بازار ارز همچنان در قرق سیاست‌گذار

اقتصاد ۲۴- قیمت دلار روز گذشته کاهش محدودی داشت و نوسانات ناچیز در بازار ارز برقرار بود. معامله‌گران معتقدند تحرکات صعودی طلای جهانی که منجر به تضعیف دلار جهانی شده، حرکت کاهشی دلار در بازار داخلی را به همراه داشته است. در همین حال نمی‌توان از اثر سیاست‌های بازارساز بر قیمت دلار غافل شد که توانسته است فرمان دلار را طی ماه‌های گذشته در دست بگیرد.

گفتنی است با آغاز معاملات هفته جاری در بازار‌های بین‌المللی، انس جهانی طلا منطقه مقاومت ۲۰۱۳ دلاری را شکست و به قله تاریخی ۲۰۳۹ دلاری ورود کرد. معامله‌گران معتقدند بازارساز همیشه بین انس و دلار در نوسان‌های شارپی، حرکت الاکلنگی ایجاد می‌کند. آن‌ها می‌گویند کاهش محدود روز گذشته نیز بالانس قیمت دلار با نوسانات انس جهانی است.

دلار ارزان می‌شود؟

جواد فلاحیان، کارشناس اقتصادی با اشاره به شرایط رکودی همه بازار‌ها به تجارت‌نیوز گفت: «این رکود باعث شده تعداد خرید و فروش‌ها در همه بازار‌ها پایین بیاید، دلار نیز از این موضوع مستثنی نیست.»

این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه هیجان و فشار فروشی در بازار وجود ندارد، افزود: «به نظر می‌رسد نهایت کاهش قیمت دلار می‌تواند تا کف کانال ۵۰ هزار تومانی باشد. با توجه به شرایطی که در اقتصاد مشاهده می‌کنیم پایین‌تر از این میزان دور از واقعیت‌های اقتصادی است.».

اما دلیل رکود بازار‌ها چیست؟ وی در این باره گفت: «در حال حاضر در همه بازار‌ها این رکود وجود دارد. دلیل آن نیز به خاطر سیاست‌های انقباضی شدیدی است که دولت در این چند ماه اخیر تدوین کرده و در بازار‌های مختلف اعمال می‌کند.»

فلاحیان تاکید کرد: «هر کاهشی در بازار ارز به خاطر سیاست‌های انقباضی دولت است و این اقدامات، فنر فشرده دلار را فشرده‌تر می‌کند. این در حالی است که رشد ۳۰ درصدی پایه پولی نشانه کاهش‌های دستوری قیمت دلار است.»

وی خاطرنشان کرد: «همان‌طور که دلار تمایلی به پایین آمدن از محدوده ۵۰ هزار تومانی ندارد به نظر می‌رسد تمایلی به بالاتر رفتن از قیمت ۵۲ تا ۵۱ هزار تومانی نیز ندارد. محدوده اصلی که قیمت دلار در آن تثبیت شده کریدور ۵۰ هزار تومانی است.»

بازار ارز باثبات می‌ماند

حمیدرضا جیهانی، فعال اقتصادی و کارشناس بازار‌های مالی هم با اشاره به تاثیر ریسک‌ها و شرایط سیستماتیک بر قیمت دلار به تجارت‌نیوز گفت: «شرایط از طریق فضای سیاسی ملی و حوزه بین‌الملل خود را به بازار‌ها تحمیل می‌کند. در دو ماه اخیر رخداد‌های منطقه و جنگ غزه، ریسک‌های امنیتی را در منطقه بالا برد و در ابتدای امر بازار ارز را افزایشی کرد.»

وی با اشاره به مدیریت بانک مرکزی بر بازار ارز خاطرنشان کرد: «بانک مرکزی در حوزه سیاست تثبیت، مدیریت تقاضا و تامین ارز مورد نیاز کشور، توانست بازار را مدیریت کند و شاهد برگشت بازار ارز به روال باثبات قبل بودیم. در روز‌های اخیر هم شاهد این هستیم که دلار در کانال ۵۰ هزار تومان نوسان دارد.»

پیش بینی قیمت دلار تا پایان سال میلادی

آیا قیمت دلار با نزدیکی به پایان سال میلادی افزایشی خواهد شد؟ این کارشناس اقتصادی در پاسخ گفت: «در ماه‌های دسامبر و ژانویه با تسویه حساب‌های ارزی تجار و واردکنندگان با شرکت‌های خارجی مواجه می‌شویم و قاعدتا تقاضا در حوزه حواله افزایش خواهد داشت. با توجه به روند فعالیتی که بانک مرکزی در حوزه بازار مبادله ارز و طلا و تامین ارز ثبت سفارشی‌ها داشته به نظر می‌رسد، این افزایش صورت نگیرد.»

