آمارسازی به سبک وزیر اقتصاد؛ تراز تجاری کشور چگونه ۱۰ میلیارد دلار مثبت شد؟

اقتصاد ۲۴-آمار جدید وزیر اقتصاد، موجی از حیرت را در میان آگاهان به اعداد و ارقام اقتصاد رقم زد. سید احسان خاندوزی در تازه‌ترین اظهارنظر خبر داد: تراز تجاری کشور بیش از ۱۰ میلیارد دلار مثبت است.

او در جمع فعالان اقتصاد تبریز اعلام کرد: در این ۸ ماه مجموعا ۲۴.۷ میلیون تن واردات به ارزش ۴۲.۱ میلیارد دلار داشته‌ایم؛ به لحاظ وزنی واردات ما حدود ۴ درصد افزایش و به لحاظ ارزشی حدود ۱۲ درصد افزایش داشته است.

خاندوزی در عین حال آماری از صادرات غیرنفتی اعلام کرد. به گفته او، در ۸ ماهه امسال به لحاظ صادرات غیرنفتی ۹۰ میلیون تن به ارزش بیش از ۳۲ میلیارد دلار به لحاظ ارزشی داشته‌ایم که در مقایسه با سال گذشته ۲۷ درصد افزایش وزنی و ۱.۶ درصد به لحاظ ارزشی افزایش داشته است.

بیشتر بخوانید:دستیابی ایران به رشد اقتصادی ۸ درصدی

وی با اشاره به اینکه تراز تجاری کشور در ۸ ماهه اول امسال بیش از ۱۰ میلیارد دلار مثبت بوده است، تاکید کرد: اگر نفت را فاکتور بگیریم، بخش مهمی از کسری‌های تراز تجاری غیرنفتی ما ناشی از اتفاقاتی است که در حوزه قیمتی در اقتصاد بین‌الملل رخ داده؛ نه در داخل کشور، برای مثال محصولات پتروشیمی که بخش عمده‌ای از صادرات غیر نفتی ما هستند حدود ۴۰ درصد کاهش قیمت جهانی داشتند.

وزیر اقتصاد گفت: به لحاظ وزنی ۲۷ درصد بیش از سال گذشته صادرات غیرنفتی داشته‌ایم، اما کاهش قیمت‌های جهانی موجب شده که به لحاظ ارزشی افزایش چندانی نداشت باشیم.

تلاش برای آمارسازی

اما نکته‌ای که در میان آمار‌های اعلامی از سوی وزیر اقتصاد وجود دارد، تلاش برای آمارسازی و دستاوردسازی است؛ این‌که کسری تراز تجاری حدود ۸ میلیارد دلاری با اضافه کردن نفت، تراز تجاری مثبت ۱۰ میلیارد دلار اعلام شده است.

این در شرایطی است که پیش از این گمرک ایران در گزارشی، از منفی بودن تراز تجاری خبر داده بود. آمار‌های گمرک در هفت ماهه امسال نشان می‌دهد در این مدت ۱۰۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۶۴ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار صادر و وارد کشور شده است. بنا به این گزارش، صادرات غیرنفتی کشور به استثنای نفت‌خام، نفت‌کوره، نفت سفید و تجارت چمدانی به ۷۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است. همچنین در این بازه زمانی ۲۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۳۶ میلیارد دلار وارد کشور شده است.

براساس آمار گمرک، تراز تجاری کشور هفت میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار منفی و به نفع واردات بوده است.

معرفی ضعیف‌ترین حلقه سیاست‌گذاری اقتصادی دولت

این آمار عجیب وزیر اقتصاد از تراز تجاری مثبت کشور، موجی از حیرت را در میان آگاهان به اعداد و ارقام اقتصاد رقم زد. آن هم در شرایطی که در همه این سال‌ها تلاش دولت‌ها، فاصله گرفتن از خام‌فروشی نفت بوده است. در عین حال، یکی از تاکیدات رهبری همواره عبور از اقتصاد نفتی با جلوگیری از خام‌فروشی بوده است.

اما به نظر می‌رسد دولت سیزدهم برخلاف وعده‌ها که عبور از خام‌فروشی در صنعت نفت و گاز یکی از مهم‌ترین آن‌ها بوده است، حداقل در آمار‌ها و به صورتی عجیب برای آمارسازی، نفت را به احتساب می‌آورد؛ موضوعی که از نگاه اقتصادیون، حتی دستاوردی منفی برای دولت خواهد داشت.

در همین خصوص، عبدالناصر همتی، رییس‌کل اسبق بانک مرکزی در واکنشی تند به گزارش وزیر اقتصاد، در فضای مجازی نوشت: کسری تجاری ۸ میلیارد دلاری را با اضافه کردن نفت، تراز تجاری مثبتِ ۱۰ میلیارد اعلام کردند.

همتی تاکید کرد: جهت اطلاع، تراز تجاری مثتب با صادرات نفت، دستاورد جدیدی نیست؛ مهم این است که تراز غیرتجاری مثبت باشد.

در همین حال، محمدصادق الحسینی، کارشناس اقتصادی در یادداشتی تاکید کرد: وزیر اقتصاد به ضعیف‌ترین حلقه سیاست‌گذاری اقتصادی دولت تبدیل شده است.

او در فضای مجازی نوشت: متاسفانه وزیر اقتصاد به‌جای انجام اصلاحات مورد نیاز در بورس، بانک‌ها، مالیات و گمرک درحال آمارسازی است.

الحسینی متذکر شد: از حلقه سه‌گانه سیاست‌گذاری دولت یعنی بانک مرکزی، سازمان برنامه و وزارت اقتصاد، هم اکنون ضعیف‌ترین حلقه وزیر اقتصاد است. آن دو عوض شدند، اما ضعیف‌ترین حلقه همچنان پابرجا است.

وی در یادداشتی دیگر عنوان کرد: این دولت همین‌طور هم ضعیف است. ضعیف‌ترین حلقه‌اش، اما وزیر اقتصاد است. تغییر رییس‌کل بانک مرکزی و سازمان برنامه در جهت مثبت بود. زمان تغییر وزیر اقتصاد است.