «ورتکسا» (Vortexa) نشان می‌دهد که صادرات نفت خام ایران با حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز به بالاترین حد خود در بیش از چهار سال گذشته رسیده و بیش از ۸۰ درصد آن به چین صادر شده است.
افزایش صادرات در زمانی اتفاق می‌افتد که واشینگتن و تهران برای تبادل زندانیان و یافتن راه‌هایی برای آزادسازی سرمایه‌های مسدود شده ایران در خارج از این کشور تلاش می‌کنند و برخی از تاجران را بر آن داشته تا حدس بزنند که ایالات متحده در آستانه کاهش تحریم‌های آمریکا علیه نفت خام ایران است.

تاییدیه نانوشته

ایمان ناصری، مدیرعامل «اف‌جی‌ای» به «رویترز» گفت: «فکر می‌کنم ایرانی‌ها تضمین نانوشته‌ای دریافت کردند که تا زمانی که خریداران نفت خام معاملات غیررسمی انجام دهند، تحریم‌های بیشتری علیه آن‌ها اعمال نخواهد شد.»
وی افزود که واردات نفت خام چین از ایران می‌تواند ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه دیگر در روز افزایش یابد و در صورتی‌که قیمت‌ها پایین بماند، از ۱.۲ میلیون بشکه در روز به ۱.۳ میلیون بشکه در روز، افزایش یابد. البته میزان حجم این افزایش فروش با میزان ریسک پذیری خریداران و محدودیت‌های پرداخت محدود می‌شود.
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا نیز به «رویترز» گفت که ایالات متحده به اجرای تحریم‌ها علیه بخش‌های نفت و پتروشیمی ایران ادامه می‌دهد و فرار ایران از تحریم‌ها پرهزینه است.
او در ادامه گفت: «برآورد ما این است که رژیم (ایران) فقط بخش کوچکی از قیمت نفتی را که می‌تواند در بازار بفروشد به دست می‌آورد.»

مجازات‌های ثانویه

این مقام مسئول تصریح کرد که شرکت‌های دولتی چین، واردات و پالایش نفت ایران را از سر نگرفته‌اند، زیرا تحریم‌های آمریکا و تهدید تحریم‌های ثانویه همچنان یک عامل بازدارنده است.
در حالی که پالایشگاه‌های مستقل کوچک چین، نفت با تخفیف ایران را جمع می‌کنند و از حاشیه سود بالا برای تامین رشد تقاضای فصلی بهره می‌برند، پالایشگاه‌های دولتی بزرگ همچنان از خرید نفت از ایران خودداری می‌کنند.

بیشتر بخوانید: ایران در رده‌بندی پتروشیمی‌ها پنجاهم هم نشد

بنابر گزارش رویترز، داده‌های شرکت‌های مشاوره اف‌جی‌ای و ورتکسا نشان می‌دهد که صادرات نفت خام ایران با حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز، به بالاترین حد خود در بیش از چهار سال گذشته رسیده است که بیش از ۸۰ درصد آن به چین ارسال شده است.
افزایش صادرات در زمانی اتفاق می‌افتد که واشنگتن و تهران در حال کار بر روی مبادله زندانیان و آزاد کردن سرمایه‌های بلوکه شده ایران در خارج از کشور هستند و برخی از مبادله‌گران را به گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر کاهش تحریم‌های ایالات متحده بر نفت خام ایران واداشته است. ایمان ناصری مدیر عامل اف‌جی‌ای گفت: «فکر می‌کنم یک تأییدیه نانوشته به ایرانی‌ها داده شده است مبنی بر این که تا زمانی که خریداران، نفت خام را به طور غیررسمی معامله کنند، تحریم‌های بیشتری علیه آن‌ها اعمال نخواهد شد».
وی اضافه کرد که اگر قیمت‌ها پایین بماند، واردات نفت خام چین از ایران می‌تواند ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه دیگر در روز افزایش یابد، و از ۱.۲ میلیون بشکه به ۱.۳ میلیون بشکه در روز برسد، اگرچه ریسک‌پذیری خریداران و محدودیت‌ها در پرداخت می‌تواند این جریان صادرات را محدود کرد.