وی افزود: «تصور می‌کنم با آزادسازی بخشی از ارز‌های بلوکه شده در بانک‌های خارجی، بانک مرکزی مشکلی برای تامین ارز متقاضیان واقعی که همان واردکنندگان هستند، نداشته باشد.»

این فعال اقتصادی درباره روند قیمت طی ماه‌های اخیر در بازار آزاد گفت: «شاید فشار کوچکی از سوی بخشی از کسانی که در بازار‌های غیررسمی نیاز به ارز دارند، بیاید، که تسویه حساب‌های ژانویه و دسامبر را انجام دهند،، اما تصورم این است که آنچنان تنشی نداشته باشیم. قیمت‌ها در همین محدوده باقی خواهد ماند و مدیریت بانک مرکزی برای تثبیت نرخ ارز در کانال ۵۰ هزار تومان ادامه‌دار باشد.»

مقررات بانک مرکزی؛ به نفع بازار غیررسمی!

علی‌اصغر سمیعی، دیگر کارشناس اقتصادی هم درباره گفته‌های اخیر رئیس کل بانک مرکزی در خصوص مقررات جدید تاسیس صرافی‌ها به تجارت‌نیوز گفت: «هرگونه سخت‌گیری در دادن مجوز‌های قانونی یا تمدید آن از طرف مراجع ذی صلاح به نفع بازار‌های غیررسمی و به زیان اقتصاد قانونی و سالم تمام می‌شود.»

وی افزود: «فرض کنید در شهری که ۱۰ میلیون نفر جمعیت دارد، به ۱۰ هزار رستوران احتیاج است، اگر تنها به ۱۰۰ رستوران خاص مجوز فعالیت بدهید و تازه برای آن‌ها هم محدودیت‌هایی قائل شوید و بگویید حق سرخ کردن سیب زمینی و تهیه کباب و قرمه سبزی و فسنجان را ندارید و فقط باید غذا‌های آب پز به مردم بدهید، معنی آن این است که آشپزخانه‌های غیررسمی و غیراستاندارد که تحت نظارت هم نیستند، در شهر فعال می‌شوند.»

این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: «در حال حاضر، از مهمترین مشکلاتی که در اقتصاد کشور و به تبع آن در حوزه ارز با آن روبرو هستیم، غیرواقعی و چندنرخی بودن قیمت‌هاست. در حوزه ارز هم باید به محدودیت‌هایی هم که برای صرافان دارای مجوز به خصوص صرافان کم سرمایه ایجاد شده اشاره کرد.»

بیشتر بخوانید: سرنوشت قیمت دلار در سال ۱۴۰۳ / کار عبث دولت برای دلارزدایی/ جهش هفتم ارزی در راه است؟

رانت‌زایی با سختگیری در صدور مجوز صرافی‌ها

وی تصریح کرد: «بهتر است بانک مرکزی و دولت اجازه هر چه بیشتر رقابتی‌تر شدن را به بازار ارز بدهند و خودشان وظیفه نظارت را به عهده بگیرند و دخالت در بازار را فقط در زمانی انجام دهند که کسانی با سرمایه‌های بزرگ بخواهند به طور مصنوعی بازار را تحت تاثیر قرار دهند.»

سمیعی با تاکید بر اینکه مجوزی که با مقررات سخت دریافت شود، امتیاز ویژه و رانت محسوب می‌شود، خاطرنشان کرد: «صرافی‌ها می‌توانند مانند مشاغل دیگر برای همه مردم آزاد باشند و شغلی رقابتی محسوب شود. وجود بازار‌های رانتی با عناوین مختلف از جمله «متشکل» و غیره، جز دامن زدن به رانت و اقتصاد فرمایشی و غیر رقابتی چیزی ندارد.»

سمیعی در خصوص بازار کنترلی دلار نیز گفت: «در شرایطی که بر اساس آمار ماهانه ۴۰ هزار میلیارد تومان به حجم نقدینگی اضافه می‌شود و زمانی که توانایی مهار تورم و نرخ بهره در اقتصاد وجود نداشته باشد، آسان‌ترین و شاید تنها راه برای قدرت‌نمایی، مانور و دستکاری نرخ ارز است.»