چرا ورود رونالدو به تهران حاشیه ساز شد؟

اقتصاد۲۴- گزارش‌های دیروز می‌گوید از فرودگاه تا هتل اسپیناس مردم همه جا همراه این ستاره فوتبال بودند. جمعیت زیادی به هتل رفته، در هتل را شکسته‌اند، فضای سبز بیرون را تخریب کرده و وارد هتل شده‌اند. گزارش‌ها می‌گوید این جمعیت تا پاسی از شب مقابل هتل ایستاده‌اند. چشم انتظار عکس یا امضایی از رونالدو.

این ماجرا سبب شد بسیاری در فضای مجازی این نحوه رفتار و استقبال را سرزنش کنند. اما مشکل چیست و چرا مردم در استقبال این ستاره فوتبال چنین کردند؟

حسن محدثی، جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه به دنیای اقتصاد گفته این رفتار در دنیا عجیب نیست و «یک پدیده اجتماعی پرتکرار در جهان اجتماعی مدرن است به نام شیفتگی جمعی. این شیفتگی یکی از اشکال کنش اجتماعی است و معمولا حول افرادی روی می‌دهد که از سرمایه ناظر بر شهرت بالایی برخوردارند. شیفتگی جمعی از نظر بروز و ابراز احساسات و عواطف یک مرحله ضعیف‌تر از شیدایی است و محصول برجسته‌شدن چیز‌ها و افراد در نظر بخش وسیعی از مردم به ویژه جوانان است. رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌دادن و پدید آوردن شیفتگی جمعی دارند.»

بیشتر بخوانید:از محل اقامت رونالدو در ایران چه می‌دانیم؟

این جامعه‌شناس، اما به نکته جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در جوامعی که فضا‌های اجتماعی برای انواع زیستن‌ها و تجربه کردن‌ها وجود ندارد و زندگی افراد سرشار از محرومیت است و نوعی زندگی نزیسته برای آنان رقم می‌زند، اما رسانه‌های اجتماعی حضور دارند و نقش‌آفرینی می‌کنند و حول رویداد‌های معینی درباره افراد پرآوازه تمرکز می‌کنند؛ امکان بروز شیفتگی جمعی افزایش می‌یابد. این یک هشدار است، چرا که پتانسیل چنین کنش جمعی می‌تواند در موضوعات مختلفی رخ دهد و حتی به یک فاجعه اجتماعی ختم شود.»

محدثی درباره ریشه چنین رویداد‌هایی می‌گوید: «بروز چنین رویداد‌هایی بستگی به چگونگی درگیری‌های مردم دارد. هر چقدر مردم در انباشتی از محرومیت‌های اجتماعی قرار بگیرند، بروز چنین رویداد‌هایی در جامعه بیشتر می‌شود. در کشور‌های دیگر شاهد این هستیم که بستر‌های مختلف و رویداد‌های متنوعی برای مردم و جوانان درنظر می‌گیرند، اما محدودیت این بستر‌ها در ایران منجر به چنین اتفاقاتی می‌شود.» آخرین مشاهدات نشان از اقامت هواداران رونالدو در اتاق‌های هتل اسپیناس دارد که بتوانند یک عکس یا امضا از او بگیرند و به اعتقاد محدثی این‌گونه برخورد‌ها برمی‌گردد به مدل تصمیم‌گیری ما. اینکه سازمان‌ها و جامعه مدنی فرصت‌های بیشتری را باید برای مردم و جوانان فراهم می‌کردند تا مردم انتخاب‌های بیشتری داشته باشند و تجربه‌های متنوع‌تری پیدا کنند.

زهره توکلی، جامعه‌شناس نیز در گفتگو با این رسانه، این مسائل را ناشی از ناامیدی‌های مردم ایران می‌داند که مدام در برابر تبلیغات و خبر‌های تورم و مهاجرت و زندگی‌های آن‌چنانی قرار دارند و خودشان را از این نوع زندگی دور می‌دانند، اینکه عربستان با ثروت افسانه‌ای بازیکن برتر دنیا را خریده موج خبری گسترده‌ای است که بسیاری از جوانان ایران را تحت‌تاثیر قرار داده تا بیایند و از نزدیک این رویداد مهم جهانی را با چشم خود ببینند.

از سوی دیگر توکلی بر این باور است که نبود برنامه‌های گوناگون برای مردم، آن‌ها را دچار برخی عدم تعادل‌ها کرده است. فاصله ما و خارج بیشتر شده. گردشگر خارجی کمتر به ایران می‌آید. ما سال‌هاست که ملیت‌های مختلف را در ایران کمتر دیده‌ایم و همین باعث می‌شود که سلبریتی در حد رونالدو باعث رفتار‌های این چنینی شود. این نشان از فرصت‌هایی است که ما برای گفتگو با مردم جهان نداشتیم.