واکسنی که از مغز محافظت می‌کند

اقتصاد۲۴- نتایج تحقیقات نشان می‌دهد واکسیناسیون منظم علیه آنفلوآنزا و سایر بیماری‌های عفونی مانند ذات‌الریه، کزاز، دیفتری و سیاه‌سرفه ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر و زوال عقل ناشی از آن را کاهش دهد.

بر اساس برخی تحقیقات، احتمال ابتلا به زوال عقل در افرادی که در مقابل آنفلوآنزا و چندین بیماری عفونی دیگر واکسینه می‌شوند، کمتر از افراد واکسینه‌نشده است البته دانشمندان هنوز درباره دلایل آن مطمئن نیستند.

بعضی از متخصصان معتقدند عوامل عفونی در ابتلا به بیماری آلزایمر نقش دارند و واکسیناسیون با پیشگیری یا کاهش احتمال ابتلا به این عفونت‌ها، نقش مهمی ایفا می‌کنند.

«پل ای. شولز» - استاد عصب‌شناسی و مدیر مرکز اختلالات عصبی هیوستون - که سرپرستی چندین تحقیق را برعهده داشت، می‌گوید: واکسن داستان موفقیت بزرگ سلامتی عمومی نسل ماست. واکسن‌ها از ما در برابر عفونت‌هایی محافظت می‌کنند که بسیاری از این بیماری‌های عفونی تهدیدکننده زندگی هستند.

شولز حدس می‌زند که واکسن‌ها احتمالا واکنش سیستم ایمنی به پلاک آمیلوئیدــ پروتئین طبیعی که در سطوح غیرطبیعی بالا در آلزایمر یافت می‌شودــ را مهار می‌کنند.

او می‌گوید: سیستم ایمنی پلاک را به عنوان یک مهاجم خارجی می‌بیند و به آن حمله می‌کند و باعث التهاب مزمن مغز و مرگ نورون‌های مجاور می‌شود. مرگ این نورون‌ها در واقع عامل زوال عقل است. در سرکوب پاسخ ایمنی به آمیلوئید، واکسن ممکن است سلول‌های مغزی را نجات دهد. واکسن‌ها همچنین به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند تا از شر پلاک‌ها خلاص شود.

شولز ادامه می‌دهد: پلاک کمتر، التهاب کمتر را به دنبال دارد و بدین ترتیب سلول‌های مغزی کمتری از دست می‌روند.

او می‌گوید: هنوز دقیقا مطمئن نیستیم که سازوکار آن چیست، اما چیزی در مغز و سیستم ایمنی در حال وقوع است که گویا تفاوت بزرگی ایجاد می‌کند.

«پیتر هوتز» - یکی از مدیران مرکز بیمارستان کودکان تگزاس - برای توسعه واکسن می‌گوید: این پژوهش‌ها به مزایای طولانی‌مدت ایمن‌سازی با واکسن‌ها اشاره می‌کند که فراتر از مزایای مستقیم مورد نظر است.

هوتز اضافه می‌کند: مشخص نیست چرا واکسیناسیون می‌توانند زوال عقل را کند یا از آن جلوگیری کند. در برخی موارد، آن‌ها ممکن است به‌طور مستقیم از ایجاد درگیری عصبی از طریق ویروس‌ها جلوگیری کنند یا به طور غیرمستقیم، از طریق کاهش التهاب مغزی مانع آن شوند. در موارد دیگر هم ممکن است سازوکار‌های ایمنی ذاتی را تحریک کنند که با توالی وقایعی که به زوال عقل منجر می‌شوند، مقابله می‌کنند.

بیشتر بخوانید: قرص زعفران به درمان چه بیمار‌هایی کمک می‌کند؟

شولز اخیرا هدایت پژوهشی را بر عهده گرفت که تفاوت آماری در بروز آلزایمر را در دو گروه طی هشت سال بررسی می‌کرد. شرکت‌کنندگان یکی از گروه‌ها در برابر آنفلوآنزا واکسینه شده بودند و گروه دیگر خیر.

به گزارش ایندیپندنت، در پژوهش آنفلوانزا، متخصصان شرکت‌کنندگان را از یک پایگاه داده ملی بیماران انتخاب کردند؛ دو گروه متشکل از ۹۳۵ هزار و ۸۸۷ نفر. آن‌ها برای جلوگیری از تاثیر عوامل دیگر این دو گروه را با وضعیتی مشابه از لحاظ سن، جنسیت، تعداد دفعات مراجعه به پزشک و شرایط خاص پزشکی مانند فشار خون و کلسترول بالا انتخاب کردند.

شولز و همکارانش دریافتند که واکسیناسیون سالانه آنفلوآنزا برای سه سال متوالی، خطر زوال عقل در چهار تا هشت سال پس از آن را تا ۲۰ درصد کاهش می‌دهد.

گروه تحقیقی او در پژوهشی دیگر، درباره واکسن سایر بیماری‌های عفونی از جمله ذات‌الریه، کزاز، دیفتری و سیاه‌سرفه هم به نتایج مشابهی رسیدند.

البته متخصصان معتقدند برای بررسی تاثیر واکسن بر مغز به تحقیقات بیشتری نیاز است.

هوتز می‌گوید: همه این‌ها مستلزم تحقیقات بیشتر است، اما واکسیناسیون، رژیم غذایی خوب، ورزش، فعالیت فکری و عاطفی عوامل کلیدی در روند پیری سالم هستند.