یک مقام ارشد وزارت امور خارجه آمریکا به رویترز گفت که ایالات متحده به اجرای تحریم‌ها علیه صنایع نفت و پتروشیمی ایران ادامه می‌دهد و افزود که فرار از تحریم‌ها برای ایران پرهزینه بوده است.
او گفت: «ما ارزیابی می‌کنیم که تهران تنها کسری از قیمت بازار را برای نفتی که می‌تواند بفروشد دریافت می‌کند.»
این مقام افزود که شرکت‌های دولتی چین، واردات و پالایش نفت ایران را از سر نگرفته‌اند، زیرا تحریم‌های آمریکا و تهدید تحریم‌های ثانویه همچنان یک عامل بازدارنده برای آن‌ها است.

ایران در روز حدود ۲ میلیون بشکه نفت خام و همچنین میعانات گازی و محصولات آن را صادر می‌کند، و تولید خود را به نزدیک به ۳.۶ میلیون بشکه در روز افزایش داده است، که نزدیک به ظرفیت تولید حداکثر ۴ میلیون بشکه در روز این کشور است.
داده‌های رسمی چین به ندرت واردات نفت از ایران را منعکس می‌کنند، که معمولاً به عنوان محموله‌های مالزی، عمان یا سایر کشور‌های خاورمیانه ثبت می‌شوند.
معامله‌گری که نخواست نامش فاش شود گفت: «واشنگتن چشم خود را بر نفت روی آب ایران می‌بندد.»
تحلیلگران گفته‌اند گام‌های محدود ایران برای کاهش سرعت تولید اورانیوم نزدیک به سطح تسلیحاتی، ممکن است به کاهش تنش با ایالات متحده کمک کند، اما هیچ پیشرفت قابل‌توجهی به سوی توافق هسته‌ای گسترده‌تر، قبل از انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا وجود ندارد.

قوری‌ها و تحریم‌ها

تجار و تحلیلگران می‌گویند که نفت ایران در چین، تنها توسط پالایشگاه‌های مستقل در مقیاس کوچک، معروف به «قوری چای» خریداری می‌شود، که در استان ساحلی شاندونگ متمرکز هستند.
آ‌ن‌ها گفتند که پالایشگاه‌های دولتی و خصوصی بزرگ از زمان اعمال مجدد تحریم‌های ایالات متحده در سال ۲۰۱۹، از این تجارت اجتناب کرده‌اند.
منابع تجاری گفتند که ده‌ها پالایشگاه چینی که بر فروش داخلی متمرکز هستند، با تخفیف‌های بالا جذب شده‌اند و بخش عمده‌ای از خوراک خود را از طریق واسطه‌ها، از کشور‌های تحت تحریم‌های غرب مانند ایران، روسیه و ونزوئلا تامین می‌کنند.

بیشتر بخوانید: افزایش صادرات نفت ایران چه تاثیری بر اوپک می‌گذارد؟

با این حال، تعداد انگشت شماری از این قوری‌ها که به فناوری غربی متکی هستند یا با سایر تامین‌کنندگان قرارداد دارند، از نفت ایران دوری می‌کنند.
یک منبع تجاری در شاندونگ گفت قوری‌هایی که نسبت به قیمت حساس هستند، با گران شدن نفت خام روسیه به سمت ایران می‌روند.
معامله‌گران گفتند، نفت سبک اسپو روسیه آخرین بار در اوایل سپتامبر با قیمتی حدود ۵۰ سنت در هر بشکه بالاتر از برنت معامله شد، در حالی که نفت خام اورال ترش، با تخفیف حدود ۱.۵۰ دلار نسبت به برنت عرضه شد.
در مقابل، گرید‌های سبک و سنگین ایرانی به ترتیب با تخفیف‌های گسترده حدود ۱۳ دلار و ۲۰ دلار در هر بشکه و بر مبنای تحویل خارج از کشتی معامله می‌شوند.